CPTPP: Cam kết sở hữu trí tuệ ngành đồ uống

Chỉ dẫn địa lí

Theo Trung tâm WTO và Hội nhập thuộc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), CPTPP là một Hiệp định có tiêu chuẩn rất cao về Sở hữu trí tuệ (SHTT).

Chỉ dẫn địa lí, hiểu đơn giản là các chỉ dẫn về sản phẩm có nguồn gốc từ một khu vực hay vùng lãnh thổ nhất định, và là một đối tượng được bảo hộ SHTT.

Cam kết về chỉ dẫn địa lí trong CPTPP có hai nội dung đáng chú ý sau:

Cơ chế bảo hộ: Các nước CPTPP có thể lựa chọn bảo hộ chỉ dẫn địa lí theo cơ chế riêng, hoặc bảo hộ theo cơ chế chung với nhãn hiệu thương mại.

Trên thực tế Việt Nam đã và đang bảo hộ chỉ dẫn địa lí theo cơ chế riêng, không trùng với cơ chế bảo hộ nhãn hiệu thương mại.

Quyền ưu tiên: Trường hợp có nhãn hiệu trùng hoặc tương tự với một chỉ dẫn địa lí mà nhãn hiệu lại được bảo hộ trước (đã đăng kí trước hoặc đã trở nên nổi tiếng trước), mặc dù chỉ dẫn địa lí vẫn được bảo hộ nhưng quyền của chủ nhãn hiệu sẽ được ưu tiên hơn.

Nhãn hiệu

Cam kết trong CPTPP về nhãn hiệu thương mại (tương đương với nhãn hiệu, tên thương mại theo pháp luật Việt Nam) có một số nội dung mới đáng chú ý sau:

- Đối tượng được bảo hộ: Ngoài các đối tượng truyền thống mà pháp luật Việt Nam đang bảo hộ (như chữ, kí hiệu, từ ngữ, hình ảnh), CPTPP còn mở rộng ra cả âm thanh, khuyến khích các nước bảo hộ cả mùi. 

Đối với tất cả đối tượng được bảo hộ, không bắt buộc phải “nhìn thấy được”. Mặc dù việc bảo hộ “mùi” là không bắt buộc, nếu cam kết này được thực hiện, các loại đồ uống (đặc biệt là rượu) có thể sẽ là nhóm có thể áp dụng loại bảo hộ này.

Đối với trường hợp nhãn hiệu nổi tiếng, CPTPP yêu cầu các nước không được lấy tiêu chí số lượng các quốc gia đã bảo hộ nhãn hiệu, đã công nhận nhãn hiệu nổi tiếng hoặc đã nằm trong danh mục nhãn hiệu nổi tiếng để quyết định bảo hộ nhãn hiệu nổi tiếng. 

Trên thực tế, nhiều nhãn hiệu bia, rượu có thể là đối tượng của các cam kết này.

- Quyền của chủ sở hữu: Chủ thể này có đặc quyền ngăn cản các chủ thể khác sử dụng các dấu hiệu (bao gồm cả chỉ dẫn địa lí có sau) giống hệt, hoặc tương tự cho các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ cùng loại hoặc gần với loại hàng hóa, dịch vụ đã đăng kí nhãn hiệu của mình nếu việc sử dụng này có thể gây ra nhầm lẫn.