Thâm nhập thị trường Mỹ thông qua thương mại điện tử

Theo Chi nhánh Thương vụ Việt Nam tại Houston, Mỹ là một thị trường lớn với dân số trên 300 triệu người, cùng với văn hóa tiêu dùng đã tạo nên một thị trường có sức mua lớn nhất thế giới.

Tuy nhiên, với một thị trường lớn và nhiều cạnh tranh, việc bán hàng thông qua các kênh trung gian và phân phối truyền thống không đơn giản, thường chịu chi phí cao, điều này gây khó khăn cho các doanh nghiệp Việt muốn xuất khẩu hàng hóa vào Mỹ, nhất là khi 98% doanh nghiệp Việt là nhỏ và vừa.

Mỹ là quê hương và là nơi có thị trường thương mại điện tử tinh vi nhất thế giới. Theo số liệu thống kê năm 2018, khách hàng Mỹ đã tiêu 517,36 tỉ USD cho việc mua sắm online với tổng giá trị hàng hóa được bán trực tuyến đạt khoảng 3,63 nghìn tỉ USD. Giá trị mua hàng trực tuyến tăng khoảng 15% mỗi năm. 

Hiện tại ở Mỹ, rất nhiều cửa hàng, chuỗi bán lẻ truyền thống đã đóng cửa do sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử. Chợ bán lẻ trực tuyến chiếm 14,3% tổng lượng bán lẻ và liên tục tăng trưởng trong các năm gần đây.

Các số liệu trên cho thấy thương mại điện tử cung cấp một tiềm năng tuyệt vời cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam để tăng doanh thu thông qua xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ qua con đường này, ghi nhận từ Chi nhánh thương vụ Việt Nam tại Houston.

Chiến lược kinh doanh cụ thể

Các doanh nghiệp cần cân nhắc các chiến lược tiếp thị, thanh toán, tính hiệu quả, thuế và các khoản phí khác. Đây là một phần không thể tách rời cho chiến lược thương mại điện tử của doanh nghiệp.

Tiếp thị sản phẩm và dịch vụ 

Doanh nghiệp cần có một chiến lược tiếp thị rõ ràng, có tính đến các yếu tố địa phương của nhóm khách hàng mục tiêu. Khi tiếp thị hàng hóa hoặc dịch vụ cho khách hàng Mỹ, doanh nghiệp cần phải cung cấp chi tiết và rõ ràng các nội dung sau: 

- Phương thức thanh toán và giao hàng. 

- Các bước liên quan đến việc đặt hàng. 

- Tổng chi phí đơn hàng (bao gồm giá hàng hóa, giá vận chuyển, thuế và các phụ phí nếu có) hoặc phương cách tính chi phí giao hàng. 

- Các điều kiện và thời gian tối thiểu cho một đơn hàng.

Thanh toán 

Người tiêu dùng Mỹ chủ yếu sử dụng thẻ tín dụng (credit card), thẻ ghi nợ (debit card) và PayPal để thanh toán trực tuyến. T

Tuy nhiên, American Express, Discover Card và các loại thẻ thanh toán địa phương cũng rất phổ biến (thẻ thanh toán địa phương là các thẻ tín dụng do các công ty, nhà bán lẻ phát hành, như thẻ tín dụng của Amazon, Costco, macy…). Các doanh nghiệp cần cố gắng cung cấp phạm vi thanh toán tùy chọn rộng nhất có thể. 

Công đoạn hoàn tất: Giao nhận hàng hóa hoặc dịch vụ của doanh nghiệp

Doanh nghiệp nên cân nhắc sử dụng một trang thương mại điện tử có thể xử lí việc vận chuyển (ví dụ như Amazon), hoặc sử dụng công ty dịch vụ hậu cần là bên thứ ba để quản lí việc giao hàng và trả lại sản phẩm của doanh nghiệp. Hiện nay Amazon đã kí kết hợp tác với Bộ Công Thương để hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam bán hàng trên Amazon.

Lưu ý các điều kiện cụ thể về bán hàng trực tuyến, các điều kiện trả lại hoặc miễn trả lại, khuyến cáo rõ ràng để khách hàng biết trước khi đặt lệnh mua. 

Trước khi đặt lệnh mua, doanh nghiệp cần làm rõ: 

- Khách hàng phải trả tiền trước mới chấp nhận đơn hàng. 

- Phương thức thanh toán (các loại thẻ có thể được chấp nhận), các lựa chọn về phương thức giao hàng (nhanh, chậm,..) và giá cả.

- Liệt kê các bước liên quan đến việc khách hàng đặt hàng.

- Cho phép khách hàng sửa lỗi trong quá trình đặt hàng nếu họ có nhầm lẫn. 

- Đảm bảo khách hàng có thể lưu trữ các điều khoản đặt hàng và hóa đơn như cho phép họ in ra file, ra máy in. 

