Ông Putin đang vô tình vực dậy ngành công nghiệp dầu khí Mỹ

Tương tự các nhà sản xuất năng lượng trên toàn cầu, ngành công nghiệp dầu đá phiến của Mỹ cũng sa sút nghiêm trọng trong năm 2020. Giá dầu lao dốc, thậm chí giá dầu WTI giao sau có thời điểm còn rơi xuống mức âm.

Sau đó, ngành này tái xuất một cách bình lặng hơn, trong bối cảnh các giám đốc cấp cao thận trọng trong hoạt động chi tiêu cũng như đầu tư giếng dầu nhằm làm hài lòng các cổ đông đang giận dữ.

Sang năm nay, ngành công nghiệp dầu mỏ của Mỹ đã vực dậy từ từ nhờ giá dầu phục hồi mạnh mẽ. Những lời đe dọa của Tổng thống Nga Vladimir Putin đối với vận mệnh của Ukraine đã giúp giá dầu thô tăng cao trên 90 USD/thùng, chạm mức đỉnh 7 năm.

Chia sẻ với CNBC, ông Dan Yergin - Phó Chủ tịch hãng tư vấn IHS Markit, nhận định: "Điều cuối cùng người Nga muốn làm là giúp giá dầu phục hồi và vực dậy ngành công dầu khí của Mỹ. Song, giờ Nga đã thành công trong việc thổi giá dầu thô và điều này đang làm lợi cho các công ty năng lượng Mỹ".

Tình huống căng thẳng

Hôm 15/2, Tổng thống Mỹ Joe Biden phát tín hiệu Washington và Moscow sẽ tiếp tục sử dụng các kênh ngoại giao để tránh nguy cơ chiến tranh tại Ukraine, song cảnh báo tình hình vẫn rất bất ổn.

Cùng ngày, Bộ Quốc phòng Nga thông báo sẽ rút bớt binh lính đang đóng ở biên giới Ukraine. Tuy nhiên, hôm 16/2, NATO khẳng định Nga không hề rút quân, mà ngược lại còn tăng thêm khí tài quân sự tại biên giới với nước láng giềng.

Trong phiên giao dịch chiều cùng ngày, giá dầu WTI giao sau của Mỹ có thời điểm tăng tới 2,6% lên 94,5 USD/thùng.

Theo CNBC, năng lượng rõ ràng là trung tâm của cuộc xung đột. Giá khí đốt tự nhiên tại châu Âu đã nhảy vọt trong suốt mùa đông do lo ngại về thiếu hụt nguồn cung.

Thứ nhất, các nước tại lục địa già đã không dự trữ đủ khí đốt cho mùa lạnh. Sau đó, Nga lại cắt bớt một phần nguồn cung để ép buộc Đức phê duyệt đường ống Nord Stream 2.

Đầu tuần này, ông Biden lần nữa nhấn mạnh rằng nếu Nga xâm lược Ukraine, đường ống khí đốt Nord Stream 2 sẽ vĩnh viễn không được phép hoạt động.

Nếu Nga động binh, Mỹ và đồng minh sẽ áp đặt các lệnh trừng phạt nghiêm khắc với Moscow. Trong tình huống xấu nhất, các nhà kinh tế dự đoán Mỹ sẽ ngăn Nga bán năng lượng cho châu Âu hoặc Nga cắt đứt nguồn cung để trả đũa.

Căng thẳng leo thang khi nhu cầu dầu thô toàn cầu đang trở lại mức trước đại dịch và thậm chí có thể vượt lên cao hơn vào mùa hè năm nay, thời điểm việc đi lại bằng đường hàng không sẽ khởi sắc.

"Ông vua" cố giành lại ngai vàng

Trước đại dịch, Mỹ là nước sản xuất dầu và khí đốt lớn nhất thế giới, đồng thời còn là một nước xuất khẩu năng lượng lớn. Do đại dịch và sức ép từ cổ đông, sản lượng của Mỹ đã đi xuống đáng kể nhưng giờ đây, gió đã đảo chiều.

Theo dữ liệu của Cơ quan Thông tin Năng lượng (EIA), trong 4 tuần qua, Mỹ xuất khẩu trung bình 2,6 triệu thùng dầu/ngày và 4,2 triệu thùng sản phẩm tinh chế/ngày, bao gồm xăng và dầu diesel.

Năm nay, trong bối cảnh thị trường năng lượng đang đứng trước nguy cơ thiếu hụt nguồn cung, Mỹ dự kiến sẽ tăng sản lượng thêm khoảng 900.000 thùng/ngày. Ngành năng lượng Mỹ hiện sản xuất khoảng 11,6 triệu thùng dầu/ngày và có thể quay lại mức trước đại dịch là 13 triệu thùng/ngày trong năm sau.

Bằng chứng cho thấy các công ty khai thác dầu khí của Mỹ đang tận dụng giá dầu lên cao để nâng sản lượng nằm ở số lượng giàn khoan tăng thêm. Theo công ty dịch vụ công nghiệp Baker Hughes, tổng số giàn khoan dầu của Mỹ đạt khoảng 516, tăng 19 giàn trong tuần trước. Đây là mức tăng mạnh nhất trong 4 năm qua.

"Tôi nghĩ cuộc khủng hoảng của Ukraine đã thôi thúc các công ty khai thác thêm dầu thô…Một số sẵn sàng chấp nhận chi phí cao hơn để khoan dầu trong ngắn hạn và trung hạn", chuyên gia John Kilduff của hãng tư vấn Again Capital cho hay.

Theo quan sát của ông Dan Pickering - CIO của Pickering Energy Partners, ExxonMobil thông báo sẽ tăng sản lượng tại lưu vực Permian ở Texas khoảng 25% trong năm nay và Chevron cũng có kế hoạch nâng sản lượng tại đó thêm 10%.

Cũng thời gian gần đây, các công ty năng lượng của Mỹ cũng đã trở thành nhà cung ứng thay thế quan trọng cho châu Âu. Tháng 1 năm nay, các tàu chở đầy khí đốt hóa lỏng (LNG) của Mỹ đã được chuyển hướng từ châu Á và Nam Mỹ đến các cảng ở châu Âu.

Theo IHS, tính riêng tháng 1, nhập khẩu khí LNG từ Mỹ của châu Âu đã tăng 80% so với cùng kỳ năm ngoái. Điều này cho thấy Mỹ đã lần đầu tiên cung ứng nhiều khí đốt cho châu Âu hơn Nga.

IHS ước tính, các tàu hàng của Mỹ đã vận chuyển khoảng 7,73 tỷ mét khối khí đốt sang châu Âu trong tháng, trong khi Nga chỉ cung ứng khoảng 7,5 tỷ mét khối qua các đường ống giữa nước này với lục địa già.

Các nhà phân tích của hãng phân tích Kpler lưu ý: "Lượng khí LNG mà Mỹ vừa vận chuyển sang châu Âu là mức cao nhất chúng tôi từng thấy. Dự kiến trong tháng 2, nhập khẩu khí đốt từ Mỹ của châu Âu sẽ tiếp tục tăng, ước tính phải trên 5 triệu tấn".

Tuy nhiên, dù khí LNG của Mỹ đang phần nào giúp châu Âu vượt qua mùa đông lạnh giá, nó cũng không thể thay thế đủ cho khí đốt của Nga. Qatar - một nhà xuất khẩu khí đốt lớn khác của thế giới, cũng vận chuyển LNG đến châu Âu. Song, có lẽ châu Âu cần nhiều khí đốt hơn thế, CNBC nhận định.