Mô hình phục hồi hình chữ U (U-Shaped Recovery) là gì? Các dạng suy thoái thường gặp

Hình minh họa. Nguồn: Degruyter.com

Mô hình phục hồi hình chữ U

Khái niệm

Mô hình phục hồi hình chữ U trong tiếng Anh là U-Shaped Recovery.

Mô hình phục hồi hình chữ U thể hiện hình dạng của các thông số kinh tế nhất định chẳng hạn như tỉ lệ việc làm, GDP và sản lượng công nghiệp trên biểu đồ. Mô hình phục hồi hình chữ U đề cập đến nền kinh tế trải qua sự suy thoái dần dần và sau đó tăng dần trở lại mức đỉnh trước đó.

Đặc điểm mô hình phục hồi hình chữ U

Mô hình phục hồi hình chữ U mô tả một loại suy thoái và phục hồi kinh tế trên biểu đồ có hình chữ U, được tạo nên do các số liệu thể hiện sức mạnh kinh tế, chẳng hạn như tỉ lệ việc làm, GDP và đầu vào công nghiệp giảm dần dần rồi sau đó tăng dần theo thời gian về lại mức đỉnh ban đầu, thường trong khoảng thời gian từ 12 đến 24 tháng.

Khi có suy thoái dạng chữ U, nền kinh tế khi suy thoái chạm đáy sẽ ở lại đáy một khoảng thời gian, sau đó mới bắt đầu khôi phục trở lại với đỉnh như trước suy thoái.

Các dạng suy thoái thường gặp

Hình dạng suy thoái là các khái niệm ngắn được các nhà kinh tế sử dụng để mô tả các loại suy thoái khác nhau. Bất kì số lượng hay loại suy thoái và phục hồi nào cũng có thể được biểu diễn trên biểu đồ, các hình dạng phổ biến nhất bao gồm hình chữ U, hình chữ V, hình chữ W và hình chữ L.

- Suy thoái hình chữ V bắt đầu bằng một cuộc suy thoái mạnh (đường dốc xuống), chạm đáy và nhanh chóng hồi phục. Loại suy thoái này được coi là kịch bản suy thoái tích cực nhất.

- Suy thoái hình chữ W bắt đầu giống như suy thoái hình chữ V, nhưng nó suy giảm một lần nữa sau khi có dấu hiệu phục hồi giả. Nó còn được gọi là suy thoái kép, vì nền kinh tế suy thoái hai lần trước khi phục hồi hoàn toàn.

- Suy thoái hình chữ L là trường hợp xấu nhất, dạng suy thoái này mô tả một cuộc suy thoái giảm nhanh chóng nhưng không thể phục hồi hay thời gian phục hồi kéo dài và trì trệ.

Ví dụ về cuộc suy thoái hình chữ U

Trong số các cuộc suy thoái của Mỹ từ năm 1945 đến nay, khoảng một nửa được các nhà kinh tế cho là theo dạng hình chữ U, điển hình là cuộc suy thoái năm 1973 - 1975 và cuộc suy thoái năm 1981 - 1982.

Một trong những cuộc suy thoái hình chữ U đáng chú ý nhất trong lịch sử nước Mỹ là cuộc suy thoái năm 1973 - 1975. Nền kinh tế Mỹ bắt đầu suy thoái vào đầu năm 1973 và tiếp tục suy giảm và chỉ có sự tăng trưởng nhẹ trong hai năm tiếp theo với mức GDP giảm xuống 3.2% là mức thấp nhất trước khi cuối cùng cũng phục hồi trở lại vào năm 1975.

Các yếu tố góp phần vào suy thoái này có cuộc khủng hoảng dầu mỏ năm 1973 khiến cho giá dầu tăng cũng như sự sụp đổ của thị trường chứng khoán năm 1973 - 1974, một trong những cuộc suy thoái thị trường tồi tệ nhất trong lịch sử hiện đại, làm ảnh hưởng đến tất cả các thị trường chứng khoán lớn trên thế giới.

Một ví dụ khác là cuộc suy thoái năm 1981 - 1982 với tỉ lệ thất nghiệp đạt mức cao nhất là 10.8% và GDP chạm đáy ở mức 2.7%, nguyên nhân chủ yếu là do các chính sách tiền tệ thắt chặt được thực hiện ở Mỹ để kiểm soát lạm phát từ cuộc khủng hoảng năng lượng năm 1979.

(Theo Investopedia)