Phó Thủ tướng: 'Phải có kịch bản điều hành giá đối với giá điện, dịch vụ y tế, giáo dục trước 30/6'

Sáng 12/6, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, Trưởng ban Chỉ đạo điều hành giá chủ trì cuộc họp của Ban Chỉ đạo, đánh giá kết quả công tác quản lý, điều hành 6 tháng đầu năm, định hướng công tác điều hành giá những tháng còn lại của năm 2024.

Báo cáo tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Tài chính Lê Tấn Cận cho biết, trong nửa đầu năm, công tác điều hành giá một số hàng hóa, dịch vụ thiết yếu, đối với giá xăng dầu, về cơ bản không có nhiều biến động.

Cụ thể, trong 4 tháng đầu năm, giá xăng dầu trong nước cơ bản có xu hướng tăng, song từ cuối tháng 4 cho đến nay liên tục giảm về mức giá gần tương đương so với đầu năm

Hiện giá vé máy bay đã giảm so với giai đoạn cao điểm trước. Trong tháng 5, trên các đường bay nội địa hạng phổ thông dao động khoảng 30 - 70% mức tối đa theo quy định.

Tuy vậy, theo Thứ trưởng Bộ Tài chính, giá dịch vụ vận chuyển hàng hóa bằng đường biển cũng tăng nhanh trở lại từ đầu tháng 5 do bị ảnh hưởng bởi tình trạng xung đột vũ trang tại Biển Đỏ và sự tắc nghẽn cục bộ tại cảng Singapore dẫn đến tàu thuyền phải chờ đợi, làm tăng chi phí. 

Cùng với đó, giá một số mặt hàng như giá gạo xuất khẩu bình quân 5 tháng đầu năm tăng cao so với cùng kỳ năm trước, giá lợn hơi tăng từ 3 - 10%. 

Từ này đến cuối năm, Thứ trưởng Lê Tấn Cận cho biết những yếu tố gây áp lực lên mặt bằng giá vẫn là giá dịch vụ giáo dục, y tế, giá điện do tới kỳ điều chỉnh theo lộ trình và giá vé máy bay trong nước tiếp tục chịu áp lực điều chỉnh chung của giá vé máy bay thế giới.

Đồng thời, giá một số mặt hàng nguyên vật liệu, hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng thiết yếu dự báo có thể có biến động tăng như giá xăng dầu do những biến động phức tạp theo diễn biến giá và cung cầu thế giới. 

Giá gạo xuất khẩu Việt Nam khả năng có thể vẫn duy trì ở mức giá cao, giá dịch vụ vận chuyển hàng hoá bằng đường biển và phụ thu đối với hàng hóa container tại cảng biển đang tăng mạnh gây áp lực đến chi phí của doanh nghiệp...

Ở chiều ngược lại, Thứ trưởng Lê Tấn Cận cũng cho rằng cũng còn nhiều yếu tố góp phần giảm áp lực lạm phát, trong đó tình trạng lạm phát toàn cầu có thể hạ nhiệt trong năm 2024 giúp Việt Nam giảm bớt áp lực từ kênh “nhập khẩu lạm phát”.

Ngoài ra, sản xuất nông nghiệp trong nước được kỳ vọng tiếp tục diễn biến thuận lợi sẽ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước và xuất khẩu là nhân tố quan trọng giúp giảm áp lực lên mặt bằng giá.

Bên cạnh đó, một số chính sách hỗ trợ về thuế trong năm 2024 vẫn tiếp tục được áp dụng tương tự như năm 2023 như giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu, giảm thuế giá trị gia tăng... cũng góp phần giảm chi phí hình thành giá xăng dầu và các hàng hóa dịch vụ.

Trên cơ sở tổng hợp thông tin và cập nhật dự báo xu hướng giá các mặt hàng quan trọng thiết yếu (giá xăng dầu, giá gas, giá lương thực, thực phẩm, giá vật liệu xây dựng, giá nhà ở thuê) kết hợp với kịch bản điều chỉnh giá dịch vụ y tế, dịch vụ giáo dục, giá điện của các Bộ, ngành, Bộ Tài chính ước tính lạm phát bình quân năm 2024 tăng trong khoảng 3,72 - 4,5%.

"Nếu giả định chỉ số giá tiêu dùng (CPI) các tháng còn lại tăng đều một tỷ lệ như nhau so với tháng trước thì trong 7 tháng còn lại, CPI mỗi tháng còn dư địa khoảng 0,39 - 0,6%, như vậy đảm bảo kiểm soát lạm phát bình quân năm 2024 trong khoảng 4,0 - 4,5% theo mục tiêu đề ra",  Thứ trưởng Lê Tấn Cận tính toán. 

Kiểm soát lạm phát trong giới hạn 4 -4,5% trong mọi tình huống

Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương chủ động theo dõi sát diễn biến giá các hàng hóa chiến lược trên thị trường thế giới, diễn biến tình hình kinh tế thế giới và căng thẳng địa chính trị, kịp thời cảnh báo các nguy cơ tác động đến mặt bằng giá trong nước, chủ động thực hiện theo thẩm quyền hoặc đề xuất, tham mưu cấp có thẩm quyền các biện pháp, giải pháp, kịch bản ứng phó phù hợp, linh hoạt, kịp thời, bảo đảm mục tiêu kiểm soát lạm phát trong giới hạn 4 -4,5% trong mọi tình huống.

Ngoài ra, cần đảm bảo thông suốt hoạt động cung ứng, lưu thông, phân phối hàng hóa, dịch vụ, nhất là đối với xăng dầu và các mặt hàng chiến lược có khả năng bị ảnh hưởng từ sự đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu và xung đột căng thẳng địa chính trị.

Đồng thời, tiếp tục thực hiện lộ trình điều chỉnh giá dịch vụ công theo lộ trình thị trường và các mặt hàng do Nhà nước quản lý theo nguyên tắc thị trường, thực hiện đánh giá, tính toán kỹ tác động để tránh gây xáo trộn lớn về mặt bằng giá cả, không tăng giá đột ngột và tăng giá cộng dồn vào cùng một thời điểm, bảo đảm mục tiêu kiểm soát lạm phát.

“Các Bộ, ngành cần xây dựng kịch bản điều hành giá, trong đó có đề xuất về thời điểm, mức độ điều chỉnh giá 3 mặt hàng chủ lực gồm giá điện, giá dịch vụ y tế và giáo dục. Hạn chót là 30/6/2024 phải có kịch bản để trên cơ sở đề xuất, Ban Chỉ đạo điều hành giá sẽ cân nhắc, cho ý kiến. Nếu không đảm bảo thời gian và nếu để tác động đến CPI thì các bộ, ngành phải chịu trách nhiệm”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.  

Việc điều hành chính sách tiền tệ theo mục tiêu đề ra phối hợp với chính sách tài khóa và các chính sách khác để góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Cùng với đó là sử dụng linh hoạt, hiệu quả các công cụ, biện pháp điều tiết giá theo quy định của pháp luật về giá để kiểm soát, bình ổn thị trường. Tăng cường triển khai hiệu quả và giám sát thực hiện các biện pháp kê khai giá, niêm yết giá; công khai thông tin về giá; Tổ chức thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về giá, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về giá.

Đặc biệt, Phó Thủ tướng yêu cầu chú trọng công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế để triển khai, hướng dẫn Luật Giá năm 2023 đảm bảo thống nhất, đồng bộ và hiệu quả trong triển khai thực hiện nhằm tạo hành lang pháp lý đầy đủ cho công tác quản lý, điều hành giá.