Chỉ số tự do kinh tế (Index of Economic Freedom) là gì? Tầm quan trọng của tự do kinh tế

Hình minh họa. Nguồn: legalinsurrection.com

Chỉ số tự do kinh tế

Khái niệm

Chỉ số tự do kinh tế trong tiếng Anh là Index of Economic Freedom.

Chỉ số tự do kinh tế đo lường tự do thương mại, gánh nặng thuế, hiệu quả tư pháp, v.v. giữa các khu vực pháp lí với nhau.

Các yếu tố này có thể được đánh giá theo ảnh hưởng của chúng đối với tự do kinh tế và được tổng hợp thành một điểm số duy nhất để xếp hạng. Việc xếp hạng có thể được thực hiện trên cơ sở quốc gia, hoặc theo các khu vực rộng hơn, hoặc các đơn vị địa phương nhỏ hơn như các tiểu bang.

Chỉ số tự do kinh tế được tham khảo rộng rãi nhất được tạo ra bởi Quĩ Di sản, một nhóm chuyên gia tư tưởng bảo thủ của Mỹ. Viện Fraser, một nhóm chuyên gia cố vấn của Canada, cũng công bố một chỉ số nổi tiếng về tự do kinh tế.

Các yếu tố đánh giá tự do kinh tế

Chỉ số tự do kinh tế của Quĩ Di sản chấm điểm các quốc gia dựa trên 12 yếu tố:

- Quyền sở hữu

- Hiệu lực tư pháp

- Tính liêm chính của chính phủ

- Gánh nặng thuế

- Chi tiêu chính phủ

- Sức khỏe tài chính

- Tự do kinh doanh

- Tự do lao động

- Tự do tiền tệ

- Tự do thương mại

- Tự do đầu tư

- Tự do tài chính

Tầm quan trọng của tự do kinh tế

Chỉ số Tự do Kinh tế của Quĩ Di sản đã chỉ ra một số tương quan quan trọng cần khuyến khích các quốc gia cố gắng cải thiện điểm số của họ. Điều quan trọng nhất là quan sát rằng những người sống ở các quốc gia được phân loại là tự do có thu nhập cao hơn so với những người sống ở các quốc gia có điểm thấp hơn. 

Sự chênh lệch giữa các quốc gia có điểm cao nhất và thấp nhất là hơn 6 lần, có nghĩa là một cá nhân trong một quốc gia tự do về kinh tế kiếm được thu nhập gấp 6 lần so với một người trong một quốc gia bị đè nén về kinh tế. 

Ngoài khoảng cách thu nhập, tự do kinh tế cũng có mối liên quan tới tăng trưởng GDP, cũng như mức sống cao hơn và luật pháp đối với công dân.

Xếp hạng chỉ số tự do kinh tế gần đây

Trong những năm gần đây, các quốc gia hàng đầu về tự do kinh tế là khá ổn định. Hong Kong xếp thứ nhất năm 2019 với tổng điểm 90,2. Theo sau là Singapore (89,4), New Zealand (84,4), Thụy Sĩ (81,9), Úc (80,9) và Ireland (80,5) - đây là các nền kinh tế được coi là tự do.

Các quốc gia có thứ hạng thấp nhất bao gồm Bắc Triều Tiên (5,9), Venezuela (25,9), Cuba (27,8), Eritrea (38,9) và Cộng hòa Congo (39,7).

Các quốc gia được xếp hạng là tự do vào năm 2019 có GDP bình quân đầu người là 63.588 USD, trong khi GDP bình quân đầu người tại các quốc gia có nền kinh tế bị đàn áp chỉ ở mức 7.716 USD.

Sử dụng chỉ số tự do kinh tế trong đầu tư

Trang web Chỉ số tự do kinh tế của Quĩ Di sản có bản đồ nhiệt cho phép người xem theo dõi các thay đổi trên thế giới theo thời gian. 

Ngoài việc thú vị về mặt học thuật, sự thay đổi đối với tự do kinh tế theo thời gian có thể là một nguồn dữ liệu quan trọng cho các nhà đầu tư, đặc biệt là những người quan tâm đến các thị trường mới nổi. 

Chỉ số tự do kinh tế có thể cung cấp một hướng dẫn về việc liệu tiềm năng của các thị trường mới nổi như Brazil, Nga, Ấn Độ, và Trung Quốc có thực sự có những thay đổi trong chính sách cần thiết cho sự tăng trưởng để mang lại lợi ích cho các nhà đầu tư quốc tế hay không. 

Ngược lại, những thay đổi tiêu cực trong chỉ số có thể là một tín hiệu cho các nhà đầu tư cắt giảm phơi nhiễm rủi ro trực tiếp và gián tiếp với các quốc gia có điểm số suy giảm.

(Theo investopedia)