Điện toán đám mây (Cloud Computing) là gì?

Hình minh họa. Nguồn: big-bit

Điện toán đám mây (Cloud Computing)

Định nghĩa

Điện toán đám mây hay điện toán máy chủ ảo trong tiếng Anh là Cloud Computing.

Điện toán đám mây là mô hình điện toán sử dụng các công nghệ máy tính để cung cấp các dịch vụ khác nhau và phát triển dựa vào mạng Internet. Những tài nguyên này bao gồm các công cụ và ứng dụng như lưu trữ dữ liệu, máy chủ, cơ sở dữ liệu, mạng và phần mềm.

Thay vì giữ các tệp trên ổ cứng hoặc thiết bị lưu trữ cục bộ, lưu trữ trên đám mây giúp lưu chúng vào cơ sở dữ liệu từ xa. Miễn là một thiết bị điện tử có quyền truy cập vào web, nó có quyền truy cập vào dữ liệu và chương trình phần mềm để chạy. 

Điện toán đám mây là một lựa chọn phổ biến cho mọi người và doanh nghiệp vì nhiều lý do bao gồm tiết kiệm chi phí, tăng năng suất, tốc độ và hiệu quả, hiệu suất và bảo mật.

Thuật ngữ "đám mây" ở đây là lối nói ẩn dụ chỉ mạng Internet (dựa vào cách được bố trí của nó trong sơ đồ mạng máy tính) và như một liên tưởng về độ phức tạp của các cơ sở hạ tầng chứa trong nó. 

Ở mô hình điện toán này, mọi khả năng liên quan đến công nghệ thông tin đều được cung cấp dưới các dạng "dịch vụ", cho phép người sử dụng truy cập các dịch vụ công nghệ từ một nhà cung cấp nào đó trong "đám mây" mà không cần phải có các kiến thức, kinh nghiệm về công nghệ đó, cũng nhưu không cần quan tâm đến các cơ sở hạ tầng phục vụ công nghệ đó.

Các loại dịch vụ "đám mây"

- E-mail 

- Lưu trữ, sao lưu và truy xuất dữ liệu 

- Tạo và thử nghiệm ứng dụng 

- Phân tích dữ liệu 

- Truyền phát âm thanh và video 

- Cung cấp phần mềm theo yêu cầu 

Điện toán đám mây vẫn là một dịch vụ khá mới nhưng đang được một số tổ chức khác nhau từ các tập đoàn lớn đến các doanh nghiệp nhỏ, các tổ chức phi lợi nhuận cho đến các cơ quan chính phủ và thậm chí cả người tiêu dùng cá nhân sử dụng.

Các loại điện toán đám mây

Điện toán đám mây không phải là một phần của công nghệ như vi mạch hoặc điện thoại di động. Thay vào đó, đó là một hệ thống chủ yếu bao gồm ba dịch vụ: 

- Phần mềm dưới dạng dịch vụ (Software-as-a-service, SaaS) 

- Cơ sở hạ tầng dưới dạng dịch vụ (Infrastructure-as-a-service, IaaS) 

- Dịch vụ nền tảng (Platform-as-a-service, PaaS)

Ưu điểm và nhược điểm

Sử dụng mô hình điện toán đám mây có những ưu điểm sau: chi phí thấp, dữ liệu tập trung, đảm bảo sự ăn khớp giữa dữ liệu mới và dữ liệu đã có sẵn, giảm dung lượng lưu trữ (so với mô hình dữ liệu phân tán), đơn giản hóa công việc sao lưu dữ liệu. 

Bên cạnh đó, mô hình này cũng tồn tại không ít nhược điểm. Đầu tiên là vấn đề bảo mật, điều này khiến các doanh nghiệp e dè trong việc ứng dụng, vì bảo mật chỉ sử dụng dịch vụ miễn phí trên mạng Internet thông qua các nhà cung cấp. 

Tiếp đến, khi sử dụng mô hình này thì bị lệ thuộc vào mạng Internet vào nhà cung cấp, tốc độ đường truyền và hạn chế về dung lượng lưu trữ.

Sau cùng, là khó khăn trong việc tác động vật lí một cách trực tiếp tới hệ thống như tháo lắp ổ cứng để sửa chửa, bảo trì hay nâng cấp máy chủ. Chính vì vậy, mô hình điện toán đám mây chỉ phù hợp với các doanh nghiệp nhỏ và vừa. 

(Theo Giáo trình Quản trị kinh doanh, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân)