Chiến thuật trò chơi giúp Shopee lần lượt vượt mặt nhiều sàn thương mại điện tử tiếng tăm ở Brazil chỉ sau hai năm hoạt động

Free Fire - kẻ dẫn đường hoàn hảo 

Dưới tên gọi PlayHard, Bruno Bittencourt, một người đang sống ở São Paulo, đã có 13,3 triệu người đăng ký theo dõi trên YouTube. Anh bắt đầu "sự nghiệp" của mình 7 năm trước và có một số lượng người hâm mộ khiêm tốn bằng cách chơi các trò chơi như Clash of Clans hay Clash Royale.

Bruno Bittencourt sớm nhận ra mình không có cơ hội trở thành các game thủ chuyên nghiệp song có thể thu hút nhiều người theo dõi bằng cách thực hiện các video chiến thuật game bằng tiếng Bồ Đào Nha, một thị trường chưa được "khai phá" vào thời điểm đó.

Bruno Bittencourt rất chăm chút khán giả của mình, những người sẵn sàng chửi thề khi anh để thua. Mặc dù vậy, vào đầu năm 2018, tốc độ tăng trưởng của anh chững lại với lượt xem video dao động trong khoảng 200.000 và số lượng người đăng ký theo dõi xung quanh mốc 3,5 triệu người.

Và rồi vào ngày 13/4/2018, Bruno Bittencourt chia sẻ video đầu tiên về trò chơi Free Fire cùng dòng tiêu đề: "FREE FIRE! TRÒ CHƠI ĐANG KHIẾN CẢ THẾ GIỚI CHƠI". Video này có một triệu lượt xem chỉ trong một ngày. Với những người quan tâm đến thể loại trò chơi sinh tồn, nơi người chơi được "thả" vào một trận chiến ảo với mục tiêu là người cuối cùng còn sống, Free Fire chỉ là một trò chơi như nhiều trò chơi khác cũng thuộc thể loại này.

Thế nhưng kể từ khi Garena (Sea) ra mắt Free Fire vào năm 2017, nó nhanh chóng trở thành hiện tượng toàn cầu và là trò chơi di động được tải về nhiều nhất trên thế giới trong cả năm 2019 và 2020, nhờ vào thiết kế thân thiện với cả smartphone cấu hình thấp.

Hiện tượng Free Fire không chỉ được tạo ra nhờ hiệu ứng trên "sân nhà" Đông Nam Á, Brazil là một trong những quốc gia hàng đầu của trò chơi này, xét cả về số lượng người chơi hoạt động hàng tháng và doanh thu. Tại đây, Free Fire đang có gần 100 triệu người chơi hoạt động hàng tháng và 2,8 tỷ USD chi tiêu trong game hàng năm.

Với Sea, công ty mẹ của Garena, Free Fire là một "kẻ dẫn đường" hoàn hảo. Chỉ hơn một năm sau khi ra mắt trò chơi này, Sea đã để mắt tới thị trường TMĐT của Brazil. Vì thế, vào cuối năm 2019, Sea ra mắt Shopee tại đây.

Điểm tương đồng giữa Shopee và các trò chơi

Shopee có nhiều điểm tương đồng với Free Fire khi có nhiều trò chơi nhỏ bên trong. Điểm khác biệt là các trò chơi này đi kèm với những phần thưởng có thật. Dù vậy, việc gia nhập thị trường Brazil của Shopee vẫn vấp phải sự hoài nghi của giới phân tích bởi thị trường này đã có sự tham gia của rất nhiều "ông lớn" như MercadoLibre, Magazine Luiza, hay Amazon. Thế nhưng, cũng như Free Fire, Shopee chỉ cần hai năm để trở thành ứng dụng mua sắm được tải về nhiều nhất Brazil.

Free Fire và Shopee đều thành công vì cùng một lý do: chúng đề cao khả năng truy cập rộng, ưu tiên trải nghiệm di động và hơn tất cả, điều chỉnh thích ứng tốt với nhu cầu địa phương. 

Trong khi phần lớn công ty công nghệ cố gắng thành công trên sân nhà hoặc trong khu vực, Sea thành công trong việc ra mắt các ứng dụng ăn khách ở các thị trường có rất nhiều khác biệt về văn hoá, ngôn ngữ. Trong quá trình này, Sea đã thay đổi mối quan hệ của người Brazil với game.

Sau khi "làm quen" với Free Fire, số lượng người đăng ký theo dõi của Bittencourt tăng lên theo cấp số nhân. Vì thế, anh dần chuyển sang tập trung hoàn toàn cho trò chơi này.

Các trò chơi thể loại sinh tồn khác cũng được yêu thích song Free Fire có điều gì đó đặc biệt hơn. Các trò chơi khác hướng đến dòng máy chơi game (console) hoặc ít nhất đòi hỏi smartphone hiệu năng cao để xử lý đồ hoạ phức tạp. "Khi tôi quảng bá các trò chơi khác cho khán giả, tôi nhận thấy khán giả đều nói rằng 'Ồ, điện thoại của tôi không đủ bộ nhớ'", Bittencourt chia sẻ với Rest of World.

"Họ có thể chơi Free Fire trên những chiếc điện thoại giá vài trăm USD", anh chia sẻ thêm. "Đây là lý do vì sao trò chơi này phổ biến đến vậy".

Free Fire không chỉ được thiết kế ưu tiên trải nghiệm di động mà còn có thể chơi được cả trên điện thoại giá thấp. Đồ hoạ của nó không quá tốt và bản đồ hẹp hơn song nó có thể dễ dàng truy cập. Free Fire thậm chí có tính năng trò chuyện bằng giọng nói được tích hợp.

