Những tay chơi lớn trên thị trường vũ khí: Mỹ, Nga đứng top xuất khẩu, nước nào nhập nhiều nhất?

Theo số liệu mới đây từ Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (Stockholm International Peace Research Institute - SIPRI), Ấn Độ là quốc gia nhập khẩu vũ khí lớn nhất thế giới giai đoạn 5 năm qua, vượt trên cả Arab Saudi, Ai Cập, Australia và Trung Quốc.

Đặc biệt, Australia là một trong các quốc gia đã tăng cường hoạt động mua sắm quốc phòng trong thời gian gần đây. Tính từ giai đoạn sau Thế chiến II (năm 1950) đến nay, Australia xếp hạng 15. Nếu chỉ tính 25 năm gần đây, nước này xếp thứ 10.

Những quan ngại về an ninh liên quan tới các vấn đề biến động ở Châu Á là một phần lý do khiến Australia và nhiều quốc gia khác trong khu vực tăng cường chi tiêu cho các loại vũ khí hạng nặng. Căng thẳng giữa Ấn Độ và Trung Quốc cũng góp phần làm tăng nhu cầu về công nghệ quốc phòng trong khu vực.

Trong khi Ấn Độ là khách hàng lớn nhất của nền công nghiệp quốc phòng Nga, quốc gia nhập khẩu vũ khí lớn thứ hai - Arab Saudi - lại chủ yếu mua vũ khí từ Mỹ. Trung Quốc hiện cũng đang đẩy mạnh phát triển nền công nghiệp quốc phòng của mình.

Cũng theo số liệu từ SIPRI, Mỹ tiếp tục là quốc gia xuất khẩu vũ khí lớn nhất thế giới với 38,6% doanh số toàn cầu giai đoạn 2017 - 2021, tăng so với mức 32,2% của giai đoạn 2012 - 2016. Thời gian gần đây, nước này đã cung cấp vũ khí cho hơn 100 quốc gia.

Nga tiếp tục giữ vị trí thứ hai, nhưng thị phần đang ngày càng giảm dần. Giai đoạn 2017 - 2021, nước này chiếm khoảng 18,6% tổng xuất khẩu vũ khí toàn cầu. Trong khi thời kỳ 2012 đến 2016, con số này là 24,1%.

Khách hàng lớn nhất của Nga là Ấn Độ, tiếp theo là Trung Quốc, nhưng hiện Trung Quốc đang cắt giảm việc mua vũ khí từ Nga so với trước đó. Doanh số bán vũ khí sang Algeria và Ai Cập cũng giảm.

Hiện tại, Pháp đang tăng cường hoạt động xuất khẩu vũ khí, trong khi tầm quan trọng của Đức trên thị trường vũ khí toàn cầu dần bị thu hẹp.

Đức để mất vị trí thứ 4 thị phần xuất khẩu vào tay Trung Quốc. So với năm ngoái, Italy và Hàn Quốc cũng thăng hạng trên bảng xếp hạng các quốc gia xuất khẩu vũ khí nhiều nhất thế giới.

Đối tác xuất khẩu lớn nhất của Italy là Ai Cập, nhưng năm 2021 doanh số lại tăng mạnh tại các quốc gia Qatar, Thổ Nhĩ Kỳ và Kuwait. Còn đối với Hàn Quốc, phần lớn lượng vũ khí chuyển tới Indonesia đã làm tăng doanh số xuất khẩu của nước này.