Thủ tướng Anh và Canada: Máy bay Boeing chở 176 người bị tên lửa của Iran bắn rơi

Theo Bloomberg, khi phát biểu trước các phóng viên tại thủ đô Ottawa, Thủ tướng Canada Justin Trudeau cho biết: 

“Chúng tôi có tin tình báo từ nhiều nguồn, bao gồm của các nước đồng minh và cơ quan tình báo của chính Canada. Các bằng chứng cho thấy chiếc máy bay đã bị bắn rơi bởi một tên lửa đất đối không của Iran. Nhiều khả năng sự việc này chỉ là vô ý”.

Chuyến bay số hiệu 752 của hãng hàng không Ukraine International Airlines cất cánh từ thủ đô Tehran (Iran) để tới thủ đô Kiev (Ukraine) hôm 8/1. Chỉ khoảng hai phút sau khi cất cánh, chiếc Boeing 737-800 này rơi xuống mặt đất, làm toàn bộ 176 hành khách và phi hành đoàn thiệt mạng.

Theo Bộ Ngoại giao Ukraine, trong số 176 nạn nhân xấu số trên máy bay có 82 người Iran, 63 người Canada, 11 người Ukraine, 10 người Thụy Sỹ, 4 người Afghanistan, ba người Đức và ba người Anh.

Thủ tướng Anh Boris Johnson ra thông cáo hôm 9/1 khẳng định có bằng chứng cho thấy chuyến bay 752 đã bị bắn rơi bởi tên lửa đất đối không của Iran.

“Chúng tôi đang phối hợp chặt chẽ với Canada và các đối tác quốc tế. Giờ đây cần phải có một cuộc điều tra toàn diện và minh bạch”, Bloomberg dẫn lời Thủ tướng Boris Johnson nói.

Dù là vô tình hay cố ý thì việc một chiếc máy bay bị bắn rơi làm người nghe liên tưởng tới hai vụ tên lửa bắn cháy máy bay dân sự trước đây. Điều trùng hợp là Ukraine và Iran đều liên quan đến những vụ việc này.

Năm 2014, lực lượng nổi dậy thân Nga ở Ukraine đã phóng tên lửa bắn cháy một chiếc Boeing 777 của Malaysia Airlines. Toàn bộ 298 người trên chuyến bay MH17 này đều thiệt mạng.

Năm 1988, một tàu bay thân rộng Airbus A300 của Iran Air đã bị tàu tuần dương Vincennes của Mỹ phóng hai tên lửa đất đối không bắn rơi. Toàn bộ 290 người, bao gồm 60 trẻ em, trên chuyến bay số hiệu 655 này đều thiệt mạng.

Phía Mỹ sau đó giải thích rằng tàu tuần dương Vincennes đã lầm tưởng máy bay chở khách của Iran Air là máy bay quân sự. Mỹ không chính thức nhận trách nhiệm và cũng không xin lỗi nhưng đồng ý trả gần 62 triệu USD tiền bồi thường cho các nạn nhân.

Tổng thống Mỹ Donald Trump khi trả lời báo giới tại Washington hôm 9/1 thì nói “Tôi có những nghi ngờ của riêng mình” về việc tại sao chiếc máy bay của Ukraine lại rơi hôm 8/1 nhưng ông không nói cụ thể những nghi ngờ đó là gì.

“Chiếc máy bay đó đang bay ở một khu vực khá bất ổn”, ông Trump nói. “Ai đó có thể đã phạm sai lầm”.

Bloomberg dẫn lời một nguồn tin thân cận với cuộc điều tra máy bay rơi cho biết: Vệ tinh do thám của Mỹ phát hiện hai quả tên lửa đất đối không của Iran ở gần sân bay được phóng đi chỉ ít phút sau khi máy bay cất cánh, sau đó là một tiếng nổ lớn ở gần máy bay.

Hai tên lửa SA-15 được cho là đã bắn rơi chiếc Boeing 737 của Ukraine. Đây là tên lửa tầm ngắn do Nga sản xuất, còn có biệt danh là Gauntlet hoặc Tor, thường được dùng để tấn công máy bay phản lực, máy bay trực thăng và các mục tiêu trên không khác.

Ông Ali Abedzadeh, người đứng đầu Cơ quan Hàng không Dân sự Iran thì khẳng định việc tên lửa Iran bắn vào tàu bay Ukraine là “không thể xảy ra”.

“Tại Iran, cấu trúc quan hệ giữa quân sự và dân sự được xác định rất rõ ràng, hoàn toàn tuân thủ theo các qui định của tổ chức hàng không dân dụng quốc tế”, ông Abedzadeh phát biểu trên truyền hình Iran.

Chiếc máy bay Boeing 737-800 của Ukraine rơi chỉ vài giờ sau khi Iran tuyên bố phóng hàng chục quả tên lửa vào các căn cứ quân sự có lính Mỹ ở Iraq đêm 7/1 để trả thù cho cái chết của tướng Soleimani. 

Theo phát biểu chính thức của Tổng thống Donald Trump trước người dân Mỹ, không có binh sĩ Mỹ nào bị thương vong trong cuộc tấn công này. Ông cũng cho biết Mỹ sẽ áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế với Iran, tạm thời chưa leo thang hành động quân sự.