Thị trường cạnh tranh không hoàn hảo (Imperfectly Competitive Market) là gì? Đặc điểm và hình thức

Hình minh họa (Nguồn ảnh Wallpick – Best Wallpapers 4K)

Thị trường cạnh tranh không hoàn hảo (Imperfectly Competitive Market)

Thị trường cạnh tranh không hoàn hảo trong Tiếng Anh gọi là Imperfectly Competitive Market.

Thị trường cạnh tranh không hoàn hảo là những thị trường trong đó cạnh tranh hoàn hảo không được đảm bảo vì ít nhất có một người bán (hoặc người mua) tương đối lớn, đủ để tác động đến giá cả thị trường. 

Cạnh tranh không hoàn hảo dùng để chỉ bất kỳ một hình thái thị trường không hoàn hảo nào: độc quyền thuần túy, độc quyền nhóm hay cạnh tranh độc quyền.

Các hình thức của thị trường cạnh tranh không hoàn hảo

Có nhiều hình thức khác nhau của thị trường cạnh tranh không hoàn hảo. Tuy nhiên ở đây chỉ đề cập tới hai hình thái điển hình là độc quyền tập đoàn và cạnh tranh độc quyền.

1. Thị trường độc quyền tập đoàn (thiểu số độc quyền, độc quyền đa phương)

Thị trường độc quyền tập đoàn có thể được hiểu là một thị trường cạnh tranh không hoàn hảo trong đó:

- Chỉ có một số ít người sản xuất và cung ứng (bán) cho nhu cầu thị trường một loại sản phẩm hàng hóa đồng nhất (độc quyền tập đoàn thuần túy) hoặc sản xuất và cung ứng các sản phẩm khác nhau (có đặc điểm khác nhau) nhưng có khả năng thay thế tốt cho nhau, ví dụ thị trường ô tô, xe máy v.v… (độc quyền tập đoàn phân biệt).

- Việc gia nhập thị trường của các doanh nghiệp mới tương đối khó khăn.

- Vì trên thị trường số lượng người cung ứng (bán) ít nên mọi người có khả năng ảnh hưởng lớn tới giá cả hàng hóa và do đó ảnh hưởng tới những người cung ứng khác (đối thủ cạnh tranh) trên thị trường.

2. Thị trường cạnh tranh độc quyền

Thị trường cạnh tranh độc quyền là một hình thái thị trường cạnh tranh không hoàn hảo, trong đó:

- Có nhiều người cung ứng (bán) một loại sản phẩm hàng hóa hay dịch vụ nhất định nhưng hàng hóa của từng người cung ứng không đồng nhất mà ít nhiều khác nhau.

- Người tiêu dùng có thể phân biệt được sự khác nhau của hàng hóa trên thị trường qua nhãn hiệu hàng hóa, hình thức quảng cáo hya những dịch vụ đặc biệt của người cung ứng cạnh tranh nhau trên thị trường.

- Việc gia nhập thị trường của những người cung ứng tương đối dễ dàng.

Sở dĩ gọi là thị trường cạnh tranh độc quyền vì trong đó có những người cung ứng cạnh tranh với nhau bằng quảng cáo hay bằng những dịch vụ đặc biệt, đồng thời trong đó mọi người cung ứng có thể xem là một nhà độc quyền đơn phương nhỏ và do đó mọi người cung ứng đều có khả năng ảnh hưởng đến giá cả ở một mức độ nào đó.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Kinh tế học cho Kỹ sư Kinh tế, NXB Xây Dựng)