Mảng tối trong thị trường ô tô nửa đầu 2020: Nhu cầu bão hoà, doanh thu giảm

Theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), doanh số bán hàng toàn thị trường tính đến hết tháng 6/2020 đạt 102.720 chiếc, giảm 30% so với con số 145.989 chiếc trong cùng kì năm ngoái.

Thành Công Motor (TC Motor) doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp và phân phối chính thức xe Hyundai nhập khẩu tại Việt Nam cũng ghi nhận mức giảm. Trong nửa đầu năm, doanh nghiệp bán 28.014 chiếc, giảm 22% so với cùng kì năm trước.

Riêng trong tháng 6, thị trường ô tô Việt Nam chứng kiến sự hồi phục mạnh mẽ trước tác động tích cực từ các chính sách của Chính phủ như giảm 50% lệ phí trước bạ, giảm thuế nhập khẩu linh kiện.

Dữ liệu từ VAMA cho thấy toàn ngành bán ra 24.002 xe, tăng mạnh 26% so với tháng 5, nhưng vẫn giảm 13% so với cùng kì. TC Motor cũng báo tăng doanh số 16% so với tháng trước.

Dù vậy, cú hích ấy không đủ mạnh để thay đổi màu sắc của bức tranh về ngành ô tô trong nửa đầu năm nay. Theo giải trình từ các doanh nghiệp kinh doanh ô tô như Haxaco, Savico,… dịch COVID-19 là nguyên nhân chính dẫn đến kết quả không mong muốn.

Thị trường kinh doanh ô tô ảm đạm 6 tháng đầu năm 2020

Không khí ảm đạm bao trùm tất cả các doanh nghiệp kinh doanh ô tô, từ doanh nghiệp nội đến doanh nghiệp ngoại.

Mới đây, CTCP Dịch vụ Ô tô Hàng Xanh (Mã: HAX), đơn vị dẫn đầu trong 3 nhóm đại lí lớn của Mercedes-Benz Việt Nam, đã công bố báo cáo tài chính quí IIvới các chỉ số doanh thu, lợi nhuận đều giảm so với cùng kì năm trước.

Doanh thu thuần trong quí II của Haxaco đạt 1.089 tỉ đồng, giảm 11% so với cùng kì năm 2019. Sau khi trừ đi các khoản chi phí, Ô tô Hàng Xanh báo lãi trước thuế đạt 11 tỉ đồng, tương ứng lợi nhuận sau thuế đạt 8 tỉ đồng giảm gần 70% so với cùng kì.

Song lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh của Haxaco chỉ mang về 244 triệu đồng trong kì nhưng nhờ khoản thu nhập khác gần 11 tỉ đồng kéo lãi sau thuế lên.

Luỹ kế 6 tháng đầu năm, doanh thu Haxaco đạt 2.009 tỉ đồng, lãi sau thuế 11 tỉ đồng; giảm lần lượt 13% và 63% so với cùng kì năm trước.

Một trong những nhà phân phối ô tô lớn nhất cả nước là CTCP Dịch vụ Tổng hợp Sài Gòn (Savico - Mã: SVC) cũng ghi nhận lỗ thuần 8 tỉ đồng trong quí II.

Doanh thu thuần trong kì của Savico đạt 3.107 tỉ đồng, giảm 29% so với cùng kì năm trước. Đáng chú ý, doanh thu bán xe chỉ đạt 2.850 tỉ đồng, giảm 30%. Lũy kế 6 tháng, Savico ghi nhận 6.253 tỉ đồng doanh thu thuần và 22 tỉ đồng lãi thuộc về công ty mẹ.

Savico cho biết doanh số bán hàng giảm do trên thị trường ô tô cung vượt cầu quá lớn và kéo dài qua đến quí II/2020.

Mặt khác, tháng 4 bắt đầu thực hiện giãn cách xã hội khiến các đơn vị ngưng hoạt động. Đến tháng 5 và 6, nhu cầu mua sắm ô tô bão hòa do tác động của đại dịch COVID-19, dẫn tới doanh số ô tô của toàn hệ thống sụt giảm.

Hiện thị phần ô tô của Savico trong toàn thị trường khoảng 12,6%.

Tương tự, TC Motor cũng chứng kiến mức doanh số sụt giảm mạnh trong nửa đầu năm nay.

Theo đó, 6 tháng đầu năm 2020, TC Motor bán được 28.014 xe, kết quả này được đánh giá khả quan so với những doanh nghiệp trong ngành trước tác động từ COVID-19, nhưng cũng chưa thể bằng được so với cùng kì năm trước, chỉ bằng khoảng 2/3 doanh số so với cùng kì.

Đáng chú ý, trong tháng 6, "con gà đẻ trứng vàng" cho TC Motor là Hyundai Grand i10 chỉ bán được 1.022 xe, chính thức nhường ngôi vương cho mẫu xe Việt VinFast Fadil với doanh số nhỉnh hơn đạt 1.364 chiếc.

