Kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam năm 2023 được dự báo giảm 10% so với năm ngoái xuống khoảng 40 tỷ USD; tình hình khó khăn hiện tại có thể kéo dài đến hết năm.

Chưa hết “choáng váng” với cú sốc đơn hàng giảm, doanh nghiệp dệt may của nước ta lại sắp phải đối mặt với rào cản mới của các thị trường xuất khẩu lớn, điển hình như chi phí trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR).

Trong bối cảnh đơn hàng sụt giảm, đơn giá giảm sâu, ngành dệt may đã hạ mục tiêu xuất khẩu ở mức 39 - 40 tỷ USD, giảm khoảng 17% so với kịch bản tích cực được xây dựng hồi đầu năm và giảm khoảng 10% so với năm 2022.

“Xanh hóa” trong sản xuất dệt may có thể giúp doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu của nhà nhập khẩu từ châu Âu, cùng đó là phát triển bền vững doanh nghiệp.

Theo Hiệp hội Dệt may Việt Nam dự báo tình hình sản xuất, xuất khẩu sẽ cải thiện dần nhưng khó khăn sẽ còn kéo dài hết năm 2023, do nhiều doanh nghiệp đến nay chưa đủ đơn hàng cho quý III và IV.  Các doanh nghiệp còn phải đối mặt với khó khăn do đơn giá giảm sâu, thậm chí giảm đến trên 50% so với bình thường.

Lãnh đạo các doanh nghiệp dệt khẳng định xanh hóa trong ngành dệt may đã trở thành một tiêu chuẩn bắt buộc khi tham gia vào thị trường quốc tế, không còn là sự lựa chọn. Khi có các chứng chỉ xanh, doanh nghiệp sẽ có nhiều cơ hội tiếp cận với đơn hàng lớn từ các thị trường như EU, Mỹ, Nhật Bản...

Ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Vitas cho rằng trong xu hướng đơn hàng nhỏ, giao nhanh, số hóa là giải pháp giúp doanh nghiệp xuất khẩu dệt may nâng sức cạnh tranh về chất lượng sản phẩm, giá bán và thời gian giao hàng.

Trong bối cảnh suy thoái kinh tế toàn cầu, lạm phát gia tăng, các nhà nhập khẩu chuyển sang đặt các đơn hàng nhỏ, giao nhanh nhằm giảm rủi ro tồn kho. Các chuyên gia khuyến cáo doanh nghiệp đầu thêm công nghệ mới nhằm đáp ứng với xu thế này, nâng cao hiệu quả và tiết giảm chi phí.

Trong 5 tháng đầu năm, xuất khẩu dệt may liên tục lao dốc khiến kết quả kinh doanh và số lượng lao động của doanh nghiệp giảm mạnh. Tình hình vẫn chưa khả quan hơn trong quý III và vẫn còn nhiều yếu tố bất lợi bủa vây ngành này.

Ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Vitas khẳng định chuyện doanh nghiệp dệt may Việt ‘đói’ đơn hàng, còn Bangladesh làm không hết là thông tin không chính xác. Trước áp lực của lạm phát, xuất khẩu dệt may của các nhà sản xuất lớn như Bangladesh, Ấn Độ, Trung Quốc... đều đang trên đà giảm.

4 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu dệt may Việt Nam đạt khoảng 11,7 tỷ USD, giảm 20% so cùng kỳ năm trước. Đại diện Vitas dự báo đà giảm này có thể kéo dài đến hết quý III và ít nhất sang quý IV mới phục hồi trở lại.

Tình trạng đơn hàng, đơn giá xuất khẩu dệt may giảm mạnh có thể kéo dài đến hết quý III, các doanh nghiệp đang rơi vào cảnh khó khăn. Do đó, Hiệp hội Dệt may Việt Nam đề nghị hệ thống ngân hàng loạt chính sách hỗ trợ như cơ cấu nguồn vốn, gói lãi suất ưu đãi 0%...

Ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Vitas cho biết một số đối tác mới không muốn sử dụng phương thức L/C, yêu cầu thanh toán bằng cách chuyển tiền với độ trễ lên tới 90 ngày, điều này đang tạo ra rủi ro lớn cho doanh nghiệp xuất khẩu dệt may.

Vitas cho biết phải đến tháng 7-8/2023, thị trường dệt may mới ấm trở lại. Trong lúc chờ thị trường rã băng, một số doanh nghiệp phải giảm tỷ trọng các sản phẩm cao cấp, thế mạnh và sản xuất những sản phẩm thị trường cần, phù hợp với túi tiền của người tiêu dùng trong giai đoạn lạm phát.

Ông Phạm Văn Việt, Chủ tịch VitaJean cho rằng doanh nghiệp Việt Nam cần phải tư duy dài hạn về tái cấu trúc chuỗi cung ứng, định vị lại vị thế của mình, không còn đơn thuần là gia công công đoạn, lợi nhuận thấp, thường xuyên bị ép giá mà phải sớm chuyển đổi sang FOB, ODM hay OBM.