Vì sao Việt Nam khai thác dầu thô cho xuất khẩu, nhưng lại bỏ vài tỷ USD nhập khẩu về để lọc?
Lượng nhập khẩu dầu thô gấp 5 lần xuất khẩu
Theo Tổng cục Hải quan, trong tháng 5, nhập khẩu dầu thô đạt 705,5 nghìn tấn, tương đương 500 triệu USD, giảm 43% về lượng và giảm 47% lần về giá trị so với tháng 4.
Lũy kế 5 tháng, nhập khẩu dầu thô đạt 4 triệu tấn, tương đương 2,5 tỷ USD, tăng 5% về lượng nhưng tăng 44% về giá trị so với cùng kỳ năm 2021.
Ở chiều ngược lại, trong 5 tháng, xuất khẩu dầu thô của Việt Nam đạt 165,5 nghìn tấn, tương đương 182 triệu USD, giảm 28% về lượng và giảm 18% về giá trị so với cùng kỳ năm 2021.
Lũy kế 5 tháng, xuất khẩu dầu thô đạt 788 nghìn tấn, tương đương 862 triệu USD, giảm 38% về lượng nhưng tăng 37% về giá trị so với cùng kỳ năm 2021.
(Số liệu: Tổng cục Hải quan, Biểu đồ: Hoàng Anh)
Trong tháng 5, giá dầu thô nhập khẩu khoảng 709 USD/tấn, tăng gấp 1,5 lần so với tháng 5/2021 và tăng hơn 4 lần so với tháng 5/2020.
Tính chung 5 tháng, giá dầu thô nhập khẩu đạt 696 USD/tấn, tăng 1,5 lần so với cùng kỳ năm 2021 và tăng 2 lần so với cùng kỳ năm 2020.
Trong khi đó, giá dầu thô xuất khẩu trong tháng 5 đạt 960 USD/tấn, giảm 15% so với tháng 4 nhưng vẫn tăng hơn 1,8 lần so với tháng 5/2021.
Lũy kế 5 tháng, giá dầu thô xuất khẩu trung bình đạt 866 USD/tấn, tăng 78,5% so với cùng kỳ năm 2021.
(Số liệu: Tổng cục Hải quan, Biểu đồ: Hoàng Anh)
Như vậy, 5 tháng đầu năm, lượng nhập khẩu dầu thô của Việt Nam gấp hơn 5 lần so với lượng xuất khẩu. Tuy nhiên, giá xuất khẩu dầu thô có phần nhỉnh hơn giá nhập khẩu khoảng 35%.
Vì sao Việt Nam vừa xuất, vừa nhập khẩu dầu thô?
Là quốc gia xuất khẩu dầu thô nhưng Việt Nam vẫn phải nhập khẩu dầu thô cho hai nhà máy lọc dầu trong nước.
Lý giải điều này, chuyên gia Đào Nhật Đình, Hiệp hội Năng lượng Việt Nam cho biết, dù đều là hỗn hợp hydrocarbon nhưng dầu thô có rất nhiều nguồn trên thế giới, theo báo Tiền Phong.
Mỗi mỏ khai thác cho ra một loại dầu thô khác nhau về tính chất vật lý, thành phần hóa học. Thông thường, dầu thô được chia thành dầu ngọt và dầu chua (dựa trên hàm lượng lưu huỳnh) và dầu nặng, dầu nhẹ (dựa trên tỷ trọng của dầu).
Trong khi đó, mỗi nhà máy lọc dầu được thiết kế để lọc một loại dầu nhất định, hoặc một hỗn hợp dầu có tính chất nhất định. Hiện nay, Việt Nam có hai nhà máy lọc dầu với khả năng lọc các loại dầu thô khác nhau.
Nhà máy Lọc dầu Dung Quất (CTCP Lọc hóa dầu Bình Sơn) được thiết kế để lọc dầu từ mỏ Bạch Hổ. Dầu Bạch Hổ của Liên doanh Vietsovpetro là loại dầu ngọt nhẹ, hàm lượng lưu huỳnh chiếm 0,03% trọng lượng.
Còn nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn được thiết kế cho hỗn hợp dầu Kuwait hàm lượng lưu huỳnh 2,52%. Do đó dù có khai thác được dầu trong nước nhưng không phải dầu thô nào cũng phù hợp với công nghệ lọc của hai nhà máy lọc dầu Nghi Sơn và Dung Quất.
Vì vậy, Việt Nam vẫn phải xuất dầu thô không phù hợp công nghệ lọc trong nước và nhập khẩu loại dầu thô thích hợp để về lọc.
