Kinh tế chính trị (Political Economy) là gì? Các cách tiếp cận kinh tế chính trị

Hình minh họa. Nguồn: kyotoreview.org

Kinh tế chính trị

Khái niệm

Kinh tế chính trị trong tiếng Anh là Political Economy.

Kinh tế chính trị là một nhánh liên ngành của khoa học xã hội tập trung vào mối quan hệ tương tác giữa các cá nhân, chính phủ và chính sách công.

Các nhà kinh tế chính trị nghiên cứu cách các lí thuyết kinh tế như chủ nghĩa tư bản, chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản hoạt động trong thế giới thực. Về cơ bản, bất kì lí thuyết kinh tế nào cũng là một phương pháp được áp dụng để phân phối lượng tài nguyên hữu hạn theo cách có lợi cho số lượng cá nhân lớn nhất.

Theo nghĩa rộng hơn, kinh tế chính trị đã từng là thuật ngữ phổ biến được sử dụng cho kinh tế học hiện nay. Ngày nay, thuật ngữ kinh tế chính trị vẫn được sử dụng rộng rãi để mô tả bất kì chính sách nào của chính phủ có tác động tới nền kinh tế.

Các cách tiếp cận kinh tế chính trị

1. Nghiên cứu liên ngành

Cách tiếp cận liên ngành dựa trên xã hội học, kinh tế và khoa học chính trị để xác định cách thức chính phủ, hệ thống kinh tế và môi trường chính trị ảnh hưởng và tác động lẫn nhau.

Theo cách tiếp cận này, kinh tế chính trị quan tâm đến ba yếu tố phụ: mô hình kinh tế của các quá trình chính trị và sự liên kết giữa các yếu tố khác nhau, kinh tế chính trị quốc tế và tác động của các mối quan hệ quốc tế, vai trò của chính phủ trong phân bổ nguồn lực cho từng loại hệ thống kinh tế.

2. Kinh tế chính trị mới

Kinh tế chính trị mới không coi một hệ tư tưởng chính trị là một khuôn khổ phải được phân tích. Thay vào đó, kinh tế chính trị được nghiên cứu như là một tập hợp các hành động và niềm tin và tìm cách đưa ra các giả định rõ ràng mà tạo ra các cuộc tranh luận chính trị về sở thích xã hội.

Cách tiếp cận kinh tế chính trị mới khuyến khích các cuộc thảo luận về một nền kinh tế chính trị trong thế giới thực, dựa trên các chi tiết văn hóa, xã hội và lịch sử cụ thể.

Cách tiếp cận này kết hợp lí tưởng của các nhà kinh tế chính trị cổ điển và những tiến bộ trong phân tích ở lĩnh vực kinh tế và chính trị. Nó bác bỏ những ý tưởng cũ về các cơ quan, cấu trúc, lợi ích vật chất, nhà nước và thị trường.

3. Kinh tế chính trị quốc tế

Kinh tế chính trị quốc tế còn được gọi là kinh tế chính trị toàn cầu, là phương pháp phân tích mối liên kết giữa kinh tế và quan hệ quốc tế. Vì phương pháp này bắt nguồn từ cách tiếp cận liên ngành, nó được rút ra từ nhiều lĩnh vực học thuật bao gồm khoa học chính trị, kinh tế, xã hội học, nghiên cứu văn hóa và lịch sử.

Kinh tế chính trị quốc tế quan tâm chính đến cách các lực lượng chính trị như quốc gia, cá nhân và các tổ chức định hình cho các hệ thống thông qua sự tương tác kinh tế toàn cầu như thế nào và các hành động đó ảnh hưởng đến cấu trúc và kết quả chính trị ra sao.

(Theo investopedia)