Bán hàng đa cấp bất chính là gì? Dấu hiệu bất chính

Bán hàng đa cấp bất chính

Khái niệm

Bán hàng đa cấp bất chính tạm dịch sang tiếng Anh là illegal multi-level marketing.

Bán hàng đa cấp là một hình thức của bán hàng trực tiếp, trong đó hàng hoá được bán trực tiếp từ nhà phân phối độc lập đến người tiêu dùng mà không nhất thiết phải thông qua địa điểm bán lẻ cố định.

Mối quan hệ giữa nhà phân phối và doanh nghiệp trong mạng lưới bán hàng đa cấp là mối quan hệ về việc tham gia hoặc rút khỏi mạng lưới bán hàng.

Doanh nghiệp là chủ sở hữu đối với hàng hoá, nhà phân phối nhận tiền thù lao (hoa hồng, tiền thưởng hoặc lợi ích kinh tế khác) từ doanh nghiệp.

Mức thù lao được tính trên cơ sở doanh số bán hàng trực tiếp của nhà phân phối và doanh số của những người bán hàng cấp dưới trong mạng lưới bán hàng của nhà phân phối.

Khái niệm về hành vi bán hàng đa cấp bất chính được làm rõ bởi những dấu hiệu bất chính, việc phân biệt giữa bán hàng đa cấp thông thường và bán hàng đa cấp bất chính cũng dựa vào những tiêu chí, đặc điểm của cạnh tranh không lành mạnh.

Người ta thường dựa vào các tiêu chí như: việc thực hiện nghĩa vụ đặt cọc, nguồn gốc tiền thưởng, có mua lại hàng hoá đã giao cho người tham gia bán hàng đa cấp hay không…

Các hành vi bán hàng đa cấp nhằm thu lợi bất chính

Luật Cạnh tranh cấm doanh nghiệp thực hiện các hành vi bán hàng đa cấp nhằm thu lợi bất chính từ việc tuyển dụng người tham gia mạng lưới đa cấp như sau:

Thứ nhất, hành vi yêu cầu người muốn tham gia phải đặt cọc, phải mua số lượng hàng hoá ban đầu hoặc phải trả một khoản tiền để được quyền tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp.

Thứ hai, không cam kết mua lại với mức giá ít nhất là 90% giá hàng hoá đã bán cho người tham gia để bán lại.

Thứ ba, cho người tham gia nhận tiền hoa hồng, tiền thưởng, lợi ích kinh tế khác chủ yếu từ việc dụ dỗ người khác tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp.

Thứ tư, cung cấp thông tin gian dối về lợi ích của bên tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp, thông tin sai lệch về tính chất, công dụng của hàng hoá để dụ dỗ người khác tham gia.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Luật Cạnh tranh, Đại học Kinh tế Luật, Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh, 2010)