Hiệu ứng thị trường nước nhà (Home Market Effect) là gì? Ý nghĩa đối với doanh nghiệp và nhà đầu tư

Hình minh họa. Nguồn: 123rf.com

Hiệu ứng thị trường nước nhà

Khái niệm

Hiệu ứng thị trường nước nhà trong tiếng Anh là Home Market Effect.

Nguyên lí trọng tâm của giả thuyết này là các quốc gia có một vài sản phẩm tại nước nhà có doanh số lớn cũng sẽ có xu hướng bán được nhiều sản phẩm tương tự ở nước ngoài. 

Hiệu ứng thị trường nước nhà là một phần của Lí thuyết thương mại mới dựa trên lợi thế kinh tế nhờ qui mô và hiệu ứng mạng lưới, thay vì các mô hình thương mại truyền thống dựa trên lợi thế so sánh.

Bản chất của hiệu ứng thị trường nước nhà

Hiệu ứng thị trường nước nhà mô tả xu hướng các nước lớn là các nhà xuất khẩu ròng các hàng hóa có chi phí vận chuyển cao và lợi thế kinh tế nhờ qui mô lớn. Hiệu ứng thị này cho thấy rằng do sự tồn tại của chi phí cố định - điều sẽ mang lại hiệu quả kinh tế theo qui mô khi tăng số lượng sản xuất - nên việc tập trung sản xuất hàng hóa tại một địa điểm duy nhất là hợp lí.

Hơn nữa, do phải tốn chi phí vận chuyển, việc sản xuất sản phẩm nên được đặt ở một địa điểm có nhu cầu cao về hàng hóa. Bởi vì các nước giàu hơn và / hoặc những nước có dân số đông sẽ có nhu cầu  về sản phẩm cao hơn, và vì các quốc gia này cũng sẽ có GDP cao hơn, kết quả của hiệu ứng thị trường nước già là các nước lớn hơn thường là những nước có cơ sở sản xuất lớn.

Do đó, hiệu ứng thị trường nước nhà giải thích mối liên hệ giữa qui mô thị trường và xuất khẩu, mà mô hình thương mại lợi thế so sánh không thể lí giải được. Nó cũng giúp giải thích tại sao hoạt động sản xuất có xu hướng tập hợp tại các địa điểm cụ thể, ngay cả trong các quốc gia. 

Hiệu ứng này cũng hàm ý là các quốc gia có mức tiêu thụ một mặt hàng cụ thể lớn thường sẽ có thặng dư thương mại trong ngành đó (nếu lợi thế kinh tế nhờ qui mô tồn tạivà chi phí vận chuyển cao). 

Một hàm ý khác là các nước giàu có nhu cầu lớn hơn đối với hàng hóa chất lượng cao sẽ có xu hướng chuyên về các mặt hàng đó, và do đó sẽ có xu hướng giao dịch nhiều hơn với các nước giàu khác. 

Hàm ý thứ ba là hàng hóa có ít lợi thế kinh tế nhờ qui mô, hoặc chi phí vận chuyển thấp sẽ có xu hướng được sản xuất bởi các quốc gia nhỏ hơn (nơi mà lương thấp hơn có xu hướng bù đắp các yếu tố khác).

Ý nghĩa của hiệu ứng đối với doanh nghiệp và nhà đầu tư

Hiệu ứng thị trường nước nhà dự đoán rằng việc sản xuất hàng hóa nhiều lợi thế kinh tế theo qui mô và/ hoặc có chi phí vận chuyển cao có thể được thực hiện hiệu quả tại các vị trí địa lí có nhu cầu địa phương cao, thay vì nơi có lợi thế so sánh lớn. 

Các doanh nghiệp nên tính đến điều này khi chọn vị trí đặt cơ sở sản xuất; lợi ích của sự gần gũi với thị trường địa phương lớn có thể lớn hơn các chi phí khác liên quan đến địa điểm. Các nhà đầu tư cũng nên ghi nhớ điều này khi đánh giá vị trí hiện tại và xem xét vị trí kinh doanh theo kế hoạch của các doanh nghiệp họ định đầu tư.

(Theo investopedia)