Hệ thống giao thông công cộng (Public Transportation System) là gì?
Hình minh họa (Nguồn: leeds)
Hệ thống giao thông công cộng (Public Transportation System)
Hệ thống giao thông công cộng - danh từ, trong tiếng Anh được dùng bởi cụm từ Public Transportation System.
Hệ thống giao thông công cộng bao gồm các phương tiện công cộng như xe buýt, tàu hỏa,... Đây là những phương tiện có sẵn, người dân có thể mua vé và lựa chọn thời gian theo ý muốn của mình.
Mục đích của hệ thống giao thông công cộng là khuyến khích mọi người sử dụng các phương tiện công cộng, tận dụng năng lực vận chuyển vốn có của chúng, đồng thời giảm thiểu các phương tiện cá nhân, tiết kiệm thời gian và tránh ùn tắc giao thông. (Theo Office of the Associate Director for Policy and Strategy)
Đặc điểm của hệ thống giao thông công cộng
- Giao thông công cộng là hình thức giao thông có năng lực và khả năng vận chuyển rất lớn, tiết kiệm được tổng mức đầu tư xã hội và có khả năng phục vụ phần lớn nhân dân đô thị với chi phí đi lại thấp. Chính vì vậy mặc dù còn một số hạn chế nhưng giao thông công cộng đã chứng tỏ tính ưu việt của mình bằng khá nhiều ưu điểm.
- Khả năng vận chuyển rất cao, tốc độ lưu thông nhanh, số lượng phục vụ rất lớn, đáp ứng được nhu cầu của một bộ phận lớn hành khách trong đô thị.
- Giảm số lượng các phương tiện lưu thông trên đường, do vậy mà có khả năng làm giảm tình trạng ùn tắc giao thông, giảm diện tích đất hao tốn dành cho các phương tiện lưu thông và diện tích đậu xe, tiết kiệm chi phí đầu tư xã hội dành cho giao thông đi lại.
- Tăng khả năng di chuyển trong đô thị do cước phí rẻ, thích hợp cho đa số người dân trong đô thị, biểu hiện chất lượng phục vụ tốt cho đời sống đô thị. Góp phần nâng cao ý thức và trình độ người dân.
- Tham gia tích cực trong việc bảo vệ môi trường đô thị, nhất là các phương tiện sử dụng năng lượng điện, nên hệ thống giao thông công cộng luôn được quan tâm phát triển tại các đô thị.
Xe bus nhanh BRT trong nội thành Hà Nội (Nguồn: VTV)
Tuy nhiên hệ thống giao thông công cộng vẫn còn một số khó khăn nhất định tại một số đô thị, đáng kể nhất là giá trị đầu tư ban đầu rất lớn và những trở ngại từ các điều kiện hiện trạng đô thị cũng như các phương tiện giao thông cá nhân hiện hữu.
Phân loại hệ thống giao thông công cộng
Hình thức phục vụ theo dịch vụ yêu cầu (Paratransit)
Ví dụ như Taxi, minibus, carpool,... đáp ứng nhu cầu của một nhóm nhỏ hành khách với những lộ trình riêng. Paratransit là loại hình giao thông công cộng hoạt động khá linh hoạt.
Tuy nhiên khả năng vận chuyển thấp, nếu phát triển nhiều chiều thì loại hình này cũng có nhược điểm tương tự như các phương tiện cá nhân về chiếm diện tích không gian đường phố, dế gây ùn tắc giao thông và ảnh hưởng lớn đến môi trường đô thị.
Hình thức phục vụ đại chúng (Masstransit)
Bao gồm các loại hình có năng lực vận chuyển lớn như xe bus, đường sắt nội đô, xe điện ngầm... Các phương tiện này ngày càng được cải tiến phát triển với trình độ công nghệ kĩ thuật rất cao nên là những phương tiện vận chuyển được một lượng hành khách rất lớn, tốc độ nhanh và với chi phí thấp, có khả năng đáp ứng nhu cầu đi lại của rất nhiều nhân dân trong đô thị. (Theo Lí thuyết qui hoạch đô thị, Trường ĐH Kiến trúc Thành phố Hồ Chí Minh)
