Kiểm toán Nhà nước: Loạt doanh nghiệp dầu khí ôm quỹ đất lớn, chậm triển khai dự án, vướng nợ khó đòi

Kiểm toán Nhà nước (KTNN) vừa có báo cáo của tổng KTNN về công tác năm 2021 tại kỳ họp thứ II, Quốc hội khóa XV. Theo kế hoạch năm 2021, KTNN sẽ thực hiện kiểm toán 190 cuộc, dự kiến tổ chức thành 211 đoàn kiểm toán.

Do ảnh hưởng dịch COVID-19, KTNN đã triển khai 146/211 đoàn, kết thúc 108 đoàn (đạt 51% kế hoạch), phát hành 88 báo cáo kiểm toán (BCKT), thấp hơn so với cùng kỳ năm trước .

Theo kết quả sơ bộ đến 30/9, KTNN cho biết, đối với 96 BCKT đã phát hành, KTNN đã kiến nghị xử lý tài chính 52.706 tỷ đồng (tăng thu NSNN 6.681 tỷ đồng, giảm chi NSNN 6.459 tỷ đồng và kiến nghị khác 39.566 tỷ đồng).

Đáng chý ý, KTNN cho biết, một số doanh nghiệp còn nhiều diện tích đất chưa sử dụng hoặc sử dụng không hiệu quả như PV GAS: Công ty mẹ (6.863,70 m2 đất trống, quá thời hạn đầu tư); CTCP Phân phối Khí thấp áp Dầu khí Việt Nam (13.002 m2 đất đang chờ thực hiện dự án); CTCP Phân bón Dầu khí Cà Mau: chưa sử dụng đất theo đúng kế hoạch (Công ty mẹ 34.228 m2, CTCP Bao bì Dầu khí Việt Nam 8.868 m2); Tổng công ty (TCT) Phân bón và Hóa chất Dầu khí: Công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí Đông Nam Bộ (17.284 m2 đất chưa sử dụng).

Ngoài ra, có hai công ty sử dụng đất không đúng mục đích là PV GAS: CTCP Kinh doanh LPG Việt Nam với 34.100 m2; TCT Phân bón và Hóa chất Dầu khí cho Công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí Miền Trung 6.602 m2.

KTNN cũng cho biết một số công ty có hiệu quả đầu tư tài sản cố định ở mức thấp như TCT Phân bón và Hóa chất Dầu khí: Năm 2020, dây chuyền sản xuất NPK chỉ đạt 45,6% công suất và 63,2% sản lượng sản kế hoạch; một số kho đầu tư dở dang đang làm thủ tục chuyển nhượng nhưng chưa chuyển nhượng được.

Ngoài ra, Kho Tây Ninh được đầu tư năm 2010, đến năm 2013 dừng thi công, chi phí đầu tư xây dựng dở dang 30 tỷ đồng; Tổng kho Đà Nẵng: Góp vốn đến năm 2012 là 22,93 tỷ đồng, năm 2014 tạm dừng thi công; Kho Vũng Áng - Hà Tĩnh: Được phê duyệt phương án chuyển nhượng từ năm 2016 nhưng đến nay chưa có đối tác, đến tháng 10/2017 nhà kho bị sập hoàn toàn do bão).

Bên cạnh đó còn có một số dự án chậm được bàn giao đưa vào sử dụng dẫn đến giảm hiệu quả sử dụng vốn như MobiFone (Một số dự án mở rộng mạng lưới Metro cho các tỉnh khu vực Hà Nội, Đông Bắc Bộ, Đông Nam Bộ).

Các hợp đồng mua thiết bị truyền dẫn được đầu tư từ năm 2017 nhưng đến cuối năm 2020 TCT MobiFone mới bàn giao đưa vào sử dụng. Nguyên nhân theo giải thích của đơn vị chưa thuê được kênh (quang trắng) từ phía đối tác, quản lý nợ chưa chặt chẽ, để phát sinh nợ phải thu quá hạn.

Ngoài ra, có một số công ty quản lý nợ chưa chặt chẽ, để phát sinh nợ phải thu quá hạn như PV GAS: Công ty mẹ 569 tỷ đồng; Công ty mẹ - Mobifone 724 tỷ đồng. Nhiều doanh nghiệp có nợ khó đòi lớn như PV GAS: Công ty mẹ 255,40 tỷ đồng, CTCP Kinh doanh LPG Việt Nam 70,41 tỷ đồng, CTCP Phân phối Khí thấp áp Dầu khí Việt Nam 16,16 tỷ đồng; TCT Phân bón và Hóa chất Dầu khí 233,57 tỷ đồng.

Đồng thời, PV GAS chưa kê khai, nộp NSNN khoản chênh lệch giá khí đối với lượng khí trong bao tiêu bán cho BOT Phú Mỹ 2.2 và BOT Phú Mỹ 3 theo quy định.