Điểm dân cư đô thị là gì? Đặc điểm cơ bản

Điểm dân cư đô thị 

Khái niệm

Điểm dân cư đô thị là một điểm dân cư tập trung phần lớn những người dân phi nông nghiệp, họ sống và làm việc theo kiểu thành thị.

Điểm dân cư đô thị là điểm dân cư tập trung phần lớn những người dân phi nông nghiệp, có vai trò thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của một vùng lãnh thổ, có cơ sở hạ tầng phù hợp.

Đặc điểm cơ bản tại Việt Nam

Mỗi nước có một qui định riêng về điểm dân cư đô thị. Việc xác định qui mô phụ thuộc vào đặc điểm kinh tế xã hội của nước đó và tỉ lệ phần trăm dân phi nông nghiệp của một đô thị.

Ở nước ta theo Quyết định số 132/HĐBT ngày 5 tháng 5 năm 1990 của Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) qui định đô thị là các điểm dân cư có các yếu tố cơ bản sau đây:

1. Là trung tâm tổng hợp hay trung tâm chuyên ngành, có vai trò thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội của một vùng lãnh thổ nhất định.

2. Qui mô dân số nhỏ nhất là 4000 người (vùng núi có thể thấp hơn)

3. Tỉ lệ lao động phi nông nghiệp lớn hơn hoặc bằng 60% trong tổng số lao động, là nơi có sản xuất và dịch vụ thương mại hàng hoá phát triển.

4. Có cơ sở hạ tầng kĩ thuật và các công trình công cộng phục vụ dân cư đô thị.

5. Mật độ dân cư được xác định tuỳ theo từng loại đô thị phù hợp với đặc điểm từng vùng.

Như vậy, đô thị là điểm dân cư tập trung với mật độ cao, chủ yếu là lao động phi nông nghiệp, có hạ tầng cơ sở thích hợp, là trung tâm chuyên ngành hay tổng hợp, có vai trò thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của cả nước, của một miền lãnh thổ, của một tỉnh, một huyện hoặc một vùng trong tỉnh trong huyện.

Việc xác định trung tâm tổng hợp hay chuyên ngành còn phải căn cứ vào vị trí của đô thị đó trong một vùng lãnh thổ nhất định.

Vùng lãnh thổ của đô thị bao gồm nội thành hay nội thị (gọi chung là nôi jthij) và ngoại ô hay ngoại thị.

Hiện trạng Việt Nam

Hiện nay, các khu vực ở các quân ven đô Hà Nội các điểm dân cư đô thị vẫn tồn tại, xen kẽ nhiều điểm dân cư có nguồn gốc từ các làng, xã và nhiều hạn chế về không gian sống.

Tình trạng này đặt ra nhiều thách thức trong việc qui hoạch đô thị để hướng tới mục tiêu xây dựng Thủ đô văn minh - hiện đại.

(Tài liệu tham khảo: Kinh tế Đô thị, Cơ quan ngôn luận của UBND TP. Hà Nội. Giáo trình Qui hoạch đô thị 1, Đại học Bách Khoa, Đại học Đà Nẵng. Qui hoạch đô thị và điểm dân cư, Đại học Mở TP. Hồ Chí Minh)