Dụng ý của Nga khi chiếm đô thị lớn ở miền nam Ukraine?

Thành phố Kherson nằm ở vị trí chiến lược ở miền nam Ukraine, ngay tại cửa sông Dneiper đổ ra Biển Đen. Kherson là đô thị lớn đầu tiên của Ukraine thất thủ kể từ Nga đem quân tiến đánh nước láng giềng vào ngày 24/2.

Cuối ngày 2/3 vừa qua, ông Igor Kolykhayev - Thị trưởng Kherson, thông báo binh lính Nga đã tràn xuống đường phố và tiến vào tòa nhà hội đồng thành phố, theo hãng tin Al Jazeera.

Chiếm lấy Kherson là chiến thắng bước đầu

Giành quyền kiểm soát Kherson là một chiến thắng quan trọng của Tổng thống Nga Vladimir Putin sau một chuỗi thất bại quân sự trước đó. Là nơi sinh sống của khoảng 300.000 người, Kherson cho đến nay là thành phố lớn nhất và thủ phủ khu vực đầu tiên rơi vào tay quân Nga.

Phóng viên Andrew Simmons của Al Jazeera thuật lại từ Lviv, một thành phố ở miền tây Ukraine: "Đó là một thất bại của quân đội Ukraine…đánh dấu một chuyển biến lớn trong cuộc xung đột quân sự".

Ông nói thêm: "Xe tăng đang lăn bánh đến và đi khỏi khu vực trung tâm, binh lính Nga đang tuần tra trên bộ". Vị phóng viên mô tả Kherson là một thành phố có "rất nhiều tài nguyên và máy bay chiến đấu".

"Đến phút cuối cùng, trận chiến rất đẫm máu", ông Simmons nhấn mạnh.

Bà Hanna Shelest, Giám đốc chương trình an ninh của viện chính sách Ukrainian Prism, nói các lực lượng của Nga hiện đã có thể tiếp cận đất liền Ukraine từ bán đảo Crimea mà Moscow sáp nhập năm 2014.

"Đó là một bước tiến đáng kể bởi vì với Kherson ở gần đó, quân đội Nga có thể tiếp cận với nguồn cung nước ngọt của Crimea", bà Shelest cho hay.

Sau khi Nga chiếm lấy Crimea, Ukraine đã cắt nguồn cung nước ngọt tới bán đảo này (chủ yếu thông qua một con kênh). Theo Al Jazeera, nguồn nước của Ukraine chiếm khoảng 85% nhu cầu của người dân trên bán đảo.

Một số nhà phân tích tin rằng một trong các mục tiêu của quân đội Nga ở đông nam Ukraine là thiết lập một "hành lang trên bộ" nối hai khu vực ly khai thân Nga (Donetsk và Luhansk) với Crimea.

"Hiện tại, lính Nga đang cố gắng tiếp cận Ukraine từ Crimea đến bờ biển. Họ đang cố tấn công theo cả hai chiều, ở phía đông theo hướng Luhansk và Mariupol và ở phía tây theo hướng Kherson, Mykolaiv và Odesa", bà Shelest thông tin.

Cảng chính của Odesa, thành phố lớn thứ ba của Ukraine, nằm cách Kherson khoảng 200 km về phía tây. Nếu quân Nga chiếm lấy Odesa, họ sẽ cắt đứt mối liên hệ giữa Ukraine với Biển Đen.

"Đó là cảng biển lớn nhất, chịu trách nhiệm cho 70% lượng hàng xuất khẩu đi qua đường biển của đất nước chúng tôi", bà Shelest chia sẻ thêm.

Ukraine vẫn cầm chắc tay súng

Ở diễn biến khác, ở phía đông của Kherson, hội đồng thành phố Mariupol cho biết các lực lượng của Nga đã liên tục và cố ý pháo kích vào các cơ sở hạ tầng dân sự quan trọng tại đây.

"Những kẻ xâm lược đang cố gắng chiếm đóng thành phố Mariupol theo cách có hệ thống và bài bản", Thị trưởng Vadym Boychenko cho biết trong một video phát sóng hôm 3/3.

Các cuộc tấn công liên tục trong 24 giờ qua đã cắt đứt nguồn cung nước và điện của thành phố. Chính quyền địa phương cần phải ngừng bắn để khôi phục lại nguồn điện, ông Boychenko cho hay.

Gần Mariupol, các thị trấn nhỏ hơn là Berdyansk và Melitopol cũng đã bị quân đội Nga đánh chiếm và trấn giữ, theo đưa tin từ Al Jazeera.

Tại thị trấn Enerhodar nằm bên bờ sông Dneiper, về phía tây của thành phố Zaporizhzhia, người dân ngày 2/3 đã chặn đường tới nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu của Nga và đang trong thế giằng co với kẻ địch.

"Nhà máy hạt nhân đang được bảo vệ an toàn, tất cả đều đang căng mình bảo vệ Ukraine. Không ai có ý định đầu hàng, chúng tôi hoàn toàn quyết tâm đánh đuổi lính Nga", một người dân địa phương bày tỏ.

Trong một cuộc họp an ninh phát sóng trên truyền hình hồi đầu tuần này, Tổng thống Belarus và đồng minh của ông Putin là Alexander Lukashenko đã trình bày một thứ có vẻ là "bản đồ xâm lược", theo nhà báo người Belarus Tadeusz Giczan.

Bản đồ cho thấy Ukraine bị chia thành 4 khu vực với "các cơ sở quân sự bị phá hủy bởi tên lửa từ Belarus", ông Giczan cho hay.

Giám đốc Shelest của viện chính sách Prism nói tấm bản đồ là bằng chứng cho thấy quân đội Nga thậm chí còn đang chiếm đóng Moldova.

Hôm 2/3, Bộ Ngoại giao Moldova cho biết tấm bản đồ chỉ ra một cuộc tấn công tiềm tàng vào Moldova từ Odesa và sau đó đã triệu hồi khẩn cấp Đại sứ Belarus Anatoly Kalinin.

Sang ngày 3/3, một số thành phố khác của Ukraine, bao gồm thủ đô Kiev, thành phố đông bắc Kharkiv và thành phố đông nam Mariupol vẫn tiếp tục bị tấn công.

Song, trong phát biểu video mới nhất, Tổng thống Volodymyr Zelenskyy cho biết các tuyến phòng thủ của Ukraine đang đứng vững trong bối cảnh Nga tấn công từ nhiều hướng.

Liên Hợp Quốc ước tính, ít nhất 1 triệu người đã tháo chạy khỏi Ukraine trong tuần qua, chủ yếu qua Ba Lan (hơn 500.500 người), Hungary (hơn 139.600 người) và các nước châu Âu khác.