Trung Quốc xác nhận làm việc cùng chuyên gia WHO để xác định nguồn gốc COVID-19

Tuy nhiên, phía Trung Quốc một lần nữa khẳng định việc điều tra không chỉ nên tập trung ở đất nước tỉ dân.

Bà Hoa Xuân Oánh - phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, cho hay Bắc Kinh và WHO đã đạt được "sự đồng thuận cơ bản" rằng "truy tìm nguồn gốc của đại dịch COVID-19 là một vấn đề khoa học cần các nhà nghiên cứu thực hiện thông qua điều tra và hợp tác quốc tế trên toàn cầu".

Cụ thể, vị phát ngôn viên trên nói: "WHO cũng có cùng quan điểm, rằng các nhà khoa học đang truy tìm nguồn gốc của đại dịch, quá trình này nhiều khả năng liên quan đến nhiều quốc gia và địa phương. WHO sẽ thực hiện các chuyến đi tương tự các nước/khu vực khác theo nhu cầu thực tế".

Tuyên bố hôm 13/7 của Bộ Ngoại giao Trung Quốc là thông tin xác thực đầu tiên về sự xuất hiện của hai chuyên gia WHO. Hai chuyên gia này bay đến Bắc Kinh từ ngày 10/7 nhằm mở đường cho một phái đoàn khoa học quốc tế do WHO dẫn đầu để tìm hiểu cách virus SARS-CoV-2 xâm nhập từ động vật sang người.

South China Morning Post dẫn lời WHO hồi tuần trước cho biết hai chuyên gia - một về sức khỏe động vật và người còn lại là một nhà dịch tễ học, sẽ làm việc với các quan chức của Bộ Khoa học và Công nghệ Trung Quốc cùng Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc để xác định phạm vi điều tra và vấn đề logistics cho phái đoàn quốc tế về sau.

Hiện tại, danh tính và hành trình của hai vị chuyên gia, cũng như thời điểm phái đoàn quốc tế đến Trung Quốc, đều chưa được công bố.

Các nhà khoa học nhận định, hiểu rõ mầm bệnh lây lan như thế nào đóng vai trò quan trọng để cắt đứt các đường lây truyền tiềm ẩn và ngăn ngừa các đại dịch bùng phát trong tương lai.

Phát biểu của bà Hoa Xuân Oánh hôm 13/7 không phải lần đầu tiên mà Trung Quốc đưa ra lập trường yêu cầu WHO thực hiện các chuyến điều tra tương tự đến các nước/khu vực liên quan khác. Tuần trước, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng từng phát đi tuyên bố có nội dung tương tự.

Ông Yanzhong Huang - thành viên cấp cao tại Hồi đồng Quan hệ Đối ngoại (đặt trụ sở ở New York), cho biết các bình luận như trên là nhắm vào khán giả trong nước.

"Có một sự ngầm định rằng mặc dù Trung Quốc cho phép WHO đến để điều tra nguồn gốc động vật của virus, quyết định này không nhất thiết mang hàm ý Trung Quốc là nguồn gốc của đại dịch", ông Huang lí giải.

Nguồn gốc của đại dịch COVID-19 từ lâu đã trở thành vấn đề tranh luận gay gắt giữa Mỹ và Trung Quốc kể từ khi Tổng thống Donald Trump liên tục gọi virus SARS-CoV-2 là "virus Trung Quốc".

Một số nhà lập pháp Mỹ cũng như Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo còn đưa ra một số thuyết âm mưu không có căn cứ rằng virus này lây lan từ một phòng thí nghiệm ở thành phố Vũ Hán.

Ở chiều ngược lại, giới chức và truyền thông nhà nước Trung Quốc đã bác bỏ các lập luận trên, cho rằng virus SARS-CoV-2 có thể có nguồn gốc từ nơi khác và sau đó được xác định đầu tiên ở Trung Quốc.

Hôm 10/7 vừa qua, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên nói Mỹ cũng nên mời WHO đến điều tra nguồn gốc virus ở Mỹ.

Bình luận của ông Triệu Lập Kiên được cho là nhằm phản bác lập luận của Ngoại trưởng Pompeo trước đó rằng Trung Quốc "phải hoàn toàn trung thực với thế giới về virus SARS-CoV-2" và cho phép WHO tự do điều tra.