Loạt sai phạm tại các KCN, KCX ở TP HCM, KTNN kiến nghị thu hơn 1.600 tỉ đồng thuế phí từ các DN đầu tư vào đây

Loạt sai phạm liên quan quy hoạch, quản lý đầu tư tại các KCN, KCN tại TP HCM

Đoàn Kiểm toán nhà nước (KTNN) khu vực IV đã thực hiện kiểm toán và phát hiện, UBND TP HCM ban hành các Quyết định duyệt quy hoạch chi tiết 1/2000 khi chưa tiến hành lấy ý kiến nhân dân; một số quyết định chấp thuận điều chỉnh quy hoạch phân khu 1/2000 được ban hành sau khi chủ đầu tư tại một số Khu công nghiệp (KCN) thực hiện, có tính chất hợp thức hóa các sai phạm…

Quy hoạch chi tiết sử dụng đất của Khu chế xuất (KCX) Linh Trung 1, 2 chưa đảm bảo đúng tỷ lệ loại đất, cơ cấu đất công cộng.

Các KCN, KCN của TP HCM vướng loạt sai phạm liên quan quy hoạch, quản lý đầu tư. (Ảnh minh họa)

Đến nay, UBND TP HCM đã có Quyết định điều chỉnh quy hoạch theo diện tích thành lập thực tế của 6 KCN khiến tổng diện tích đất KCN, KCX của thành phố giảm hơn 150 ha so với diện tích được duyệt trong Công văn 1300 của Thủ tướng.

Công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng kéo dài nhiều năm, làm chậm tiến độ thực hiện dự án đầu tư KCN, KCX. Các công ty đầu tư hạ tầng KCN chưa hoàn thành việc đầu tư xây dựng đồng bộ theo quy hoạch được duyệt, chỉ tiến hành đầu tư từng hạng mục để cho thuê.

Một số KCN sử dụng diện tích đất xây dựng công trình công cộng, cây xanh để cho thuê đất công nghiệp, kho bãi; sử dụng đất công nghiệp dịch vụ cho đơn vị thuê lại đất sử dụng mục đích khác.

Cũng theo kiểm toán, Sở Tài nguyên Môi trường chậm ký hợp đồng cho các doanh nghiệp thuê đất; cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất không đúng với thời gian được sử dụng đất theo Quyết định cho thuê.

Trong khi đó, một số trường hợp doanh nghiệp hoạt động ngành nghề ô nhiễm môi trường, không phù hợp để được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư vào KCN. Các trường hợp vi phạm tại KCN Cát Lái chưa được Ban Quản lý các KCN, KCX kiểm tra, chấn chỉnh kịp thời. Nhiều trường hợp đã ký hợp đồng thuê đất nhưng nhà đầu tư vẫn chưa triển khai thực hiện dự án...

Về công tác cấp giấy phép xây dựng đối với các dự án, Ban Quản lý nhiều KCN, KCX chưa lưu trữ dữ liệu cấp phép đầy đủ. Nhiều doanh nghiệp trong KCN, KCX đã hoạt động nhưng không có giấy phép xây dựng trong thời gian dài, một số trường hợp cấp giấy phép xây dựng vào địa điểm không phù hợp quy hoạch.

Kiến nghị xử lý tài chính gần 1.639 tỉ đồng

Về ưu đãi đầu tư và thực hiện nghĩa vụ đối với NSNN, chưa có quy định cụ thể trách nhiệm của Ban Quản lý KCN, KCX trong việc thu, quản lý, sử dụng phí tiện ích công cộng, phí duy tu, bảo dưỡng cơ sở hạ tầng cũng như tài sản hình thành từ tiền thuê đất, tiền sử dụng đất và các khoản phải nộp khác, dẫn đến việc thu phí tiện ích công cộng không đồng bộ giữa các KCN.

Nguồn phí này đang do các doanh nghiệp đầu tư hạ tầng kinh doanh, trong khi nguồn hình thành tài sản thuộc đối tượng phải xác lập tài sản nhà nước. Các doanh nghiệp chưa kê khai thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) đối với thu nhập từ hoạt động kinh doanh sử dụng nguồn phí này…

Từ kết quả trên, KTNN đã kiến nghị xử lý tài chính, thu vào NSNN gần 1.639 tỉ đồng, gồm các khoản thuế phải nộp, tiền thuê đất, tiền sử dụng đất và tiền chậm nộp.

UBND TP HCM và các đơn vị cần kiểm điểm, xử lý trách nhiệm của tập thể, cá nhân liên quan.

Với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, KTNN kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân có liên quan đến việc cấp Giấy phép đầu tư điều chỉnh cho phép Chi nhánh Công ty TNHH Dầu thực vật Cái Lân được hưởng ưu đãi thuế TNDN không đúng quy định.

KTNN cũng kiến nghị Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ xem xét lại quy định việc xác định đơn giá tiền thuê đất trả một lần giữa hai thời kỳ từ ngày 1/1/2006 - trước ngày 1/10/2009 và từ ngày 1/10/2009 - trước ngày 1/7/2014 nhằm đảm bảo công bằng giữa các doanh nghiệp thuê đất để thực hiện đầu tư KCN; kiến nghị Chính phủ chỉ đạo kiểm tra và có chế tài xử lý với các doanh nghiệp kinh doanh hạ tầng được nhà nước cho thuê đất hàng năm nhưng đã cho thuê lại đất thu tiền một lần từ ngày 1/7/2014.