Sản phẩm xây dựng là gì? Đặc điểm và những khái niệm liên quan

Hình minh họa (Nguồn: Eagle Construction)

Sản phẩm xây dựng

Sản phẩm xây dựng bao gồm phần kiến tạo các kết cấu xây dựng làm chức năng bao che, nâng đỡ và phần lắp đặt các thiết bị, máy móc cần thiết của công trình để đưa chúng vào hoạt động.

Những khái niệm có liên quan đến sản phẩm xây dựng

Sản phẩm đầu tư xây dựng 

Sản phẩm đầu tư xây dựng là các công trình xây dựng đã hoàn chỉnh (bao gồm cả việc lắp đặt thiết bị công nghệ ở bên trong). Sản phẩm đầu tư xây dựng là kết tinh của các thành quả khoa học - công nghệ và tổ chức sản xuất của toàn xã hội ở một thời kì nhất định.

Nó là một sản phẩm có tính chất liên ngành, trong đó những lực lượng tham gia chế tạo sản phẩm chủ yếu: các chủ đầu tư, các doanh nghiệp nhận thầu xây lắp, xác doanh nghiệp tư vấn đầu tư xây dựng, các doanh nghiệp sản xuất các yếu tố đầu vào cho dự án như thiết bị công nghệ, vật tư thiết bị xây dựng, các doanh nghiệp cung ứng...

Sản phẩm xây dựng của các doanh nghiệp xây dựng

Sản phẩm xây dựng của các doanh nghiệp xây dựng chỉ bao gồm phần kiến tạo các kết cấu xây dựng làm chức năng bao che, nâng đỡ và phần lắp đặt các thiết bị, máy móc cần thiết của công trình để đưa chúng vào hoạt động.

Trong khi đơn vị đo của sản phẩm đầu tư là tổng vốn đầu tư đã thực hiện hoặc là công suất sản xuất hay năng lực dịch vụ hoặc phục vụ đã đưa vào sử dụng, thì đơn vị đo của sản phẩm xây dựng của doanh nghiệp xây dựng là giá trị dự toán xây lắp đã hoàn thành bàn giao.

Sản phẩm xây dựng của doanh nghiệp xây dựng theo giác độ markeing

Vì phần việc thiết kế kiến trúc và kết cấu xây dựng của công trình thường do các doanh nghiệp tư vấn thực hiện theo hợp đồng của chủ đầu tư, trừ trường hợp áp dụng hình thức tổng thầu xây dựng "chìa khóa trao tay", nếu theo giác độ marketing sản phẩn xây dựng của các DNXD nên phân thành hai trường hợp: 

- Trường hợp DNXD chỉ được nhận thầu xây lắp thì sản phẩm của DNXD đem chào hàng khi tranh thầu xây dựng chỉ là các giải pháp công nghệ và tổ chức xây dựng công trình đang được đấu thầu. Phần thiết kế kiến trúc và kết cấu xây dựng ở đây là do cơ quan tư vấn đầu tư và xây dựng thực hiện, các tổ chức xây dựng chỉ cps nhiệm vụ làm theo thiết kế đã được chủ đầu tư duyệt.

- Trường hợp áp dụng "chìa khóa trao tay" thì sản phẩm của tổng thầu xây dựng bao gồm cả hai phần: 

+ Phần giải pháp công nghệ và tổ chức xây dựng công trình.

+ Phần thiết kế kiến trúc và kết cấu công trình xây dựng

Công trình xây dựng

Công trình xây dựng là sản phẩm của công nghệ xây lắp, được tạo hình bởi vật liệu xây dựng, thiết bị công nghệ và gắn liền với đất hay mặt nước.

Những đặc điểm của sản phẩm xây dựng

Sản phẩm xây dựng với tư cách là các công trình xây dựng hoàn chỉnh thường có các đặc điểm sau:

- Sản phẩm xây dựng là những công trình, nhà cửa xây dựng, sử dụng tại chỗ và phân bố tản mạn ở nhiều nơi trên lãnh thổ. Đặc điểm này làm cho sản xuất xây dựng có tính lưu động cao và thiếu ổn định.

- Sản phẩm xây dựng phụ thuộc chặt chẽ vào điều kiện địa phương, nơi đặt công trình xây dựng. Do đó, nó có tính đa dạng và cá biệt cao về công dụng, cách cấu tạo và cách chế tạo. 

- Sản phẩm xây dựng thường có kích thước và chi phí lớn, có thời gian kiến tạo và sử dụng lâu dài. Do đó, những sai lầm về xây dựng có thể gây nên các lãng phí lớn, tồn tại lâu dài và khó sửa chữa.

- Sản phẩm xây dựng thuộc phần kết cấu xây dựng chủ yếu đóng vai trò nâng đỡ và bao che, không tác động trực tiếp lên đối tượng lao động trong quá trình sản xuất, trừ một số loại công trình đặc biệt như đường ống, công trình thủy lực, lò luyện gang thép...

- Sản phẩm xây dựng liên quan đến nhiều ngành cả về phương diện cung cấp các yếu tố đầu vào, thiết kế và chế tạo sản phẩm, cả về phương diện sử dụng sản phẩm của xây dựng làm ra. 

- Sản phẩm xây dựng có liên quan nhiều đến cảnh quan và môi trường tự nhiên, do đó liên quan nhiều đến lợi ích của cộng đồng, nhất là đến dân cư của địa phương nơi đặt công trình.

- Sản phẩm xây dựng mang tính chất tổng hợp về kĩ thuật, kinh tế, văn hóa, xã hội, nghệ thuật và quốc phòng.

(Tài liệu tham khảo: Giáo trình Quản lí nhà nước về Kinh tế và Quản trị kinh doanh trong xây dựng, NXB Xây Dựng)