Hệ thống du lịch (Tourism system) trong địa lí du lịch là gì?
Hệ thống du lịch
Khái niệm
Hệ thống du lịch trong tiếng Anh gọi là: Tourism system.
Hệ thống du lịch gồm ba yếu tố cơ bản, đó là: nơi xuất phát của khách du lịch (nơi phát sinh); nơi đến của khách du lịch và các tuyến du lịch nối giữa nơi đi với nơi đến.
Đặc điểm
Trong các công trình nghiên cứu về địa lí du lịch và du lịch của các tác giả phương tây cũng đề cập nhiều đến "Hệ thống du lịch". Phổ biến nhất là quan điểm về Hệ thống du lịch trên của Leiper (1979), Boniface & Cooper (1995) và nhiều nhà địa lí phuong Tây khác cũng chia sẻ quan điểm này.
Như vậy theo tiếp cận của các học giả phương Tây, hệ thống du lịch bao gồm ba phân hệ là phân hệ điểm cấp khách hay điểm gửi khách, phân hệ điểm đến và phân hệ dòng khách.
- Nơi phát sinh khách du lịch chính là nơi ở thường xuyên của họ, nơi các chuyến du lịch bắt đầu và kết thúc.
Vấn đè cần quan tâm ở dây là những yếu tố làm nảy sinh nhu cầu du lịch: vị trí địa lí, các đặc điểm dân cư, kinh tế xã hội của khu vực. Đây chính là thị trường du lịch và là nơi cần tiến hành những hoạt động marketing du lịch.
Phân hệ cầu du lịch là nhân tố cơ bản của hệ thống. Nó là động lực của hoạt động du lịch. Những đặc điểm của phân hệ này là số lượng và cấu trúc nhu cầu của khách du lịch, tính chọn lựa và địa lí nhu cầu du lịch, tính thời vụ và tính đa dạng trong nhu cầu của khách du lịch.
- Điểm gửi khách là nơi có cầu du lịch. Cụ thể hơn, đây là nơi người dân có nhu cầu đi tham quan du lịch và có khả năng tài chính để chi cho nhu cầu đó. Cũng có thể định nghĩa điểm gửi khách là nơi khách xuất phát và quay trở lại sau chuyến đi. Trên bình diện quốc tế, điểm gửi khách thường tập trung ở những nước phát triển.
Trong phạm vi một quốc gia, các đô thị lớn thường là những điểm gửi khách chính. Có nhiều yếu tố "đẩy" cư dân đi du lịch như sức ép cuộc sống, ô nhiễm môi trường, sự chật chội, đông đúc, nhận thức của người dân...
- Điểm đến du lịch (hay điểm du lịch) thường là nơi có khả năng thu hút khách du lịch thông qua tài nguyên du lịch, sự kiện đặc biệt, cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch, chính sách khuyến mãi...
Lực hút của điểm đến được xác định là tính dễ tiếp cận, sự hấp dẫn, độc đáo của tài nguyên du lịch, sự tiện nghi của cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch, giá cả hấp dẫn hay một sự kiện tự nhiên, văn hóa, tôn giáo, chính trị, thể thao... đặc biệt nào đó.
Phân hệ cung du lịch bao gồm 3 yếu tố chính đó là tài nguyên du lịch, cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kĩ thuật du lịch và nhà cung ứng du lịch.
- Phân hệ thứ ba là phân hệ dòng khách. Đây là hệ quả tự tương tác không gian giữa sức hút của điểm đến và sức đẩy của điểm gửi khách. Giữa điểm gửi khách và điểm đến có một thế năng.
Thế năng này được tạo bởi sự khác biệt không gian trong quan hệ kinh tế du lịch. Tại điểm gửi khách xuất hiện cầu du lịch về một loại hình du lịch nào đó. Tại điểm khác có những điều kiện đáp ứng nhu cầu như tài nguyên thiên nhiên, tổ chức và dịch vụ du lịch...
(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Địa lí Du lịch, Trần Đức Thanh, Trần Thị Mai Hoa, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội)