Việt Nam và siêu sao bóng đá Cristiano Ronaldo có điểm chung gì?

Ronaldo và Việt Nam đều là những ngôi sao

Trong nhiều năm qua, Cristiano Ronaldo nổi danh khắp thế giới nhờ kĩ thuật điêu luyện và thể chất phi thường. Khi chơi cho "quỉ đỏ" Manchester United, cầu thủ bóng đá nổi tiếng này đã có thể chạy hết một vòng sân, rê bóng qua nhiều cầu thủ và ghi bàn.

Năm nay, ở tuổi 35, Ronaldo vẫn tiếp tục ghi ba bàn trong một trận đấu quyết định vì anh đã học được cách đá đúng vị trí vào đúng thời điểm thích hợp. Ronaldo tiếp tục là một trong các cầu thủ hàng đầu thế giới nhờ khả năng thích nghi và điều chỉnh với mỗi trận đấu mà anh ra sân.

Ở mặt trận phát triển kinh tế, Việt Nam cũng được xem là một ngôi sao, Viện Brookings viết. Không chỉ là nền kinh tế tăng trưởng nhanh thứ hai trong thập kỉ trước, Việt Nam còn xóa bỏ được tình trạng đói nghèo cùng cực. Từ con số 53% năm 1992, tỉ lệ đói nghèo tại Việt Nam đã giảm mạnh xuống chỉ còn chưa đầy 2% vào năm 2018.

Việt Nam có được thành tựu vượt bậc như trên là nhờ vào sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế, tương tự như Ronaldo trẻ trung với thể lực ở thời kì đỉnh cao. Việt Nam sở hữu dân số trẻ, năng động, ham học hỏi và làm việc, hoạt động sản xuất cũng được thúc đẩy bởi cơn gió toàn cầu hóa và chuyển đổi cơ cấu kinh tế.

Trong một bài viết khác, Viện Brookings lí giải chiến lược quản lí chính sách khôn ngoan của Việt Nam đã mở rộng trong thời đại dịch COVID-19, đến mức Việt Nam hiện đang được dự đoán là một trong các nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất thế giới năm 2020.

Trong tương lai, cũng như Ronaldo ở tuổi 35, nền kinh tế Việt Nam có thể sẽ vấp váp đôi chút để có thể tăng trưởng nhanh chóng. Nhiều động lực tăng trưởng trong quá khứ đã bắt đầu chững lại và dự kiến suy yếu trong tương lai.

Cổ tức nhân khẩu học (demographic dividend) đang yếu dần khi dân số bắt đầu già đi.

Hoạt động xuất khẩu của Việt Nam cũng có thể khó duy trì vị thế hiện tại khi các nước dần khép hờ cánh cửa, như hiện trạng đang được phản ánh trong sự đi xuống của hoạt động thương mại và dòng vốn trên toàn cầu.

Việc tự động hóa các qui trình công nghiệp có thể khiến những doanh nghiệp từng bị thu hút bởi lao động giá rẻ của Việt Nam quay trở về quê nhà.

Tăng trưởng quá nhanh, Việt Nam dễ gặp rủi ro về môi trường và một số tài sản quí giá nhất của nước ta đang xuống cấp, chẳng hạn như đồng bằng sông Cửu Long và các khu rừng nhiệt đới, Viện Brookings lập luận. Tình trạng ô nhiễm tại các thành phố trên khắp Việt Nam cũng đang chuyển biến xấu.

Nếu chiến lược đi đúng hướng, nền kinh tế Việt Nam vẫn sẽ "chơi tốt" trên sân đấu quốc tế

Với những lí do trên, báo cáo mới nhất của Viện Brookings và Ngân hàng Thế giới (WB) mang tên "Vibrant Vietnam" (tạm dịch: Việt Nam rực rỡ) kêu gọi chính phủ nên đặt tiêu chí hiệu quả lên hàng đầu và là trung tâm của chiến lược phát triển.

Việt Nam nên học cách không chỉ phát triển nhanh mà còn bền vững. Để đạt được mục tiêu này, chính phủ nên đưa ra chiến lược quản lí sao cho doanh nghiệp năng động hơn, cơ sở hạ tầng hiệu quả hơn, công nhân lành nghề hơn và môi trường bền vững hơn trước hoạt động của con người và biến đổi khí hậu.

Đặt tiêu chí hiệu quả lên làm đầu và là trung tâm của chiến lược phát triển không phải việc dễ dàng. Ngoài các khuyến nghị thông thường nhưng quan trọng để cải thiện trình độ công nghệ, bao gồm phát triển nền kinh tế kĩ thuật số và tăng cường kĩ năng của người lao động, Việt Nam còn phải thay đổi tư duy, Viện Brookings nhận định.

Trước tiên, Việt Nam nên bớt tập trung vào mục tiêu gia tăng sản lượng kinh tế và chuyển mối quan tâm sang việc phân bổ nguồn nhân lực và vốn cho các doanh nghiệp năng động nhất sao cho tối ưu.

Chính phủ nên giảm bớt các rào cản gia nhập đối với những nhà đầu tư mới, đặc biệt là ở nhóm nhà đầu tư sẵn sàng mang tri thức và công nghệ mới sang Việt Nam. Ngoài ra, chính phủ còn nên tạo một lối đi cho các doanh nghiệp hoạt động kém hiệu quả bằng cách hiện đại hóa luật phá sản - đây vốn là một khía cạnh thường hay bị bỏ quên tại Việt Nam.

Thứ hai, Viện Brookings cho rằng Việt Nam nên chuyển từ khuyến khích người dân tiếp cận các dịch vụ cơ sở hạ tầng cơ bản sang thúc đẩy các hành vi có trách nhiệm. Vì hầu hết người dân trong nước hiện đã có thể sử dụng những dịch vụ này, chiến lược giá lúc này nên tập trung vào điều chỉnh thuế với giá cung ứng để tăng hiệu quả cũng như giảm lãng phí và ô nhiễm môi trường.

Chính sách này nên được triển khai theo cách khôn ngoan và dần dần để bảo vệ các nhóm dễ bị tổn hại, đồng thời để bảo vệ các nhóm lợi ích. Việc chuyển đổi chính sách trên sẽ tiết kiệm chi tiêu công lớn và có thể dùng cho các mục đích ưu tiên khác, chẳng hạn như giáo dục sau trung học - một lĩnh vực mà Việt Nam cần phải bắt kịp các đối thủ cạnh tranh.

Vài năm trước, Cristiano Ronaldo đã nhắc nhớ giới thể thao như sau: "Tôi muốn liên tục chơi hay và giành nhiều giải thưởng. Tôi chỉ mới bắt đầu mà thôi!" Trên thực tế, ngôi sao bóng đá đã đạt được mục tiêu của bản thân bằng cách điều chỉnh lối chơi trong các trận đấu.

Việt Nam đang tham vọng trở thành một nền kinh tế có thu nhập cao vào năm 2045 và nếu chính phủ bắt đầu điều chỉnh chiến lược hướng đến hiệu quả cao, Việt Nam sẽ vẫn "đá tốt" và giành thêm nhiều danh hiệu trên mặt trận kinh tế thế giới.