Dân số hoạt động kinh tế (Economically active population) là gì?

Dân số hoạt động kinh tế

Khái niệm

Dân số hoạt động kinh tế trong tiếng Anh được gọi là Economically active population.

Dân số hoạt động kinh tế là những người đang tham gia lao động trong nền kinh tế quốc dân (cả trong và ngoài độ tuổi Lao động) và những người chưa có việc làm nhưng đang tích cực tìm việc làm và sẵn sàng làm việc.

Theo khái niệm trên, về mặt qui mô (số lượng tuyệt đối), lực lượng lao động chính là dân số hoạt động kinh tế.

Trong các cuộc điều tra thực trạng lao động và việc làm do Bộ Lao động Thương binh và Xã hội tiến hành, để xác định trạng thái hoạt động của dân cư chỉ qui định giới hạn của độ tuổi, tức tuổi tối thiểu mà một người tham gia hoạt động kinh tế được tính là dân số hoạt động kinh tế, không giới hạn tuổi cận trên.

Ví dụ, Việt Nam tính dân số hoạt động kinh tế của những người từ đủ 15 tuổi trở lên.

Xác định thời gian điều tra

Vấn đề có ý nghĩa quan trọng là thời gian lựa chọn của cuộc điều tra, bởi lẽ xác định khoảng thời gian của cuộc điều tra khác nhau sẽ có số liệu dân số hoạt động kinh tế không giống nhau, ở cùng một nước tại cùng một thời điểm. 

Do đó, số liệu thu được sẽ không có ý nghĩa khi so sánh. Nhiều quốc gia ủng hộ quan điểm của Tổ chức Liên Hợp Quốc thống nhất lấy khoảng thời gian lựa chọn đối với cuộc điều tra: Trong vòng 1 tuần trước thời điểm điều tra để xác định tình trạng hoạt động của mỗi người và phân loại vào nhóm thích ứng.

Thuật ngữ liên quan

Lực lượng lao động là một bộ phận của nguồn lao động bao gồm những người trong độ tuổi lao động, đang có việc làm và những người chưa có việc làm nhưng có nhu cầu làm việc.

Từ năm 1996, Thủ tướng Chính phủ nước Việt Nam ra quyết định tiến hành điều tra Lao động – Việc làm hàng năm ở khu vực thành thị và nông thôn trên phạm vi cả nước. Trong các cuộc điều tra này, khái niệm lực lượng lao động được sử dụng như sau:

- Lực lượng lao động (hay còn gọi là dân số hoạt động kinh tế) bao gồm toàn bộ những người tử đủ 15 tuổi trở lên đang có việc làm hoặc đang tìm kiếm việc làm.

- Lực lượng lao động trong độ tuổi lao động (còn gọi là dân số hoạt động kinh tế trong độ tuổi lao động) bao gồm những người trong độ tuổi lao động (nam từ đủ 15 tuổi đến hết 60 tuổil nữ từ đủ 15 tuổi đến hết 55 tuổi) đang có việc làm hoặc không có việc làm (thất nghiệp) nhưng có nhu cầu làm việc và sẵn sàng làm việc.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Kinh tế Nguồn nhân lực, PGS.TS Trần Xuân Cầu, NXB Đại học Kinh tế Quốc dân, 2008)