Trung Quốc yêu cầu DiDi rút niêm yết tại Mỹ

Nguồn tin của Bloomberg cho hay các cơ quan chức năng Trung Quốc đã yêu cầu DiDi lên kế hoạch hủy niêm yết khỏi các sàn giao dịch tại Mỹ. Yêu cầu chưa từng có tiền lệ làm dấy lên lo ngại về ý định của Bắc Kinh đối với ngành công nghiệp công nghệ đang phát triển mạnh mẽ của họ.

Nguồn tin nói rằng cơ quan giám sát công nghệ Trung Quốc muốn ban lãnh đạo DiDi lên kế hoạch chi tiết về việc rút khỏi sàn Giao dịch chứng khoán New York bởi họ lo ngại rò rỉ những dữ liệu nhạy cảm. Cục Không gian mạng Trung Quốc, cơ quan chịu trách nhiệm về an ninh dữ liệu tại nước này đã chỉ đạo DiDi làm việc thật chính xác và chi tiết.

Các đề xuất đang xem xét bao gồm tư nhân hóa trực tiếp hoặc chuyển sang niêm yết cổ phiếu ở Hong Kong, sau đó là rút niêm yết khỏi Mỹ. Nếu quá trình tư nhân hóa được tiến hành, giá đề xuất sẽ không thấp hơn giá IPO là 14 USD để tránh bị kiện tụng. Còn nếu niêm yết ở sàn Hong Kong, giá sẽ thấp hơn giá đóng cửa phiên 24/11 tại Mỹ là 8,11 USD.

Giá cổ phiếu của SoftBank Group, cổ đông thiểu số lớn nhất của DiDi đã giảm hơn 5% tại Tokyo trước thông tin trên. Các cuộc thảo luận vẫn tiếp tục và có thể các cơ quan quản lý sẽ rút lại yêu cầu. Tuy nhiên, dù lựa chọn theo hướng nào đây cũng sẽ là một đòn giáng mạnh vào gã khổng lồ gọi xe này.

IPO của DiDi là một trong những đợt IPO lớn nhất được thực hiện tại Mỹ của một công ty Trung Quốc kể từ khi Alibaba thực hiện vào năm 2014. Đại diện của DiDi và phía cơ quan chức năng Trung Quốc không trả lời yêu cầu bình luận.

DiDi đã thổi bùng cơn giận dữ của Bắc Kinh khi tiến hành chào bán cổ phiếu tại New York trong mùa hè vừa qua, bất chấp các yêu cầu tư phía cơ quan chức năng rằng họ phải đảm bảo tính bảo mật cho dữ liệu của mình trước khi IPO.

Các nhà quản lý Trung Quốc đã nhanh chóng mở nhiều cuộc điều tra đối với công ty này và xem xét một loạt các hình phạt chưa từng có. Trong đó, việc yêu cầu hủy niêm yết chỉ là một phần trong số các hình phạt dành cho DiDi.

Theo Bloomberg, thậm chí Trung Quốc còn đề xuất một khoản đầu tư rót vào DiDi sẽ cho phép công ty nhà nước kiểm soát hiệu quả hãng gọi xe. Một khoản đầu tư như vậy có thể giúp DiDi hỗ trợ mua lại các cổ phiếu đã được giao dịch ở Mỹ.

DiDi hiện được quản lý bởi đội ngũ người Trung Quốc, trong đó có đồng sáng lập Cheng Wei và Chủ tịch Jean Liu – người đã nhận được tổng quyền biểu quyết 58% sau đợt IPO tại Mỹ. SoftBank và Uber lần lượt là những cổ đông thiểu số lớn nhất.

Ngay cả khi DiDi chuyển niêm yết sang Hong Kong, họ cũng sẽ phải giải quyết những lo ngại về vấn đề bảo mật dữ liệu, vốn đã được cơ quan giám sát để ý. Công ty sẽ phải từ bỏ quyền kiểm soát dữ liệu của mình và chuyển cho bên thứ ba.

Việc yêu cầu DiDi rút khỏi các sàn giao dịch tại Mỹ có thể làm dấy lên lo ngại về việc hàng loạt các công ty Trung Quốc cũng phải rời theo trong bối cảnh Bắc Kinh và Washington vẫn tranh cãi về khả năng tiếp cận sổ sách của các công ty niêm yết.

Trong tuần, một quan chức quản lý cấp cao của Trung Quốc cho biết những cuộc chia rẽ như vậy sẽ là bước lùi cho quan hệ với Mỹ. Đồng thời ông đề xuất sự ủng hộ rộng rãi cho Hong Kong như một địa điểm thay thế.

DiDi, gã khổng lồ gọi xe từng đánh bại Uber ở Trung Quốc, giờ đây đã trở thành ví dụ cho nỗ lực của chính phủ Trung Quốc trong việc kiềm chế sức mạnh của các công ty công nghệ. 

Chính quyền ông Tập Cận Bình mong muốn thúc đẩy tầm nhìn của mình về việc chia sẻ sự giàu có hay "thịnh vượng chung" – kế hoạch hướng tới lĩnh vực công nghệ vốn đã tích lũy được khối tài sản khổng lồ bằng các hoạt động được cho là nằm ngoài sự kiểm soát của pháp luật. Lĩnh vực này đã tạo ra lượng tỷ phú chưa từng có và làm giàu cho các nhà đầu tư cả trong lẫn ngoài nước.

Việc tư nhân hóa do nhà nước chỉ đạo là điều chưa từng có đối với một công ty tầm cỡ như DiDi, một lần nữa nhấn mạnh rằng Trung Quốc vẫn quan tâm đến việc cắt giảm quyền lực của các công ty công nghệ. Đồng thời mong muốn kiểm soát được khối dữ liệu khổng lồ mà các công ty này tích lũy được trong suốt hơn một thập kỷ qua.