Mua bán phát thải (Cap and Trade) là gì?

Mua bán phát thải (Cap and Trade)

Định nghĩa

Cap and Trade tạm dịch ra tiếng Việt là mua bán phát thải hay thương mại phát thải.

Cap and Trade là một thuật ngữ phổ biến cho một chương trình qui định của Chính phủ được thiết kế để hạn chế, hoặc giới hạn tổng mức phát thải của một số hóa chất, đặc biệt là cacbon điôxít (carbon dioxide, kí hiệu hóa học: CO2), gây ra bởi hoạt động công nghiệp.

Tác động của chương trình Cap and Trade

- Những người ủng hộ Cap and Trade cho rằng đó là một sự thay thế hợp lí cho thuế cacbon. Cả hai biện pháp này đều cố gắng giảm thiệt hại môi trường mà không gây khó khăn kinh tế quá mức cho ngành.

- Một chương trình Cap and Trade có thể hoạt động theo một số cách, nhưng đây là những điều cơ bản:

+ Chính phủ cấp một số lượng giấy phép hạn chế hàng năm cho phép các công ty thải ra một lượng CO2 nhất định. Do đó, tổng lượng CO2 được phép thải ra trở thành "giới hạn" cho khí thải.

+ Các công ty bị đánh thuế nếu họ tạo ra mức phát thải cao hơn mức cho phép. Các công ty không sử dụng hết lượng khí thải trong giới hạn có thể bán hoặc trao đổi. Hiểu theo cách đơn giản, người mua trả một khoản phí gây ô nhiễm, trong khi người bán nhận được phần thưởng cho việc giảm phát thải.

- Trên thực tế, Chính phủ giảm số lượng giấy phép mỗi năm, do đó làm giảm tổng mức phát thải, và điều này làm cho giấy phép trở nên đắt đỏ hơn. Theo thời gian, các công ty có động cơ đầu tư vào công nghệ sạch vì nó trở nên rẻ hơn so với việc mua giấy phép.

Ưu điểm và hạn chế

- Cap and Trade đôi khi được mô tả như một hệ thống thị trường vì nó tạo ra một giá trị trao đổi cho khí thải. Những người đề xuất lập luận rằng chương trình mua bán phát thải tạo ra động lực cho các công ty đầu tư vào các công nghệ sạch hơn để tránh việc mua giấy phép làm tăng chi phí mỗi năm.

- Những người phản đối lập luận rằng việc mua bán phát thải có thể dẫn đến việc sản xuất quá mức các chất ô nhiễm (trên mức tối đa do Chính phủ qui định mỗi năm). Họ dự đoán rằng các mức cho phép có thể được thiết lập quá hào phóng, thực sự làm chậm quá trình chuyển sang năng lượng sạch hơn.

Những thách thức đối với Cap và Trade

- Một vấn đề trong việc thiết lập Cap and Trade là liệu chính phủ có áp đặt giới hạn chính xác cho các nhà sản xuất khí thải hay không. Giới hạn quá cao có thể dẫn đến mức phát thải cao hơn, trong khi giới hạn quá thấp sẽ được coi là gánh nặng cho ngành công nghiệp và chi phí sẽ được chuyển cho người tiêu dùng.

- Các nhà hoạt động môi trường lập luận rằng một chương trình Cap and Trade theo định nghĩa là một cách chắc chắn để kéo dài tuổi thọ hoạt động của các cơ sở gây ô nhiễm bằng cách cho phép các công ty trì hoãn hành động trong nhiều năm cho đến khi nó trở nên không khả thi về kinh tế.

(Tài liệu tham khảo: Investopedia)