Dịch vụ hệ sinh thái rừng (Forest Ecosystem Services) là gì?

Dịch vụ hệ sinh thái rừng (tiếng Anh: Forest Ecosystem Services) là lợi ích mang lại cho con người từ hệ sinh thái rừng.

03-01-2020

Dịch vụ hệ sinh thái rừng (Forest Ecosystem Services) là gì? - Ảnh 1. — Hình minh hoạ (Nguồn: phongnhakebang)

Dịch vụ hệ sinh thái rừng

Khái niệm

Dịch vụ hệ sinh thái rừng trong tiếng Anh được gọi là Forest Ecosystem Services.

Dịch vụ hệ sinh thái rừng là lợi ích mang lại cho con người từ hệ sinh thái rừng.

Các thuật ngữ liên quan

Dịch vụ môi trường rừng (Forest Environment Services) nằm trong hệ thống dịch vụ hệ sinh thái rừng. Trong đó dịch vụ môi trường rừng là những sản phẩm dịch vụ rừng cung cấp không phải là sản phẩm trực tiếp như gỗ, củi, lâm sản ngoài gỗ.

Dịch vụ hệ sinh thái (Ecosystem Services) là những lợi ích trực tiếp hoặc gián tiếp mà con người được hưởng từ các chức năng của hệ sinh thái.

Dịch vụ hệ sinh thái rừng bao gồm

- Dịch vụ cung cấp gỗ: Hằng năm rừng cung cấp khoảng 1.7 tỉ m3 gỗ tròn (FAO, 2007) trên toàn thế giới và 80% là từ các quốc gia phát triển. Lượng gỗ này hoặc được buôn bán hoặc được sử dụng.

- Dịch vụ cung cấp lâm sản ngoài gỗ (NTFPs): Rừng cung cấp nhiều sản phẩm có giá trị thương mại hơn là gỗ, bao gồm:

+ Hàng năm rừng trên thế giới cung cấp khoảng 1.9 tỉ m3 củi dùng cho năng lượng, củi đốt.

+ Thực phẩm: Bao gồm trái cây, mật ong, hạt, rau, thịt, nấm, măng, mây, ....

+ Dược liệu

+ Cây cho sợi, vật liệu để dệt may, làm nhà, dụng cụ

+ Thực phẩm cho chăn nuôi

+ Động vật hoang dã

- Dịch vụ bảo vệ đầu nguồn, nguồn nước cho thủy điện, thủy lợi, sinh hoạt: Rừng đầu nguồn lưu giữ, điều hòa và dự trữ nước; từ đó đóng góp cho việc cân bằng dòng chảy nước theo mùa.

Rừng cũng giúp cho việc làm sạch nước nhờ vào việc ổn định đất và lọc các chất bả. Khối lượng và chất lượng của dòng chảy nước từ rừng đầu nguồn là quan trọng cho nông nghiệp, thủy điện, nước sinh hoạt, cho môi trường sống của các loài thủy sản và các loai động vật hoang dã khác.

- Dịch vụ hấp thụ CO2 rừng để giảm khí gây hiệu ứng nhà kính để giảm biến đổi khí hậu. Rừng có 5 bể chứa carbon để lưu giữ carbon và hấp thụ CO2 giúp cho việc giảm khí nhà kính trong khí quyển. Vì vậy đang hình thành chương trình REDD+ (Giảm phát thải từ suy thoái và mất rừng).

- Dịch vụ du lịch sinh thái, văn hóa, nghỉ dưỡng: Hàng năm trên toàn thế giới có đến 205 triệu khách đến viếng thăm, du lịch sinh thái ở các vườn quốc gia.

- Ổn định và chống xói mòn đất: Thực vật rừng giúp cho việc ổn định đất và giảm xói mòn, rửa trôi chất hữu cơ.

- Chất lượng không khí: Cây rừng hấp thụ các chất thải độc hại trong không khí và cải thiện chất lượng không khí để tốt cho sức khỏe của con người.

- Thông tin, vật liệu di truyền của đa dạng sinh học. Đa dạng sinh học là quan trọng ở nhiều khía cạnh; bao gồm vai trò của nó như là một kho dự trữ vật liệu di truyền và có thể đươc sử dụng để chọn, cải thiện giống thực, động vật; đóng góp vào điều khiển sâu bệnh hại tự nhiên và cung cấp những sản phẩm dược liệu có giá trị.

- Quản lí dịch hại

- Lợi ích thẩm mĩ

- Kiểm soát hiểm họa thiên nhiên

Hiện trạng tại Việt Nam

Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu trong phát triển kinh tế và xã hội. Tuy nhiên, tăng trưởng kinh tế nước ta vẫn phụ thuộc nhiều vào việc khai thác các nguồn tài nguyên thiên nhiên.

Trong quá trình phát triển kinh tế vẫn chưa xem xét hết các giá trị của tài nguyên thiên nhiên, cũng như việc lượng giá, đánh giá và lồng ghép dịch vụ hệ sinh thái vào qui hoạch phát triển đất nước.

(Tài liệu tham khảo: Dịch vụ hệ sinh thái, môi trường rừng, PGS.TS. Bảo Huy. Dân số, tài nguyên và môi trường trong phát triển bền vững, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân, 2017. Báo điện tử Nhân dân)

Phương sai thay đổi (Heteroskedasticity) là gì? Hậu quả