Lễ hội (Festival) là gì? Vai trò trong du lịch

Lễ hội

Khái niệm

Lễ hội trong tiếng Anh gọi là: Festival.

Lễ hội là một ngày hoặc một khoảng thời gian đặc biệt, thường là để kỉ niệm, tưởng nhớ một sự kiện tôn giáo, với các hoạt động, ẩm thực và nghi lễ đặc sắc riêng. (Theo Dictionary Cambridge)

Vai trò trong du lịch

Lễ hội có vai trò quan trọng trong việc thu hút khách du lịch. Có thể phân thành lễ hội truyền thống (Việt Nam) và lễ hội hiện đại.

Lễ hội truyền thống là loại hình sinh hoạt văn hóa tập thể của cộng đồng diễn ra có tính chu kì vào những thời điểm cố định để kỉ niệm một sự kiện lịch sử, chính trị, văn hóa hay tôn giáo.

Thông qua lễ hội, khách du lịch nhận ra những nét riêng và chung hàm chứa nhiều nghi lễ tôn giáo đặc sắc, các hoạt động văn hóa dân gian. 

Chính lễ hội đã bảo lưu, nuôi dưỡng và phát triển nhiều truyền thống văn hóa ở cộng đồng làng xã. Nó cũng được coi là một trong những nguồn sữa mẹ của các loại hình nghệ thuật và đó chính là một trong những nguồn lực để xây dựng sản phẩm du lịch.

Hầu hết các lễ hội truyền thống đều diễn ra vào lúc nông nhàn, tức là từ tháng 12 đến tháng 2 âm lịch hàng năm. Đây là "mùa chết" của du lịch biển ở miền Bắc. Như vậy, du lịch lễ hội được coi là sản phẩm du lịch thay thế du lịch biển, nhằm góp phần giảm sức ép của tính thời vụ.

Hàng năm, các địa phương thường đứng ra tổ chức mùa lễ hội. Mỗi địa phương tổ chức lễ hội theo một phong thái riêng nên lễ hội mang tính độc đáo, có tính địa phương cao, rất hấp dẫn khách du lịch.

Khách du lịch cho dù đã được tham gia lễ hội ở một địa bàn nào đó cũng sẽ vẫn tìm thấy những nét mới lạ của lễ hội đó tại địa phương khác. 

Bên cạnh đó, mỗi địa phương lại có một số trò chơi, lễ hội đặc thù hay có nguồn gốc địa phương. Điều này cũng làm cho mùa lễ hội ở địa bàn có tính khác biệt với các lễ hội ở vùng khác.

Lễ hội Việt Nam rất thân thiện với khách du lịch không kể tôn giáo, giai cấp, quốc tịch của họ bởi vì bản chất hiếu khách của người dân nước ta. Lí do thứ 2 là nhiều lễ hội có tính đua tài, thách trí về sức khỏe, sự khéo léo, năng khiếu... 

Đặc điểm tính tập thể cao của lễ hội Việt Nam là lí do thứ 3 khiến lễ hội hấp dẫn khách du lịch. Do có tính tập thể, tính cộng đồng cao nên lễ hội Việt Nam không phân biệt lứa tuổi, tôn giáo, giới tính... Khách du lịch dễ hòa nhập vào lễ hội, được trải nghiệm lễ hội một cách tự nhiên.

Bên cạnh lễ hội dân gian truyền thống, lễ hội hiện đại, các festival cũng ngày càng thu hút được nhiều khách du lịch. Festival Du lịch Hà Nội, Festival Huế, SEA games... cũng đã thu hút hàng triệu lượt khách du lịch trong và ngoài nước.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Địa lí Du lịch, Trần Đức Thanh, Trần Thị Mai Hoa, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội)