Lợi thế địa điểm (Location advantage) là gì?

Lợi thế địa điểm

Khái niệm

Lợi thế địa điểm trong tiếng Anh gọi là: Location advantage.

Lợi thế địa điểm là những yếu tố ảnh hưởng đến sản xuất của những nước sở tại liên quan đến sự sản xuất của những nước đầu tư. 

Những công ty thường so sánh đặc điểm kinh tế và phi kinh tế của những thị trường trong nước với những thị trường nước ngoài trong việc quyết định nơi để định vị điều kiện thuận lợi cho sản xuất của họ. 

Nếu sản xuất của nước được đầu tư thỏa mãn hơn sản xuất của nước đầu tư, công ty sẽ chọn để vào thị trường của nước sở tại bằng cách xuất khẩu.

Ví dụ, Siam Cement, một trong những nhà sản xuất với chi phí thấp nhất thế giới, đã dựa lên xuất khẩu từ những nhà máy xí nghiệp hiện đại của họ ở Thái Lan để phục vụ thị trường Campuchia, Việt Nam và Lào hơn là thiết lập điều kiện sản xuất trong những nước này. 

Nhưng nếu sản xuất của nước sở tại thỏa mãn hơn, công ty có lẽ đầu tư cơ sở ở nước ngoài hay là cấp phép sử dụng về kĩ thuật và nhãn hiệu để sản xuất ở nước sở tại.

Sự lựa chọn giữa sản xuất ở nước đầu tư và nước được đầu tư được tác động bởi nhiều yếu tố. 

Những tỉ lệ tiền trả liên quan và chi phí của sự chiếm giữ đất đai trong những đất nước thì quan trọng, nhưng những công ty có lẽ cũng xem xét khả năng thặng dư và không được sử dụng trong những nhà máy xí nghiệp đang tồn tại, cơ hội đối với điều kiện thuận lợi của việc nghiên cứu và phát triển, những yêu cầu hậu cần, những nhu cầu khách hàng và những chi phí thuộc hành chính của việc quản trị trong điều kiện nước ngoài. 

Sự rủi ro chính trị phải được xem xét. Khả năng dần biến, sự tham nhũng thuộc chính quyền, hay chính quyền không phù hợp sẽ cản trở nhiều công ty đóng góp những nguồn có ý nghĩa cho nước sở tại.

Chính sách của chính phủ cũng có thể có những ảnh hưởng chính. Những bức tường thuế cao ngăn cản xuất khẩu và khuyến khích sản xuất nội địa, trong khi thuế doanh nghiệp cao hay là sự ngăn cấm chính phủ về hồi hương lợi nhuận,... hạn chế vốn đầu tư của nước ngoài. 

Ngay cả sự không hoạt động của chính phủ cũng có lẽ ảnh hưởng lên quyết định địa điểm vị trí.

Ví dụ, McDonald's đã không xây dựng tiệm bánh ở Cairo cuối những năm 1990 để cung cấp cho những nhà hàng địa phương, một phần bởi vì thất vọng vì bởi tính quan liêu của hải quan Ai Cập, yêu cầu công ty phải thu được nhiều hơn 12 chữ kí mỗi lần nhập khẩu hamburger nhân nho vào trong Ai Cập.

Lợi thế địa điểm có lẽ cũng là một ranh giới văn hóa. Thổ Nhĩ Kỳ đã có lợi từ địa lí, tín ngưỡng và văn hóa của họ liên kết với trung tâm Châu Á và những nước Cộng hòa Caucasus của liên bang Xô Viết cũ. 

Những công ty đa quốc gia như là Siemens, JPMorgan Chase, và Goodyear đã đưa vào cơ quan đầu não địa phương của họ và những hoạt động xuất khẩu ở Istanbul, xem nó như là một điểm xuất phát cho việc kinh doanh trong toàn bộ vùng Eurasian.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Cao học Quản trị kinh doanh quốc tế, PGS.TS. Hà Nam Khánh Giao, NXB Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh, 2017)