CPTPP: Cam kết về môi trường và đánh bắt thủy sản

Theo Trung tâm WTO và Hội nhập thuộc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Hiệp định CPTPP có một Chương riêng về môi trường với các cam kết liên quan tới chính sách pháp luật về môi trường, trong đó có một điều khoản liên quan trực tiếp tới ngành thủy sản (điều khoản về đánh bắt thủy sản). 

Trong khi đó, thủy sản là ngành có liên quan chặt chẽ tới môi trường, đặc biệt là vấn đề khai thác tài nguyên thủy sản và xử lí chất thải từ quá trình đánh bắt, nuôi trồng và chế biến thủy sản. 

Vì vậy, dự kiến các cam kết CPTPP về môi trường sẽ có tác động nhất định tới ngành này.

Một số tóm tắt các cam kết về môi trường trong CPTPP có thể ảnh hưởng đáng kể tới ngành thủy sản

Các cam kết về xu hướng chính sách liên quan tới vấn đề môi trường

CPTPP ghi nhận quyền tự chủ của các nước Thành viên trong việc áp dụng và thực thi chính sách, pháp luật, ưu tiên về môi trường; tuy nhiên yêu cầu các nước phải bảo đảm những định hướng sau:

- Nỗ lực bảo đảm có hệ thống pháp luật và chính sách môi trường bảo vệ môi trường ở mức cao, tiếp tục tăng mức bảo vệ môi trường.

- Không từ chối thực thi pháp luật môi trường theo cách làm ảnh hưởng đến thương mại hoặc đầu tư giữa các nước Thành viên.

- Không khuyến khích thương mại hoặc đầu tư bằng cách hạ mức độ bảo vệ môi trường hoặc giảm nhẹ hiệu lực của các qui định về môi trường.

Các cam kết liên quan tới việc đánh bắt thủy sản (đối với thủy sản khai thác)

CPTPP yêu cầu các nước Thành viên phải bảo đảm:

- Có hành động cụ thể nhằm đấu tranh chống lại tình trạng đánh bắt quá mức, bất hợp pháp, không báo cáo và không theo qui định (IUU).

- Phải tìm cách vận hành hệ thống quản lí nghề cá điều chỉnh hoạt động đánh bắt hải sản tự nhiên theo hướng ngăn ngừa đánh bắt quá mức, quá năng lực; giảm đánh bắt ngẫu nhiên các loài không phải mục tiêu và chưa trưởng thành; thúc đẩy phục hồi các loài đã bị người dân khai thác quá mức.

- Không áp dụng các loại trợ cấp góp phần gây ra tình trạng khai thác quá mức và quá năng lực (ví dụ trợ cấp cho tàu cá đã bị liệt vào danh mục IUU…).