Tổng thống Ukraine thực hiện 'tour lưu diễn' quốc tế, biến kỹ năng nghề nghiệp thành vũ khí chống Nga

"Chuyến lưu diễn" của một vị tổng thống

Là một diễn viên hài chuyên nghiệp cho đến ba năm trước, ông Volodymyr Zelensky dĩ nhiên biết cách điều chỉnh thông điệp cho từng nhóm đối tượng khác nhau.

Với tư cách là tổng thống của một quốc gia đang có chiến sự, ông đã vận dụng kỹ năng nghề nghiệp để thực hiện một "tour lưu diễn" thế giới, thúc giục và kêu gọi các nước giúp đỡ Ukraine.

Đối với hầu hết các nhà lãnh đạo, phát biểu trước quốc hội của một nền dân chủ khác là một vinh dự có thể chỉ đến một lần trong cuộc đời hoạt động chính trị. Kể từ khi Nga động binh với Ukraine cách đây đúng một tháng, ông Zelensky đã có ít nhất 10 lần xuất hiện như vậy.

Xuất hiện trên màn hình khổng lồ trước Quốc hội Nhật Bản và sau đó là Quốc hội Pháp, Tổng thống Zelensky đã hướng các nhà lập pháp tới những khó khăn của Ukraine bằng cách khơi gợi về lịch sử của chính những nước này.

Ông Zelensky đã nhận được sự hoan nghênh nhiệt liệt ngay cả ở Berlin, bất chấp việc bản thân ông gay gắt chỉ trích và nhắc lại tội lỗi của Đức trong Thế chiến II khi ông yêu cầu Hạ viện Đức ngừng đặt lợi ích kinh doanh lên trên sinh mạng của người dân Ukraine, để rồi phải "cảm thấy nhục nhã về sau".

Trong bối cảnh Ukraine bị Nga tấn công nặng nề trên bộ, trên không và trên biển, cuộc chiến thông tin là đấu trường mà Kiev rõ ràng đang chiến thắng. Đó là nhờ một phần không nhỏ vào "tour lưu diễn" quốc tế của ông Zelensky.

Chia sẻ với Bloomberg, bà Alastair Campbell - Giám đốc truyền thông của cựu Thủ tướng Anh Tony Blair, nhận định: "Hiểu theo cách tích cực, ông Zelensky đang tận dụng thông điệp 'chúng tôi đứng về phía Ukraine'. Một mặt, ông cảm ơn thế giới vì điều đó; mặt khác, ông muốn các nước dân chủ làm nhiều hơn thế".

Theo bà Campbell, chúng ta thường khó có thể đạt được điểm cân bằng giữa việc bày tỏ lòng biết ơn và sự trách móc, nhưng dường như Tổng thống Zelensky đã làm được. Đôi khi những lời kêu gọi của ông đã tạo ra tác động trực tiếp đến giới lãnh đạo.

Lay động phương Tây

Trong bài phát biểu trước Quốc hội Mỹ, ông Zelensky đã trình chiếu một số video về sự tàn phá của cuộc chiến tại Ukraine, khiến một nhà lập pháp Mỹ phải thảng thốt "Chúa ơi!".

Vài giờ sau, Tổng thống Joe Biden công bố gói viện trợ bổ sung 800 triệu USD cho Ukraine, bao gồm việc cung cấp thêm máy bay không người lái có vũ trang, cùng hàng nghìn vũ khí chống tăng và phòng không.

Ở diễn biến khác, một ngày sau khi người đứng đầu chính phủ Ukraine chia sẻ trước Hạ viện Anh, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ben Wallace cho biết London sẽ gửi cho Kiev thêm 1.615 tên lửa chống tăng NLAW.

Tại mỗi điểm dừng, thông điệp cốt lõi của ông Zelensky đều giống nhau: Ukraine muốn phương Tây áp thêm trừng phạt nhằm cô lập Nga hoặc thiết lập vùng cấm bay hoặc cung cấp phương tiện để Ukraine tự làm điều đó. Song, theo từng bối cảnh, ông Zelensky lại điều chỉnh thông điệp cho phù hợp.

Ở Nhật Bản, nhà lãnh đạo Ukraine đã đề cập đến các thảm họa hạt nhân mà hai nước từng trải qua, đối với Nhật Bản là Fukushima năm 2011 và đối với Ukraine là thảm họa Chernobyl năm 1986. Trong chiến sự lần này, quân đội Nga đã bắn phá vào các cơ sở hạt nhân của Ukraine để giành quyền kiểm soát những nhà máy này.

Tại Paris, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã nhắc lại khẩu hiểu quốc gia của Pháp, nói rằng người dân Ukraine cũng hy vọng "Liberté, égalité, fraternité" (tạm dịch: tự do, bình đẳng, bác ái).

Vị lãnh đạo Ukraine kêu gọi các tập đoàn của Pháp hãy rời khỏi Nga, đồng thời thúc giục Thụy Sĩ đóng băng tài khoản ngân hàng và bất động sản của các tài phiệt Nga. Ông cũng chỉ trích gã khổng lồ ngành thực phẩm Nestle vì vẫn tiếp tục kinh doanh tại Nga.

Ở Washington, Tổng thống Ukraine nhắc lại vụ tấn công vào Trân Châu Cảng và vụ khủng bố 11/9. Chuyển sang dùng tiếng Anh, ông khẩn cầu các nước dân chủ hãy thực sự dẫn dắt hòa bình thế giới bằng cách áp đặt một vùng cấm bay đối với Ukraine.

Hạ nghị sĩ Tom Malinowski - một thành viên của Ủy ban Đối ngoại, nhận định: "Ông Zelensky yêu cầu Mỹ thiết lập vùng cấm bay là nhằm khiến chúng tôi cảm thấy hổ thẹn vì đã không làm điều đó, cho nên đổi lại Mỹ phải ra sức cấm vận Nga hơn nữa. Nước đi này rất khôn ngoan!"

Sau đó, phát biểu tại Berlin, Tổng thống Zelensky kêu gọi Thủ tướng Olaf Scholz "hãy trao cho Đức vai trò lãnh đạo mà họ xứng đáng có được". Tiếp tục, ông chỉ trích Đức nhằm kích động các đồng minh hành động.

Theo vị tổng thống Ukraine, Đức quá chần chừ trong việc cắt đứt quan hệ kinh tế và năng lượng với Nga và điều này không khác gì Đức đang xây dựng một bức tường Berlin khác - một bức tường sẽ chia cắt Ukraine với phần còn lại của châu Âu.

Tại Israel, ông Zelensky đã gợi nhắc về Babyn Yar - một đài tưởng niệm tại Kiev, nơi Đức Quốc xã từng giết chết gần 34.000 người Do Thái và gần đây vừa bị quân đội Nga ném bom.

Ông Zelensky, một người gốc Do Thái, có lẽ đã để dành bài phát biểu cứng rắn nhất dành cho Israel - quốc gia vẫn duy trì quan hệ an ninh với Moscow và đã từ chối trừng phạt Nga cũng như không chia sẻ hệ thống phòng không Vòm Sắt với Ukraine.

Tiếp tục, ông Zelensky ví von Nga đang muốn "kết liễu" Ukraine như cách Hitler từng làm với người Do Thái. Qua đó, ông kêu gọi Israel không nên thờ ơ với cái ác. "Các bạn thân mến, lựa chọn như thế nào là tùy ở các bạn. Một khi đã chọn, bạn phải sống với quyết định của mình", Tổng thống Ukraine nhấn mạnh.