Mỹ áp hàng loạt lệnh trừng phạt lên Iran, đúng như Tổng thống Trump từng đe dọa
Các lệnh trừng phạt được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Iran bắn tên lửa vào các căn cứ quân sự có quân Mỹ ở Iraq để trả thủ cho cái chết của tướng Soleimani.
Sau cuộc tấn công, Tổng thống Donald Trump cho biết không có binh sĩ Mỹ nào bị thương vong và tuyên bố Mỹ sẽ “ngay lập tức áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Iran”.
Theo một thông cáo do Bộ Tài chính Mỹ mới công bố hôm 10/1, các quan chức Iran bị Mỹ cấm vận trong đợt này “đã thúc đẩy các mục tiêu gây bất ổn của chính quyền Iran”. Trong số 8 quan chức này có ông Ali Shamkhani - Thư kí Hội đồng An ninh Tối cao Quốc gia Iran và Phó Tổng Tham mưu trưởng Liên quân Iran.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin nói: “Nước Mỹ nhằm vào những lãnh đạo cấp cao này của Iran vì họ có liên quan và là tòng phạm trong vụ tấn công bằng tên lửa đạn đạo đêm 7/1”.
Theo CNBC, Bộ Tài chính Mỹ cũng trừng phạt 17 nhà sản xuất kim loại và công ty khai khoáng của Iran, cũng như các thực thể đặt ở Trung Quốc và Seychelles (Xây-sen, châu Phi). Hoạt động xuất khẩu thép, nhôm, đồng và sắt của Iran do vậy sẽ bị ảnh hưởng.
Trong một bản thông cáo, Tổng thống Trump tuyên bố: “Lệnh trừng phạt này sẽ có tác động lớn đối với kinh tế Iran và sẽ được duy trì cho đến khi nào nhà nước Iran thay đổi hành vi của mình”.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói: “Chúng ta đang đánh thẳng vào những nhân vật trung tâm trong hệ thống an ninh của Iran. Lệnh trừng phạt này bao gồm cả Thư kí Hội đồng An ninh Tối cao Quốc gia và Chỉ huy lực lượng Basij của Iran.
Ông Mohsen Rezaie - Thư kí Hội đồng Điều hợp Iran, cựu Tư lệnh Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) và là một trong những người bị Mỹ cấm vận đợt này tuyên bố hành động của Mỹ “chỉ mang tính biểu tượng”.
“Áp đặt các lệnh trừng phạt này chỉ mang ý nghĩa biểu tượng đối với nước Mỹ và với tôi, bởi nó sẽ không có tác động kinh tế nào, không bù đắp được các đợt tấn công tên lửa của Iran và sẽ không đem lại sự tôn trọng cho Washington”, ông Mohsen đăng trên Twitter ngày 10/1.
Các lệnh trừng phạt này của Mỹ là động thái mới nhất trong cuộc chiến ăn miếng trả miếng giữa chính quyền Tehran và Washington từ năm 2018 khi ông Trump đơn phương rút khỏi thỏa thuận hạt nhân kí năm 2015.
Trong hai tuần gần đây, căng thẳng giữa hai nước leo thang nguy hiểm sau khi Mỹ dùng máy bay không người lái hạ sát Thiếu tướng Qasem Soleimani - Chỉ huy lực lượng Quds tinh nhuệ của Iran.
Trước đó hôm 27/12, một nhóm người được Iran hậu thuẫn đã phóng rocket làm chết một người Mỹ ở Iraq. Mỹ tấn công trả đũa giết chết một số dân quân do Iran ủng hộ. Sau đó những người biểu tình với tư tưởng ủng hộ Iran đã đánh chiếm tòa Đại sứ quán Mỹ ở Iraq hôm 31/12/2019.
Tướng Soleimani bị cho là kẻ phải chịu trách nhiệm về cái chết của hàng trăm người Mỹ. Tuần trước, Bộ Quốc phòng Mỹ tuyên bố tướng Soleimani “đang tích cực chuẩn bị nhiều kế hoạch tấn công nhà ngoại giao và quân nhân Mỹ ở Iraq cũng như toàn khu vực Trung Đông”.
Phía Mỹ cho rằng các cuộc tấn công này sắp được tướng Soleimani thực hiện và do vậy cần phải nhanh chóng tiêu diệt ông. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper khẳng định tướng Soleimani “chắc chắn” đang có kế hoạch tấn công các mục tiêu Mỹ “chỉ vài ngày” trước khi bị Mỹ ám sát.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo thì nói “Chúng tôi không biết chính xác ở đâu và khi nào” tướng Soleimani dự định sẽ tấn công, tuy nhiên ông quả quyết rằng tướng Soleimani đã lập kế hoạch “hàng loạt” vụ tấn công sắp được thực hiện.
Nói với phóng viên hôm 10/1 sau khi công bố lệnh trừng phạt, Ngoại trưởng Mike Pompeo cho biết: “Đây là những tư tưởng hoàn toàn nhất quán. Chúng tôi phải ra tay tiêu diệt tướng Soleimani. Tính mạng nhiều người Mỹ khi đó đang gặp nguy hiểm”.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng khẳng định kế hoạch tấn công vào nhiều Đại sứ quán Mỹ đã được lập ra trước khi tướng Soleimani bị giết.
“Tôi có thể tiết lộ rằng 4 Đại sứ quán Mỹ sẽ bị tấn công nếu tướng Soleimani không bị hạ sát”, ông Trump cho hay khi trả lời phỏng vấn Fox News.