Phương pháp cổ phiếu quĩ (Treasury stock method) là gì?

Phương pháp cổ phiếu quĩ

Khái niệm

Phương pháp cổ phiếu quĩ trong tiếng Anh là Treasury stock method.

Phương pháp cổ phiếu quĩ là phương pháp mà công ty sử dụng để tính toán số lượng cổ phiếu mới có khả năng được tạo ra bởi các chứng quyền và quyền chọn đang ở trạng thái có lời. Phương pháp này giả định rằng số tiền mà một công ty nhận được từ việc thực hiện quyền chọn có lời được sử dụng để mua lại cổ phiếu phổ thông trên thị trường.

Nội dung

Để tuân thủ các nguyên tắc kế toán được chấp nhận chung (GAAP), phương pháp cổ phiếu quĩ phải được sử dụng khi tính toán EPS pha loãng của công ty do số lượng cổ phiếu của tăng lên khi thực hiện quyền chọn hoặc chứng quyền.

Phương pháp này giả định rằng các quyền chọn và chứng quyền được thực hiện vào đầu kì báo cáo và một công ty sử dụng tiền thực hiện để mua cổ phiếu phổ thông với giá thị trường trung bình trong kì. Số lượng cổ phiếu bổ sung phải được thêm lại vào số lượng cổ phiếu phổ thông đang lưu hành để tính EPS pha loãng.

Công thức tính số lượng cổ phiếu bổ sung:

Trong đó:
AMP = Giá thị trường trung bình trong kì của cổ phiếu
EP = Giá thực hiện của quyền chọn hoặc chứng quyền
N = Số lượng cổ phiếu phổ thông mà chứng quyền hoặc quyền chọn được tạo ra từ việc thực hiền quyền.

Ví dụ

Trong năm 20X6, công ty XXX đã báo cáo thu nhập khả dụng của các cổ đông phổ thông là 1.200.000 đô la và có 500.000 cổ phiếu cổ phiếu phổ thông đang lưu hành trong cả năm. XXX có 100.000 quyền chọn, mỗi quyền chọn cho phép chủ sở hữu mua một cổ phiếu phổ thông với giá 15 đô la. Giá thị trường trung bình của XXX cổ phiếu phổ thông trong 20X6 là $ 20 đô la/cổ phiếu.

Do giá thực hiện quyền nhỏ hơn giá thị trường trung bình trong kì nên quyền chọn của công ty đang ở trạng thái có lời.

EPS cơ bản của công ty là 2,4 đô la (1.200.000/500.000), giá trị này bỏ qua thực tế là số lượng cổ phiếu có thể tăng lên do việc thực hiện quyền chọn.

Sử dụng phương pháp cổ phiếu quĩ, số lượng cổ phiếu tăng lên do thực hiện quyền là:

EPS pha loãng là:

 (Nguồn tham khảo: Investopedia và Giáo trình CFA level I 2020)