Khối lượng tiền tệ (Money stock) là gì? Khối tiền trong lưu thông
Hình minh hoạ (Nguồn: rgbstock)
Khối lượng tiền tệ
Khái niệm
Khối lượng tiền tệ trong tiếng Anh được gọi là Money stock.
Khối lượng tiền tệ là tổng giá trị của tất cả mọi thứ có thể thực hiện các chức năng của tiền như phương tiện trao đổi, đơn vị tính toán (hay tiêu chuẩn của giá trị), phương tiện cất giữ giá trị và tiêu chuẩn trả tiền sau.
Nói ngắn gọn, Khối lượng tiền tệ chỉ lượng cung cấp tiền tệ trong nền kinh tế nhằm đáp ứng nhu cầu mua hàng hóa, dịch vụ, tài sản, v.v... của các cá nhân (hộ gia đình) và doanh nghiệp (không kể các tổ chức tín dụng).
Khối lượng tiền tệ danh nghĩa là tổng giá trị danh nghĩa hay giá trị hiện hành của các đồng tiền nằm trong khối lượng tiền tệ và thường được kí hiệu là M, còn khối lượng tiền tệ thực tế là sức mua của khối lượng tiền tệ danh nghĩa và được tính bằng cách lấy khối lượng tiền tệ danh nghĩa chia cho mức giá (M/P).
Khối lượng tiền tệ trong lưu thông
Việc định nghĩa tiền là một phương tiện trao đổi mới chỉ đưa ra một cách khái quát về tiền, nó chưa cho chúng ta biết rõ trong nền kinh tế hiện nay khối lượng của nó nhiều hay ít.
Vì vậy người ta phải định nghĩa tiền bằng việc đưa ra các phép đo về khối tiền trong lưu thông. Có 3 thước đo khối tiền trong nền kinh tế được kí hiệu lần lượct là M1, M2, M3.
- Khối tiền giao dịch M1: phương tiện được sử dụng rộng rãi trong thanh toán và chi trả về hàng hoá và dịch vụ bao gồm:
Tiền mặt trong lưu thông đó chính là bộ phận tiền mặt nằm ngoài hệ thống ngân hàng, tiền gửi không kì hạn tại các ngân hàng thương mại hay các tổ chức tín dụng, tiền gửi có thể phát hành séc tại các ngân hàng.
- Khối tiền mở rộng M2: Khối tiền M2 sẽ bằng khối tiền M1 cộng với tiền gửi có kì hạn tại ngân hàng thương mại hay các tổ chức tài chính trung gian.
- Khối tiền tài sản M3: bằng khối tiền M2 cộng với trái khoán như hối phiếu, tín phiếu kho bạc. Khối tiền M2 và M3 không được sử dụng như một công cụ trao đổi, nhưng chúng có tính thanh khoản cao.
Tài sản tiền gửi có thể phát hành séc là tiền nhưng những tờ séc không phải là tiền (do khi những tờ séc phát hành thì khối tiền không đổi). Các thẻ tín dụng cũng không phải là tiền.
(Tài liệu tham khảo: Nguyễn Văn Ngọc, Từ điển Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân. TS. Nguyễn Tri Khiêm, Quantri.vn. Việt Nam finance)
