Vì sao Shark Tank có tỷ lệ giải ngân thấp, nhiều thương vụ đổ bể?

Sự kiện ra mắt Shark Tank Việt Nam mùa 7 mới đây hé lộ nhiều thông tin về tình hình đầu tư và những trải nghiệm của các nhà đầu tư trong chương trình.

Có mặt tại Việt Nam từ năm 2017, trải qua 6 mùa phát sóng, Shark Tank đã giới thiệu 291 mô hình kinh doanh tới các nhà đầu tư và kết nối thành công 174 thương vụ. Sau khi tham gia Shark Tank Việt Nam, có hơn 60 startup đã được rót vốn từ các nhà đầu tư trong và ngoài chương trình.

Theo công bố, 39 triệu khán giả đã tiếp cận chương trình qua VTV3 và hàng chục triệu người tiêu dùng trên các nền tảng số. Nhiều startup ghi nhận tăng trưởng về doanh thu, lợi nhuận, khách hàng, lượt tương tác, truy cập… khi góp mặt tại chương trình.

Tuy nhiên, với tỷ lệ giải ngân thấp, nhiều thương vụ đổ bể sau khi chương trình phát sóng là một tồn tại thực tế của Shark Tank Việt Nam và là một câu chuyện được nhắc tới nhiều trên truyền thông trong thời gian qua.

Ông Phạm Thanh Hưng, người gắn bó với chương trình lâu nhất là Shark Phạm Thanh Hưng, đã chia sẻ những lý giải xung quanh những băn khoăn này, tại sự kiện vừa qua. Ông là vị "cá mập" duy nhất tham gia trọn vẹn 6 mùa Shark Tank và tiếp tục xuất hiện tại mùa 7. 

Ông Hưng cho biết tỷ lệ giải ngân của ông là 2-4-4, tức là giải ngân thực tế đạt 20%, trong khi 40% là Shark "quay xe" và 40% còn lại là startup từ chối.

“Mục tiêu của tôi là tiêu hết tiền của người khác”, Shark Hưng chia sẻ. Trong mùa 7, vị "cá mập" tiếp tục đại diện cho quỹ đầu tư Columbus Startup Venture Capital Partners.

Ông Hưng nói thêm quỹ Columbus SV đã có sẵn nguồn vốn đề giải ngân, chỉ chờ dự án khởi nghiệp đã chứng minh được thị trường và có các chỉ số kinh doanh tốt. Bên cạnh đó, Shark Hưng cũng đã chuẩn bị một ekip chuyên nghiệp giúp kiểm tra, đánh giá và thẩm định doanh nghiệp với các startup tiềm năng.

Chia sẻ về tình hình các thương vụ, Shark Hưng tiết lộ hai dự án từ mùa 6 là Aplus Home và Recbook đang trong giai đoạn thẩm định cuối cùng trước khi giải ngân. Shark Hưng nói thêm rằng đầu tư vào startup trên Shark Tank Việt Nam là khoản đầu tư lâu dài. Ông cũng thừa nhận tỷ suất hoàn vốn chưa thực sự tốt.

Cũng là một gương mặt kỳ cựu khi đã tham gia 4 mùa, Shark Nguyễn Hòa Bình thừa nhận tỷ lệ giải ngân ông khá thấp, chỉ khoảng 15% và 85% còn lại là do startup "bùng" hoặc số liệu trình bày không đúng với thực tế. Ông nói: "Một nửa là startup 'bùng', nửa còn lại thì sau khi thẩm định tôi thấy cũng không quá khả quan so với những gì startup đã trình bày." Tuy nhiên, ông tự hào rằng 100% startup đã được đầu tư đều thành công.

Điển hình như trường hợp của Coolmate và Bánh mì Xin Chào. Cả hai đều được Shark Bình đầu tư 500.000 USD và đang phát triển tốt. Bánh mì Xin Chào xuất hiện ở mùa 6 đã nhân rộng số điểm bán lên 20 trong vòng 6 tháng.

Coolmate đã huy động thành công hai vòng gọi vốn mới từ các quỹ nước ngoài sau khi chốt deal với Shark Bình và doanh số của công ty cũng tăng trưởng. Năm 2021 (sau khi tham gia Shark Tank), Coolmate ghi nhận 137 tỷ đồng doanh số, gấp ba lần năm 2020.

Shark Bùi Quang Minh (Minh Beta) lại có quan điểm khá tích cực. Ông thừa nhận tham gia Shark Tank Việt Nam với vai trò nhà đầu tư, nhằm giúp quảng bá doanh nghiệp. "Kết quả là chuỗi rạp chiếu phim của tôi đông hơn hẳn. Tỷ lệ kín phòng dẫn đầu thị trường Việt Nam", ông nói.

Vị "cá mập" tham gia Shark Tank Việt Nam từ mùa 6 và đã "chốt" được 6 thương vụ trên sóng truyền hình. "Tỷ lệ giải ngân của tôi là khoảng 33%", ông Minh nói. Vị "cá mập" cho biết khoảng 1/3 thương vụ do Shark từ chối đầu tư trong khi 1/3 còn lại là do startup "quay xe".

"Sau khi đạt thoả thuận trên sóng truyền hình, chúng tôi đã gửi email liên hệ làm việc, song phía startup chỉ nói vâng dạ rồi để đó, không có hành động cụ thể hay động thái hợp tác cung cấp thông tin, dẫn tới thương vụ đổ bể", ông Minh cho hay.

Hai thương vụ được Shark Minh Beta giải ngân là thương hiệu máy chiếu mini Beecube và startup vải công nghệ cao ADT Hitek được vị "cá mập" đánh giá là phát triển tốt với các chỉ số kinh doanh tích cực, có tiềm năng.