Vùng kinh tế tổng hợp là gì? Các bộ phận hợp thành vùng kinh tế tổng hợp
Vùng kinh tế tổng hợp
Định nghĩa
Vùng kinh tế tổng hợp là một vùng kinh tế đa ngành phát triển một cách nhịp nhàng cân đối. Vùng kinh tế tổng hợp là một phần tử cơ cấu của nền kinh tế quốc gia.
Hiểu về vùng kinh tế tổng hợp
- Sự chuyên môn hoá của vùng kinh tế tổng hợp được qui định bởi các vùng kinh tế ngành tồn tại trong vùng kinh tế ngành tổng hợp mà sự chuyên môn hoá của chúng có ý nghĩa đối với các ngành kinh tế tổng hợp khác.
Lực lượng sản xuất càng phát triển, phân công lao động xã hội càng tỉ mỉ và phân công lao động theo lãnh thổ trong ngành ngày càng sâu sắc sẽ làm cho cơ cấu kinh tế của các vùng kinh tế tổng hợp càng thêm phức tạp.
- Khi đó, sự chuyên môn hoá của các vùng kinh tế tổng hợp trở thành sự chuyên môn hoá của nhiều ngành kinh tế trong vùng.
Số ngành chuyên môn hoá của các vùng kinh tế tổng hợp tăng lên không có nghĩa là trình độ chuyên môn hoá của chúng giảm xuống, bởi vì sự chuyên môn hoá của vùng phản ánh mối quan hệ của vùng với nền kinh tế của cả nước hoặc với nhiều vùng kinh tế tổng hợp khác.
Các bộ phận hợp thành vùng kinh tế tổng hợp
Vùng kinh tế tổng hợp bao gồm: Vùng kinh tế cơ bản và vùng kinh tế hành chính
(1) Vùng kinh tế cơ bản
- Là vùng có diện tích rộng hơn, ngành sản xuất chuyên môn hoá nhiều hơn và sự phát triển tổng hợp của vùng cũng phức tạp hơn so với vùng kinh tế hành chính.
- Vùng kinh tế cơ bản chỉ có ý nghĩa về chức năng kinh tế. Do đó, tác dụng chủ yếu của vùng kinh tế cơ bản là giúp cho việc nghiên cứu lập các chương trình, kế hoạch dài hạn về phát triển kinh tế xã hội ở tầm vĩ mô được chính xác, giúp phân bố hợp lí sản xuất và khai thác có hiệu quả các nguồn lực trong cả nước và giữa các vùng, định hướng chuyển dịch cơ cấu lãnh thổ ở tầm vĩ mô.
(2) Vùng kinh tế hành chính
- Là vùng không những có chức năng kinh tế mà còn có chức năng hành chính.
- Vùng kinh tế hành chính là kết quả của sự thống nhất giữa quản lí kinh tế với quản lí hành chính, là những vùng hành chính được xây dựng theo nguyên tắc kinh tế, ranh giới hành chính và kinh tế thống nhất.
- Vùng kinh tế hành chính cũng có đầy đủ hai nội dung cơ bản của một vùng kinh tế tổng hợp là chuyên môn hoá sản xuất và phát triển kinh tế tổng hợp.
- Bản thân vùng kinh tế hành chính cũng là một tổng thể kinh tế xã hội.
Mỗi vùng kinh tế hành chính cũng là một đơn vị kinh tế trong phân cấp quản lí có bộ máy, có ngân sách riêng và có thị trường địa phương. Cơ quan chính quyền của vùng kinh tế hành chính thi hành chức năng quản lí hành chính đồng thời cùng thực hiện chức năng quản lí kinh tế.
Dân số cũng như diện tích của vùng kinh tế - hành chính phải tuỳ thuộc vào khả năng và trình độ quản lí kinh tế và hành chính, chứ không chỉ phụ thuộc vào yếu tố kinh tế.
(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Kinh tế phát triển, NXB Tài Chính)