Khuyến khích các ngân hàng tập trung tín dụng cho phân khúc nhà ở giá rẻ

Thời gian vừa qua, trong bối cảnh thị trường bất động sản gặp khó khăn, nhiều kiến nghị cho rằng Ngân hàng Nhà nước nên có giải pháp mở rộng và tăng hạn mức tín dụng cho lĩnh vực này.

Tuy nhiên, phía NHNN mới đây một lần nữa cho rằng, thị trường địa ốc gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc, trong đó chủ yếu liên quan đến vấn đề pháp lý; nguồn vốn chỉ là một trong các vướng mắc và tín dụng chỉ là một trong các kênh huy động vốn cho thị trường bất động sản. Do đó, để tháo gỡ khó khăn cho thị trường, cần nhiều giải pháp chính sách đồng bộ từ các bộ, ngành, địa phương.

Về phía ngành ngân hàng, trong thời gian qua, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, NHNN luôn chủ trương cung ứng vốn tín dụng cho nền kinh tế đi đôi với nâng cao chất lượng tín dụng, cải thiện khả năng tiếp cận tín dụng của người dân, doanh nghiệp. 

Chính sách của NHNN là khuyến khích tổ chức tín dụng (TCTD) tập trung nguồn vốn cho các phân khúc nhà ở thương mại giá rẻ, nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân; đồng thời kiểm soát rủi ro tín dụng đối với lĩnh vực kinh doanh bất động sản tiềm ẩn rủi ro nhằm thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, bền vững.

Trong nhiều năm qua và năm 2022, tỷ trọng dư nợ tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản luôn chiếm khoảng 19% - 21% trong tổng dư nợ nền kinh tế1. Đến cuối năm 2022, dư nợ tín đụng đối với lĩnh vực bất động sản tăng trưởng 24%, trong đó dư nợ tín dụng phục vụ nhu cầu đời sống tăng gần 24,03%, đều ở mức cao hơn tăng trưởng tín dụng chung của nền kinh tế.

Năm 2023, NHNN đã đề ra mục tiêu tăng trưởng tín dụng cao hơn năm trước, ở mức 14-15%; có điều chỉnh phù hợp với thực tiễn để đáp ứng nhu cầu vốn cho các ngành, lĩnh vực, trong đó có bất động sản. Đồng thời, tại Hội nghị về tín dụng bất động sản ngày 8/2/2023, NHNN đã chỉ đạo các TCTD tiếp tục dành vốn tín dụng cho các dự án bất động sản đủ điều kiện pháp lý, có khả năng tiêu thụ sản phẩm, đáp ứng nhu cầu thực về nhà ở và đảm bảo kế hoạch trả nợ.

Bên cạnh đó, kiểm soát rủi ro cấp tín dụng đối với phân khúc bất động sản cao cấp đang dư thừa nguồn cung/bất động sản không có nhu cầu thực/kinh doanh có tính chất đầu cơ bất động sản, làm giá, lũng đoạn thị trường bất động sản; kiểm soát mức độ tập trung tín dụng vào một số khách hàng/nhóm khách hàng lớn, khách hàng có liên quan đến cổ đông lớn, người có liên quan của cổ đông của TCTD,...

Nỗ lực tối đa tiết giảm chi phí hoạt động để có dư địa phấn đấu giảm lãi suất cho vay đối với nền kinh tế, trong đó có lĩnh vực bất động sản.

Sau Hội nghị, 4 ngân hàng thương mại Nhà nước đã thống nhất sẽ dành một gói tín dụng trị giá 120.000 tỷ đồng cho lĩnh vực nhà ở xã hội cho công nhân, người thu nhập thấp với lãi suất cho vay thấp hơn từ 1,5 - 2% lãi suất cho vay bình quân của các ngân hàng trên thị trường.

Trong tháng 2/2023, NHNN đã thông báo chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các tổ chức tín dụng. Tuy nhiên, tín dụng toàn hệ thống vẫn tăng trưởng thấp (tín dụng toàn nền kinh tế tính đến ngày 17/3 tăng khoảng 1% so với cuối năm 2022). 

Thống đốc NHNN cho biết đã rà soát, đánh giá và thấy rằng các điều kiện cho vay được giữ nguyên, không thắt chặt, từ đầu năm các ngân hàng không bị hạn chế về room tín dụng, thanh khoản hệ thống dư thừa,…

Do đó, việc tín dụng tăng trưởng chậm có một số nguyên nhân.Thứ nhất là do hai tháng đầu năm trùng vào dịp Tết Nguyên đán. Thứ hai, nhiều doanh nghiệp vẫn chịu tác động bởi dịch bệnh, một số doanh nghiệp không đáp ứng được các điều kiện vay vốn, đơn hàng của nhiều doanh nghiệp suy giảm khiến nhu cầu vay vốn không cao bằng năm ngoái.

Đặc biệt, tín dụng cho bất động sản tăng thấp hơn so với các năm trước cũng là nguyên nhân khiến tín dụng tăng trưởng chậm. Những năm trước, tín dụng vào lĩnh vực này tăng cao, chiếm hơn 20% tổng dư nợ của các ngân hàng thương mại. Năm nay, thị trường khó khăn khiến tín dụng bất động sản tăng chậm lại, dù vẫn tăng cao hơn tăng trưởng tín dụng chung của nền kinh tế.

Động thái giảm một số loại lãi suất điều hành của NHNN mới đây được kỳ vọng sẽ giúp các tổ chức tín dụng có điều kiện giảm lãi suất cho vay. Tăng trưởng tín dụng được kỳ vọng sẽ khởi sắc hơn khi lãi suất giảm trong thời gian tới.