Kết thúc vòng đàm phán mới: Nga hứa sẽ giảm quy mô giao tranh, Ukraine đề xuất trung lập

Kết thúc vòng đàm phán hòa bình thứ 4 tại thành phố Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ), Nga đã hứa sẽ giảm mạnh quy mô hoạt động quân sự tại một số thành phố quan trọng của Ukraine.

Ở chiều ngược lại, Ukraine đề xuất chuyển sang trạng thái trung lập với điều kiện phải có sự đảm bảo của cộng đồng quốc tế nhằm bảo vệ nước này khỏi nguy cơ bị tấn công trong tương lai.

Cụ thể, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nga Alexander Fomin cho biết Moscow đã quyết định sẽ giảm quy mô giao tranh gần thủ đô Kiev và thành phố Chernihiv của Ukraine để tạo điều kiện cho hai bên tham gia đối thoại.

Còn các nhà đàm phán Ukraine đã đệ trình một quy chế mà theo đó Kiev sẽ không tham gia bất kỳ liên minh quân sự hoặc làm căn cứ đóng quân cho quân đội nước ngoài. Song, Kiev muốn được đảm bảo an ninh theo điều khoản tương tự “Điều 5” của NATO.

Chính quyền Tổng thống Volodymyr Zelensky đã xác định Israel và các thành viên NATO gồm Canada, Ba Lan và Thổ Nhĩ Kỳ là những quốc gia có thể đóng vai trò quan sát và bảo lãnh của Ukraine.

Chia sẻ với phóng viên tại Istanbul, phái đoàn Ukraine nói các đề xuất mới sẽ bao gồm thời gian tham vấn kéo dài 15 năm về tình trạng của bán đảo Crimea mà Nga sáp nhập bất hợp pháp năm 2014.

Các nhà đàm phán nhấn mạnh các đề xuất trên chỉ có thể có hiệu lực trong trường hợp Nga ngừng bắn hoàn toàn.

“Nếu có thể củng cố những điều khoản quan trọng và cơ bản nhất này, Ukraine có thể tự điều chỉnh vị thế của chúng tôi, dưới vai trò một quốc gia phi liên kết, phi hạt nhân hóa và trung lập vĩnh viễn”, nhà đàm phán Ukraine Oleksander Chaly cho hay.

“Chúng tôi sẽ không cho phép đặt các căn cứ quân sự nước ngoài cũng như không triển khai lực lượng quân sự dự phòng trên lãnh thổ Ukraine. Chúng tôi cũng sẽ không tham gia vào các liên minh quân sự - chính trị nào”, ông Chaly nhấn mạnh.

Cũng theo nhà đàm phán người Ukraine, các cuộc tập trận quân sự về sau sẽ diễn ra với sự đồng thuận của các nước bảo lãnh.

Phái đoàn Ukraine còn khẳng định, tài liệu của nước này hoàn thiện và có thể tạo điều kiện cho hai nhà lãnh đạo Volodymyr Zelensky và Vladimir Putin gặp mặt trực tiếp để thảo luận sâu hơn.

Trao đổi với Reuters, ông Vladimir Medinsky, chuyên gia đàm phán hàng đầu của Nga, cho biết ông sẽ xem xét kiến nghị của Kiev và báo cáo lên Tổng thống Vladimir Putin.

Ông chủ Điện Kremlin tuyên bố thực hiện chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine vào ngày 24/2 nhưng hiện chưa chiếm được thành phố lớn nào do vấp phải sự kháng cự quyết liệt từ dân quân nước láng giềng.

Các cuộc hội đàm tại Thổ Nhĩ Kỳ vừa qua là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa các bên kể từ ngày 10/3. Ngoài ra, đề xuất mới của Ukraine cũng là các văn bản chi tiết và cụ thể nhất mà Kiev từng công khai.