Lãi suất giảm sâu trên liên ngân hàng nhưng chưa lan tỏa được xuống thị trường 1
Báo cáo thị trường tiền tệ tháng 9 mới đây của CTCP Chứng khoán SSI (SSI Research) nhận định rằng việc giảm lãi suất điều hành đã khiến lãi suất giảm sâu trên liên ngân hàng nhưng chưa lan tỏa được xuống thị trường 1.
Trước đó vào ngày 16/9/2019, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã chính thức cắt giảm đồng loạt 0,25 điểm % đối với nhiều mức lãi suất điều hành gồm: lãi suất tái chiết khấu, tái cấp vốn, lãi suất cho vay qua đêm, lãi suất OMO và tín phiếu.
Đây đều là lãi suất trong các giao dịch giữa NHNN và các ngân hàng thương mại trong đó hai lãi suất được sử dụng nhiều nhất trong nghiệp vụ thị trường mở là OMO và tín phiếu đã giảm lần lượt về mức 4,5%/năm và 2,5%/năm.
Theo SSI Research, việc giảm lãi suất không mang ý nghĩa là nới lỏng tiền tệ vì NHNN điều hành chính sách tiền tệ trực tiếp thông qua các chỉ tiêu về tăng trưởng tín dụng, tăng trưởng tổng phương tiện thanh toán (M2) …, không phải qua trung gian là lãi suất điều hành như các nước khác.
Lần đầu tiên chênh lệch lãi suất qua đêm giữa VND và USD trên liên ngân hàng chuyển sang âm
Trong bối cảnh thanh khoản trên liên ngân hàng rất dồi dào, NHNN đã hút ròng tổng cộng 85.130 tỉ đồng trong tháng 9 nhưng lãi suất VND vẫn giảm liên tục, về mức 1,88%/năm với kì hạn qua đêm, thấp hơn cả lãi suất USD trên liên ngân hàng.
Đây là lần đầu tiên sau 13 tháng, chênh lệch lãi suất qua đêm giữa VND và USD trên liên ngân hàng chuyển sang âm.
Khả năng giảm lãi suất trong quí IV là rất thấp
Dù thanh khoản dư thừa trên liên ngân hàng nhưng vốn huy động từ kênh này chỉ đáp ứng các nhu cầu vốn ngắn hạn, không dùng để cấp tín dụng nên tính liên thông với thị trường 1 không cao.
Hầu hết ngân hàng vẫn giữ nguyên mức lãi suất huy động, thậm chí nhiều ngân hàng bao gồm cả một vài ngân hàng lớn vừa tăng lãi suất huy động các kì hạn dài từ 0,2 - 0,4 điểm % trong tháng qua.
Lãi suất huy động trên thị trường 1 vẫn duy trì ở mức 4,3% - 5,5%/năm với kì hạn dưới 6 tháng, 5,5% - 7,5%/năm với kì hạn 6 đến dưới 12 tháng và 6,4% - 8,1%/năm với kì hạn 12-13 tháng.
Việc giảm lãi suất điều hành có thể giảm bớt áp lực thanh khoản trong giai đoạn cao điểm cuối năm, giúp lãi suất huy động và cho vay được giữ ổn định nhưng khả năng giảm trong quí IV/2019 là khá thấp.
Phát biểu tại cuộc họp báo thông tin kết quả hoạt động ngân hàng quí III/2019, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết chủ trương trong thời gian sắp tới là tiếp tục ổn định lãi suất, chứ tăng lãi suất sẽ không có, còn cụ thể giảm cho đối tượng nào, doanh nghiệp nào thị phụ thuộc vào quan hệ của đơn vị đó với ngân hàng thương mại...
"Những tháng cuối năm, lãi suất sẽ không tăng, còn giảm nữa hay không sẽ phụ thuộc vào kinh tế vĩ mô và các chỉ số kinh tế. NHNN sẽ có những bước điều chỉnh chính sách lãi suất phù hợp", ông Tú nói.
Ông nhấn mạnh rằng việc NHNN cắt giảm lãi suất điều hành vừa qua nhằm đưa ra thông điệp rằng nền kinh tế ổn định, tạo yếu tố ổn định tâm lí cho doanh nghiệp và thị trường cũng như tạo thông điệp đến các NHTM sẽ phải giảm lãi suất cho vay.
