Biến động thời vụ (Seasonal Fluctuations) là gì?
Hình minh họa
Biến động thời vụ (Seasonal Fluctuations)
Định nghĩa
Biến động thời vụ hay biến động theo mùa trong tiếng Anh là Seasonal Fluctuations.
Biến động thời vụ trong kinh tế nói chung đề cập đến những chuyển động ngắn hạn trong các chỉ số kinh tế thường theo một mô hình nhất quán mỗi năm.
Biến động thời vụ là sự biến động của hiện tượng có tính chất lặp đi lặp lại trong từng thời gian nhất định.
Thuật ngữ liên quan
Biến động theo chu kì (Cyclical Fluctuations) trong kinh tế là các giai đoạn thu hẹp và mở rộng xen kẽ, có thể kéo dài 18 tháng hoặc lâu hơn từ đỉnh đến đáy của chu kì kinh tế. Cầu của người tiêu dùng và doanh nghiệp giảm trong quá trình thu hẹp và tăng trong quá trình mở rộng.
Biến động bất thường (Irregular Fluctuations) trong kinh tế là kết quả của các sự kiện bất thường như lũ lụt, đình công, xung đột dân sự, những vụ phá sản lớn và các sự cố khủng bố.
Nguyên nhân và tác động của biến động thời vụ
- Nguyên nhân của biến động thời vụ là do ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên và tập quán sinh hoạt của dân cư. Ảnh hưởng nhiều nhất là trong các ngành nông nghiệp, du lịch và các ngành công nghiệp chế biến sản phẩm từ nông nghiệp, các ngành khai thác...
- Biến động thời vụ làm cho hiện tượng lúc thì mở rộng, khẩn trương, khi thì thu hẹp, nhàn rỗi. Biến động thời vụ thường gây ra tình trạng làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của ngành đó và các ngành có liên quan.
- Nghiên cứu biến động thời vụ giúp các cá nhân và doanh nghiệp chủ động hơn trong công tác quản lí kinh tế - xã hội, lập kế hoạch sản xuất hay hoạt động nghiệp vụ thích hợp, hạn chế ảnh hưởng đến sản xuất và sinh hoạt xã hội.
Ví dụ
- Thu nhập từ trang trại và hồ nuôi cá có thể tăng trong những tháng mùa hè khi có hoạt động trong các lĩnh vực đó.
- Hàng tồn kho bán lẻ thường tăng trong các dịp lễ Giáng sinh khi các cửa hàng chuẩn bị cho một mùa mua sắm tấp nập.
- Hoạt động trong ngành xây dựng cũng cho thấy sự biến động thời vụ. Ở những vùng có mùa đông khắc nghiệt, quá trình xây dựng bị chậm lại trong những tháng mùa đông và khẩn trương hơn trong mùa hè.
(Tài liệu tham khảo: Tổ hợp Công nghệ Giáo dục Topica; Chron)