- Cho địa chỉ email để có thể liên hệ.

- Mô tả hàng hóa rõ ràng, trung thực.

- Tổng chi phí: bao gồm giá hàng hóa, giá vận chuyển và thuế,… 

Sau khi đặt hàng, doanh nghiệp nên: 

- Xác nhận đơn hàng đã đặt càng sớm càng tốt qua email và nhất thiết phải sớm hơn thời gian giao hàng. 

- Cung cấp bản sao hợp đồng, đơn hàng qua email và các định dạng khác, miễn là có thể lưu giữ để tham chiếu trong tương lai hoặc cho các tranh chấp nếu có sau này. 

- Nếu có thể được, hãy cung cấp hành trình giao hàng và thời gian dự kiến hàng đến tay người nhận.

Thuế, phí hải quan và các phụ phí 

Hàng hóa của doanh nghiệp sẽ cần một số tài liệu liên quan và phải chịu thuế hải quan và thuế bán hàng (sale tax) khi hàng được chuyển tới tay người mua. 

Doanh nghiệp có thê tham khảo mức thuế quan của Mỹ tại đây webiste: https://dataweb.usitc.gov/tariff

Doanh nghiệp có thể thuê các công ty có giấy phép làm dịch vụ hậu cần (broker) hoặc làm việc với các đại lý thông quan tại cửa khẩu mà hàng hóa của doanh nghiệp sẽ nhập cảnh. Các đại lý và công ty dịch vụ này sẽ thay mặt doanh nghiệp làm các thủ tục hải quan, nộp các giấy tờ cần thiết và thanh toán thuế, phí. 

Doanh nghiệp có thể tra cứu các đại lý thông quan tại đây: https://www.cbp.gov/contact/ports

Hệ thống thuế của Mỹ rất phức tạp. Mặc dù Mỹ không có thuế giá trị gia tăng (VAT), nhưng hàng hóa sẽ chịu thuế bán hàng (sales tax). Sales tax ở mỗi bang là khác nhau, người mua hàng sẽ phải trả thuế này theo mức thuế của tiểu bang mà hàng hóa được yêu cầu gửi đến nếu doanh nghiệp có sự hiện diện vật lý (văn phòng, kho bãi) tại tiểu bang của người mua hàng. 

Ví dụ người mua hàng ở bang Texas khi mua hàng online sẽ chịu mức thuế của tiểu bang là 8,25% nếu người bán hàng có văn phòng, kho bãi tại Texas. Tuy nhiên người mua hàng sẽ không phải trả mức thuế này nếu người bán hàng không có hiện diện vật lý (văn phòng, kho bãi) tại bang. 

Một số tiểu bang của Mỹ như Alaska, Delaware, Montana, New Hampshire và Oregon không áp thuế bán hàng (sales tax bằng 0). 

Bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trên các trang thương mại điện tử 

Các trang thương mại điện tử khác nhau có các quy tắc khác nhau để bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. 

Các doanh nghiệp cần lưu ý đăng ký bảo vệ bản quyền, bằng sáng chế, nhãn hiệu thương mại và kiểu dáng công nghiệp của doanh nghiệp mình tại quốc gia mà doanh nghiệp bán hàng và sản xuất (Việt Nam và Mỹ), kể cả qua kênh thương mại điện tử. 

Luật pháp Mỹ cho phép thời gian ân hạn một năm để một nhà phát minh đăng ký bằng sáng chế kể từ ngày công bố công khai. 

Ở Mỹ, việc đăng ký bản quyền được khuyến nghị nhưng không bắt buộc đối với bản quyền đã được công bố hoặc chưa được công bố. 

Các doanh nghiệp nên thường xuyên kiểm tra để đảm bảo các tài liệu và thương hiệu có bản quyền của doanh nghiệp mình không bị lạm dụng. Doanh nghiệp cũng nên kiểm tra các sản phẩm mà doanh nghiệp đang bán không vi phạm bản quyền hiện có ở Việt Nam. 

Bảo vệ thông tin khách hàng 

Các doanh nghiệp cần lưu ý tính bảo mật thông tin khách hàng và không được chuyển thông tin cá nhân của khách hàng Mỹ cho một bên thứ ba, doanh nghiệp cần phải tìm hiểu kỹ các ràng buộc pháp lý về vấn đề này. 

Hỗ trợ 

Tiếp cận một thị trường mới nhiều cạnh tranh luôn gặp nhiều bỡ ngỡ ban đầu. 

Tuy nhiên, các doanh nghiệp Việt Nam có thể tìm sự giúp đỡ và hỗ trợ phù hợp từ các cơ quan chính phủ, các hiệp hội, các cơ quan thương mại cũng như các chương trình hỗ trợ thông quan hội thảo, tập huấn và học hỏi từ các doanh nghiệp, bạn hàng đã có kinh nghiệm kinh doanh trực tuyến