Khái niệm Thượng nguồn (Upstream) trong ngành công nghiệp dầu khí là gì?

Thượng nguồn

Khái niệm

Thượng nguồn trong tiếng Anh là Upstream.

Thượng nguồn (hay còn gọi là khâu đầu) là một thuật ngữ nói đến các giai đoạn hoạt động trong ngành công nghiệp dầu khí bao gồm tất cả hoạt động tìm kiếm, thăm dò và khai thác. 

Mục đích cuối cùng của hoạt động thượng nguồn là tìm kiếm phát hiện và đưa dầu, khí vào khai thác.

Các công ty dầu khí nói chung có thể được chia thành ba phân khúc: thượng nguồn, trung nguồn và hạ nguồn. Các công ty thượng nguồn đối phó chủ yếu với các giai đoạn thăm dò và khai thác ban đầu của ngành dầu khí. Công ty thượng nguồn thường được gọi là Công ty thăm dò và khai thác (E&P).

Khu vực thượng nguồn của ngành dầu khi bao gồm tất cả các bước liên quan từ thăm dò sơ bộ cho đến khai thác. Các công ty thượng nguồn có thể tham gia vào tất cả các bước của giai đoạn này trong vòng đời của ngành dầu, khí hoặc họ có thể chỉ tham gia vào một phần của thượng nguồn. 

Nhiều công ty dầu lớn được gọi là "công ty liên hợp lớn" bởi vì họ kết hợp các hoạt động thượng nguồn với các hoạt động trung nguồn và hạ nguồn, diễn ra sau giai đoạn sản xuất cho tới quá trình phân phối và bán.

Quá trình thăm dò dầu

Khai thác dầu khí là một phần quan trọng của lĩnh vực thượng nguồn. Thăm dò dầu mỏ đòi hỏi các kĩ thuật rất tinh vi, và công nghệ có sẵn để thăm dò dầu mỏ đang phát triển nhanh chóng. 

Thông thường, thăm dò bắt đầu từ khu vực có tiềm năng cao có chứa tài nguyên, thường là do địa chất địa phương và các mỏ dầu được biết đến gần đó. Trong một khu vực có tiềm năng cao, việc thăm dò thêm được thực hiện để xác định ranh giới tài nguyên. 

Phân tích địa vật lí và địa hóa học được thực hiện bằng các kĩ thuật bao gồm khảo sát phân cực kích thích (IP), khoan và phân tích, dòng điện,... Nếu một khu vực cho thấy tiềm năng lưu trữ tài nguyên, các giếng thăm dò sẽ được khoan để kiểm tra tài nguyên. Trong lĩnh vực dầu khí, khoan thử nghiệm là một phần quan trọng của giai đoạn thăm dò. Trong trường hợp giếng thăm dò thành công, bước tiếp theo là xây dựng giếng và khai thác tài nguyên. Các công ty thượng nguồn cũng vận hành các giếng để đưa dầu thô hoặc khí tự nhiên lên bề mặt. 

Các giai đoạn sau

Khi tài nguyên đã được khai thác, khâu thượng nguồn của doanh nghiệp đã kết thúc. Các công ty trung nguồn tập hợp tài nguyên thô và vận chuyển tài nguyên thông qua đường ống, đường sắt hoặc xe tải chở dầu đến nhà máy lọc dầu. Các nhà máy lọc dầu là giai đoạn hạ nguồn của ngành công nghiệp dầu khí. Họ chế biến dầu thô thành các sản phẩm dầu mỏ cuối cùng. Họ cũng bán và phân phối khí đốt tự nhiên và các sản phẩm có nguồn gốc từ dầu thô. 

(Theo Investopedia)