Đây không phải một sự trùng hợp ngẫu nhiên. Garena có đủ nguồn lực để xây dựng những trò chơi bom tấn cùng doanh thu 4 tỷ USD vào năm 2020 nhưng Garena chọn cách tạo ra những trò chơi dành cho các quốc gia có thu nhập tầm trung như Thái Lan, Ấn Độ và Brazil.

Brazil rất quan trọng với Sea vì, bên ngoài Đông Nam Á, đây là thị trường quốc tế thử nghiệm lớn nhất của Sea. Ví dụ, ở Ấn Độ, Sea vẫn đang trong những giai đoạn đầu tiên nhất với Free Fire đứng ở vị trí số hai trong danh sách trò chơi miễn phí còn Shopee mới chỉ đang rục rịch ra mắt.

Sau khi bắt đầu vào năm 2014, Bittencourt làm việc trực tiếp với Supercell, một studio game Phần Lan, và Tencent để đăng các video quảng cáo. Garena thì khác. Free Fire phát triển nhờ một hệ sinh thái xung quanh trò chơi, từ các giải đấu thể thao điện tử, các nền tảng streaming và một số ứng dụng đi kèm khác. Trò chơi này được tuỳ chỉnh phù hợp với đặc thù người dùng Brazil.

Garena chính thức vào Brazil vào tháng 12/2017. Vài tháng sau đó, Garena nhận ra trò chơi này được đón nhận tích cực. Garena tìm đến các nhà sáng tạo nội dung, trong đó có Bittencourt, để thảo luận về cách tạo ra nội dung và cơ hội kinh doanh cho kênh của anh.

Một thời gian ngắn sau đó, người theo dõi Bittencourt có thể tìm thấy các video chiến thuật của anh trên YouTube hoặc xem các trận đấu chuyên nghiệp trong giải đâis LLBF (Liga Brasileira de Free Fire).

Tất cả mọi người đều có thể chơi Free Fire và nuôi giấc mộng trở thành một người có tầm ảnh hưởng hay những game thủ chuyên nghiệp. Bản thân Bittencourt sáng lập công ty game của riêng mình Loud và tiếp tục hợp tác sâu với Garena.

Khắp nơi trên thế giới, Garena khai thác chiến lược tương tự. "Free Fire có đại sứ dưới hình thức một nhân vật trong game tại tất cả các thị trường họ tham gia, từ Brazil, Việt Nam, Ấn Độ, Philippines và Thái Lan với mục đích tạo sự thân quen", ông Matthew Ho, đồng sáng lập Loud, chia sẻ.

"Bạn có thể nhập vai thần tượng của chính mình. Và bạn có thể đưa thần tượng của mình đi theo các câu chuyện, hành trình riêng trong Free Fire", ông Ho nói thêm. Năm nay, Garena thậm chí còn ký hợp đồng tài trợ chính thức cho đội tuyển bóng đá quốc gia Brazil.

Thị trường tại đây bùng nổ. Ông Ho nhận định Free Fire đã khiến số lượng người chơi game ở Brazil tăng lên 10 lần, dựa trên số lượng người bắt đầu xem các sự kiện thể thao điện tử. "Free Fire thay đổi văn hoá game tại Brazil", Bittencourt chia sẻ.

Chiến lược trò chơi của Shopee

Trong khi đó, Shopee không phải một trò chơi di động nhưng chiến lược trò chơi game (gamification) của nó thì lại là cốt lõi của sự hấp dẫn mà Shopee mang lại. Khác với giao diện tối giản của MercadoLibre hay Amazon, màn hình của Shopee tràn ngập thông tin và các trò chơi như nuôi thú ảo hay vòng quay may mắn. Mỗi trò chơi đều có nhiều phần thưởng đi kèm.

Cả Free Fire và Shopee đều trở thành một hiện tượng tầm cỡ quốc gia. "Người Brazil bị nghiện các trò chơi trên smartphone này", ông Thiago Macruz, giám đốc nghiên cứu công ty dịch vụ tài chính Itaú. Và với Shopee, "họ tìm thấy những trò chơi mang về giá trị tiền mặt", ông chia sẻ thêm.

Thực tế, sự thành công của Free Fire nói riêng và Garena nói chung đang mang về nguồn lực để Sea mở rộng hoạt động Shopee trên toàn cầu. Shopee cũng là ứng dụng ưu tiên trải nghiệm di động khi hiện tại 90% đơn hàng của nó được thực hiện qua smartphone.

Tương tự Free Fire, Shopee cũng có tính năng xã hội, ví dụ như trò chuyện với người bán hàng. Ở Đông Nam Á, Shopee có tính năng livestream. Nhiều khả năng tính năng này cũng sẽ được sớm giới thiệu tại Brazil.

Chiến lược bán hàng giá thấp kèm theo miễn phí giao hàng khiến Shopee nhanh chóng vượt lên ở thị trường vẫn còn hoài nghi với TMĐT. Trong khi đó, việc có các trò chơi khiến người dùng mở ứng dụng Shopee hàng ngày. Từ đó, Shopee không còn phụ thuộc vào quảng cáo Facebook hay Google.

Theo Rest of World, Free Fire không phải lý do trực tiếp giúp lưu lượng truy cập vào Shopee tăng ở Brazil. Ngay cả thế, hai sản phẩm này cho thấy một kiểu hệ sinh thái tương tácmới với khả năng kết hợp cả TMĐT, giải trí và trò chơi.

Ông tin rằng việc Shopee dùng chiến lược "trò chơi hoá" sẽ khiến nhiều sàn TMĐT Mỹ Latinh khác học theo. "Trò chơi hoá sẽ được dùng trong tất cả các sản phẩm trong tương lai", ông nói với Rest of World.