Một cái tên mới nổi trong làng ô tô Việt Nam là VinFast cũng gây được sự chú ý khi công bố doanh thu quí I đạt 5.124 xe bán ra, tương ứng với 7,2% thị phần, xếp thứ 7 trong danh sách top 10 hãng ô tô có thị phần lớn nhất Việt Nam trong kì.

Tuy nhiên, tháng 4 trước ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, VinFast tuyên bố dừng các hoạt động sản xuất ô tô để tập trung sản xuất máy thở, phục vụ nhu cầu chống dịch.

Trong tháng 5 và tháng 6, các hoạt động kinh doanh được nối lại với doanh số xe VinFast bán ra lần lượt đạt 2.100 xe và 2.170 xe. Luỹ kế nửa đầu năm 2020, hãng xe Việt bán được 9.394 xe.

Không tránh khỏi những tác động từ đại dịch COVID-19, Công ty ô tô Toyota Việt Nam (TMV) cũng ghi nhận lượng xe xuất xưởng, doanh số bán hàng và doanh số dịch vụ đều giảm sút so với năm 2019.

Nửa đầu năm 2020, TMV đã xuất xưởng 16.905 xe, giảm 28% so với cùng kì năm trước, đưa số sản xuất tích lũy đạt gần 550.000 xe.

Doanh số bán hàng của TMV tính đến hết tháng 6 đạt 25.853 xe, giảm 32% so với cùng kì. Trong lĩnh vực dịch vụ, TMV cũng chỉ ghi nhận 600.000 lượt khách hàng, giảm 13%.

Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM – Mã: VEA) trong kì cũng chứng kiến lợi nhuận giảm 53% so với cùng thời điểm năm 2019, đạt gần 971 tỉ đồng.

Lũy kế 6 tháng đầu năm 2020 doanh thu VEAM đạt 1.780 tỉ đồng, giảm 20,6% so với nửa đầu năm 2019. Lợi nhuận sau thuế đạt 2.296 tỉ đồng, giảm 31% so với cùng kì.

Triển vọng 6 tháng cuối năm

Về triển vọng thị trường ô tô 6 tháng cuối năm 2020, Chứng khoán Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BSC) kì vọng doanh số bán xe sẽ được cải thiện nhờ các qui định của Chính phủ đưa ra nhằm kích thích tiêu dùng, với chỉ số tăng trưởng - 20% - 25%.

Trước đó, theo dự báo của VAMA, năm 2020, thị trường ô tô sẽ tăng trưởng âm 15%. Nếu dịch bệnh tiếp tục kéo dài, sản lượng cũng như doanh số ô tô tại Việt Nam có thể giảm về mức thấp nhất trong vòng 10 năm trở lại đây.

Tương tự, các doanh nghiệp phân phối ô tô cũng tỏ ra dè dặt với kế hoạch kinh doanh cả năm.

Theo tài liệu ĐHCĐ thường niên diễn ra vào tháng 3, Haxaco đề ra mục tiêu lợi nhuận trước thuế trong năm nay đạt 66,6 tỉ đồng, tương ứng giảm 8% so với kết quả thực hiện năm trước.

Với dự báo mảng kinh doanh chính phân phối xe sẽ gặp phải cú sốc cầu dưới tác động nặng nề của đại dịch COVID-19, Savico cũng lên kế hoạch doanh thu 2020 giảm 19% so với thực hiện năm 2019, đ 14.762 tỉ đồng. Lợi nhuận thuộc về công ty mẹ giảm 53%, còn 72 tỉ đồng.

Trái ngược với các doanh nghiệp phân phối xe nhập khẩu, các công ty sản xuất, lắp ráp xe trong nước lại tỏ ra khá tự tin với triển vọng nửa cuối năm 2020.

VinFast vừa công bố kết quả kinh doanh tháng 7/2020 cho thấy mức tăng trưởng mạnh mẽ với 2.214 xe ô tô bán ra thị trường, tăng 114 xe so với tháng 6/2020. TC Motor cũng ghi nhận kết quả kinh doanh ấn tượng trong tháng 7 với tống doanh số đạt đạt 7.606 xe bán ra, tăng 35,5% so với tháng trước đó.

Như vậy, có thể thấy, thị trường ô tô nửa cuối năm 2020 sẽ có nhiều sắc thái trái chiều.

Trong khi nhóm sản xuất, lắp ráp và phân phối xe trong nước sẽ được hưởng lợi kép từ Nghị định giảm 50% lệ phí trước bạ và giảm thuế nhập khẩu linh kiện, thì nhóm các doanh nghiệp nhập khẩu, phân phối xe ngoại sẽ phải xoay sở giảm giá để thu hút khách hàng và cạnh tranh với những ưu đãi của dòng xe nội.