Tiền hẹp (Narrow Money) là gì? Tiền hẹp và cung tiền

Tiền hẹp

Khái niệm

Tiền hẹp hay số tiền dùng ngay trong tiếng Anh là Narrow Money.

Tiền hẹp là một loại cung tiền bao gồm tất cả các loại tiền vật lí như tiền xu và tiền giấy, tiền gửi không kì hạn và các tài sản lưu động khác thuộc nắm giữ của ngân hàng trung ương. 

Ở Mỹ và Việt Nam, tiền hẹp là cung tiền M1 còn ở Anh, tiền hẹp là cung tiền M0.   

Đặc điểm Tiền hẹp 

Cung tiền M1 và M0 là hình thức cung tiền hẹp hay hạn chế nhất, là phương tiện trao đổi cơ bản trong một nền kinh tế. Loại cung tiền này là nguồn tiền có sẵn nhất cho các giao dịch và thương mại.    

Cung tiền hẹp chỉ chứa các tài sản tài chính có tính thanh khoản cao. Các khoản tiền này phải có thể sử dụng được khi có nhu cầu, tính chất này làm giới hạn các danh mục tiền trong cung tiền hẹp. 

Theo CIA, Liên minh châu Âu có tổng cung tiền hẹp nhất thế giới, tiếp theo là Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ và Đức.   

Tính chất sẵn có của cung tiền thanh khoản cao dù trong dài hạn hay ngắn hạn, vẫn có tác động trực tiếp đến sức khỏe nền kinh tế. 

Các ngân hàng trung ương không sử dụng các chính sách làm thay đổi cung tiền mà thường chỉ tập trung vào lãi suất. Nhưng họ luôn theo dõi những thay đổi trong cung tiền hẹp và rộng để hình thành các biện pháp đối với hiện trạng của nền kinh tế.     

Các tài khoản sẵn có nhất như các tài khoản tiết kiệm hay tài khoản tiền gửi đủ điều kiện được xếp vào cung tiền hẹp.   

Tiền hẹp và Tiền mở rộng 

Cung tiền M1 hoặc M0 được sử dụng để mô tả cung tiền hẹp, còn cung tiền M2, M3 hay M4 được xem là cung tiền mở rộng. Trong đó, cung tiền M4 đại diện cho loại cung tiền lớn nhất. 

Tiền mở rộng bao gồm các loại tài khoản tiền gửi sẵn có khác nhau có thời hạn hơn 24 giờ. 

Các tài khoản tiền gửi này được gọi là tiền gửi có kì hạn dài hơn do chúng bị hạn chế bởi các yêu cầu thời gian nhất định.   

Tiền hẹp và Cung tiền 

Tổng cung tiền bao gồm tất cả các cấp từ M0 đến M4, gồm cả tài sản có tính thanh khoản cao và ít thanh khoản, các khoản dựa trên tiền gửi trong một quốc gia, bao gồm trái phiếu hoặc chứng khoán khác cũng như các tài khoản thị trường tiền tệ.   

Cung tiền M4 theo định nghĩa là cung tiền rộng nhất, giới hạn cao nhất cho các khoản tiền trong cung tiền M4 là những khoản đầu tư dự kiến sẽ đáo hạn trong vòng 5 năm. 

Các quốc gia có các hình thức phân loại các cấp cung tiền của họ khác nhau. 

Ví dụ như Việt Nam loại bỏ cung tiền M0 và M4 và chỉ sử dụng cung tiền M1, M2 và M3 để chỉ nguồn cung tiền tệ trong nền kinh tế.  

(Theo Investopedia)