Trung Quốc sắp vay thêm nợ để cứu nền kinh tế?
Cú sốc với doanh nghiệp, dự báo GDP
Trong những tuần gần đây, chính phủ Trung Quốc đã hàm ý rõ ràng rằng họ vẫn muốn hoàn thành mục tiêu tăng trưởng 5,5% của năm 2022, dẫu nhiều sóng gió đang chờ phía trước.
Đơn cử, từ cuộc họp của Bộ Chính trị hôm 29/4, Bắc Kinh đã gửi một “tín hiệu mạnh mẽ rằng các nhà hoạch định chính sách cam kết đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP năm nay, bất chấp rủi ro suy giảm từ đại dịch COVID-19 và căng thẳng địa chính trị”.
Tham vọng của chính quyền Chủ tịch Tập Cận Bình có phần trái ngược với dự báo của các ngân hàng đầu tư nước ngoài, khi mà phần đông đều cho rằng mức tăng trưởng của Trung Quốc trong năm nay sẽ không thể lên tới 5,5%, mà dao động từ hơn 3% đến khoảng 4,5%.
CIO Stephane Monier của ngân hàng Thụy Sĩ Lombard Odier nhận định: “Từ tác động của đợt bùng phát COVID mới đối với tiêu dùng và sản lượng công nghiệp trong nửa đầu năm 2022, chúng tôi dự đoán tăng trưởng GDP cả năm của Trung Quốc là gần 4,3%, với giả định kinh tế sẽ bắt đầu khởi sắc từ tháng 6 và bật tăng sau đó”.
“Nếu nền kinh tế lớn thứ hai tiếp tục hứng chịu những cú sốc phong tỏa liên tiếp, đặc biệt là tại các khu vực thành thị trọng điểm, thì tăng trưởng cả năm chắc chắn sẽ giảm xuống dưới 4%”, ông Monier cảnh báo.
Chính sách Zero COVID của Bắc Kinh đã và đang gây ảnh hượng nặng nề đến doanh nghiệp. Gần 60% các công ty châu Âu tại nước này cho biết họ đã hạ dự báo doanh thu năm 2022, theo khảo sát do Phòng Thương mại châu Âu tại Trung Quốc mới thực hiện.
Trong số các doanh nghiệp Trung Quốc, kết quả khảo sát tháng 4 - được công bố vào tuần trước, cho thấy niềm tin của các công ty trong lĩnh vực chế tạo và dịch vụ đã tụt xuống mức thấp nhất kể từ tháng 2/2020.
Chỉ số quản lý mua hàng trong lĩnh vực dịch vụ (PMI dịch vụ) do Caixin công bố đã rơi xuống mức 36,2 điểm trong tháng 4. Con số này thấp hơn nhiều so với ngưỡng phân chia 50 điểm.
Vay nợ mới để củng cố tăng trưởng
Cuối tuần trước, truyền thông nhà nước đã đưa tin chi tiết về cuộc họp của Bộ Chính trị. Trong đó, các quan chức hứa hẹn sẽ hỗ trợ thêm để nền kinh tế “về đích” theo kế hoạch, bao gồm tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng, cắt giảm thuế, thúc đẩy tiêu dùng và cứu trợ doanh nghiệp.
Do đó, giới chuyên gia dự đoán, Trung Quốc có khả năng sẽ phải phát hành thêm nợ để đạt các mục tiêu tăng trưởng. Hai nhà kinh tế Betty Wang và Xing Zhaopeng của ANZ Research cho biết: “Để chạm tới con số 5,5%, Trung Quốc có thể phải vay tiền trong tương lai và gánh thêm nợ nần”.
Ở cuộc trao đổi cùng CNBC tuần trước, ông Andrew Tilton - kinh tế trưởng khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Goldman Sachs, nói đất nước tỷ dân sẽ tăng chi tiêu cho cơ sở hạ tầng.
Theo vị chuyên gia, dưới góc nhìn của chính quyền Bắc Kinh, việc tăng các khoản chi tiêu tài khóa cũng như nới lỏng các hạn chế nợ nần sẽ dễ dàng hơn so với nới lỏng chính sách tiền tệ.
Tuy nhiên, một lực cản đối với nỗ lực đầu tư cơ sở hạ tầng của chính phủ là các hạn chế liên quan đến COVID vẫn được áp dụng tràn lan, ông Tilton nói. Hàng chục thành phố lớn vẫn phải phong tỏa diện rộng, riêng Thượng Hải đã đóng cửa hơn một tháng.
Một lựa chọn khác cho Bắc Kinh là phát hành trái phiếu đặc biệt, ông Tilton cho hay. Đây là những trái phiếu được chính quyền các địa phương và khu vực phát hành để tài trợ cho các dự án cơ sở hạ tầng công cộng.
Trong lĩnh vực bất động sản đã bầm dập thời gian qua, chính phủ cũng khuyến khích các ngân hàng cho vay để hỗ trợ các công ty địa ốc, kinh tế trưởng khu vực châu Á của Goldman Sachs cho biết.
Vay nợ nhiều hơn để thúc đẩy tăng trưởng sẽ là một bước lùi đối với Bắc Kinh, quốc gia đang cố gắng giảm khối nợ nhà nước từ trước khi đại dịch bùng phát. Chính phủ đã mạnh tay nhắm tới lĩnh vực bất động sản bằng việc ra mắt chính sách “ba lằn ranh đỏ” nhằm trấn áp doanh nghiệp sau nhiều năm tăng trưởng nhờ vay nợ.
Tuy nhiên, các biện pháp của Bắc Kinh lại gây ra một cuộc khủng hoảng nợ trong lĩnh vực từng là động cơ của nền kinh tế, dẫn đến việc tập đoàn Evergrande cùng một số nhà phát triển khác phải tuyên bố vỡ nợ.
