Liệu các nền kinh tế mới nổi có duy trì được đà tăng tích cực năm 2018?

Nguy cơ rõ ràng và hiển hiện đối với các nền kinh tế mới nổi trong năm 2018 có thể là việc kết hợp thực hiện thắt chính sách sách tiền tệ và kích thích tài chính của Mỹ.

Trong năm 2017, sự tăng trưởng mạnh mẽ về thương mại và lợi nhuận công ty đi kèm với lãi suất bình quân vẫn ở mức thấp đã mang lại động lực tăng trưởng cho các thị trường mới nổi.

Tuy nhiên, theo nhận định của nhiều nhà phân tích, khả năng các nền kinh tế mới nổi có duy trì được môi trường tăng trưởng thuận lợi như vậy trong năm 2018 hay không lại đứng trước thách thức, trong bối cảnh đồng USD mạnh lên và kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm lại có thể gây tác động bất lợi không nhỏ.

Nhìn chung, có thể coi sự xáo trộn thị trường trong nửa đầu năm 2017 là cơ hội mua tài sản (trái phiếu hay cổ phiếu) trên các thị trường mới nổi. Lợi nhuận trên cổ phiếu (gọi tắt là EPS) của các công ty nằm trong chỉ số chứng khoán của các thị trường mới nổi MSCI EM đang trên đà tăng 22,4% trong năm nay.

Bank of America Merrill Lynch (BofA) dự báo đà tăng của EPS sẽ chậm lại đáng kể, xuống mức 12,7% trong năm tới, mặc dù nhìn chung đây vẫn được coi là sự tăng trưởng tích cực. Trong số các thị trường mới nổi, Ấn Độ, Nam Phi, Trung Quốc, Indonesia là các thị trường được dự đoán sẽ tạo được bước tăng trưởng mạnh mẽ.

Xét cụ thể về các ngành, nhóm ngành sản xuất hàng tiêu dùng, y tế và công nghệ thông tin dự báo sẽ tạo được sự tăng trưởng mạnh mẽ hơn cả. David Hauner, người đứng đầu bộ phận kinh tế Đông Âu, Trung Đông và châu Phi thuộc chi nhánh ngân hàng BofA ở thủ đô London, nhận định rằng năm 2018 có thể là một thử thách khó khăn nhất cho các thị trường mới nổi kể từ năm 2013, thời điểm các thị trường tài chính của các thị trường mới nổi chao đảo mạnh khi lãi suất trái phiếu kho bạc Mỹ tăng cao, sau khi Chính phủ Mỹ phát đi tín hiệu giảm quy mô chương trình nới lỏng định lượng, đồng nghĩa với việc giảm số tiền bơm vào hệ thống tài chính.

Theo ông Hauner, nguy cơ rõ ràng và hiển hiện trong năm 2018 có lẽ là việc kết hợp thực hiện thắt chính sách sách tiền tệ và kích thích tài chính của Mỹ, động thái có thể cùng đẩy lợi suất trái phiếu thực và danh nghĩa của Mỹ tăng lên. Điều khiến giới phân tích quan ngại hiện nay là chương trình cải cách thuế của Chính phủ Mỹ nếu được thông qua có thể dẫn tới làn sóng vốn công ty đổ trở lại thị trường Mỹ và đồng USD khi đó sẽ bị đẩy lên.

Khi đồng USD mạnh lên so với các đồng tiền của thị trường mới nổi, các nguồn vốn thường có xu hướng chảy khỏi các thị trường này và đổ về hướng các tài sản yết giá bằng đồng USD. Một “đám mây đen” nữa có thể đe dọa triển vọng các nền kinh tế mới nổi là chiều hướng kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm lại. Khảo sát mới nhất của Consensus Economics cho hay tăng trưởng GDP của Trung Quốc trong năm 2018 sẽ chậm lại mức 6,4%.

Theo đánh giá của nhà kinh tế chủ chốt Shen Jianguang thuộc ngân hàng Mizuho Securities ở châu Á, nhịp độ tăng trưởng của kinh tế Trung Quốc bắt đầu chậm lại từ quý III/2017 và chiều hướng này sẽ tiếp diễn trong năm 2018.

Đây là kết quả chủ yếu của việc thắt chặt chính sách tài chính, bảo vệ môi trường và các biện pháp mới trong việc kiềm chế đà tăng trưởng quá nóng trên thị trường bất động sản. Tuy nhiên, giới phân tích lưu ý rằng chừng nào cả hai rủi ro lớn đối với các nền kinh tế mới nổi là chính sách của Fed và sự tăng trưởng chậm lại của kinh tế Trung Quốc vẫn nằm trong tầm kiểm soát, thì các nhà đầu tư vẫn có thể tập trung vào các dự án đầu tư tích cực hơn.