Điều gì xảy ra nếu một ứng viên tổng thống Mỹ rời cuộc đua?

Ngày 2/10, Tổng thống Donald Trump nhập viện để điều trị COVID-19, chỉ một tháng trước ngày bỏ phiếu toàn quốc (3/11). Nhiều người cũng từ đó mà đặt ra câu hỏi: Điều gì sẽ xảy ra nếu một một ứng viên rời đường đua?

Theo giới chuyên gia y tế, đại dịch COVID-19 đặc biệt nguy hiểm với nam giới, người già và người thừa cân. Tổng thống Trump, năm nay 74 tuổi, lại hội đủ cả ba đặc điểm này.

Trong khi bản thân ông Trump và các đồng minh liên tục đưa ra thông tin tích cực về bệnh tình của ông thì một số nguồn tin cho hay đương kim Tổng thống Mỹ chưa có hướng phục hồi rõ ràng và 48 giờ tới là thời điểm quan trọng.

Trong khi đó, đối thủ Joe Biden của Tổng thống Trump được cho là có sức khỏe tương đối tốt ở tuổi 77, song ông Biden vẫn là ứng viên lớn tuổi nhất từ trước đến nay của Đảng Dân chủ.

Để giải đáp thắc mắc, hãng tin CNA đã điểm qua một số tình huống khi một trong hai ứng viên rời cuộc đua vào Nhà Trắng.

Trì hoãn bầu cử tổng thống

Theo luật, cả Thượng viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát và Hạ viện do Đảng Dân chủ chiếm đa số ghế đều phải đồng ý thì cuộc bầu cử tổng thống mới có thể tạm hoãn.

Tuy nhiên, bà Capri Cafaro - cựu Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ và hiện đang giảng dạy tại Đại học Mỹ, nhận định: "Tôi không nhận thấy cuộc bầu cử tổng thống có khả năng tạm hoãn. Hạ viện Mỹ nhiều khả năng không muốn điều đó xảy ra".

Trong quá khứ, dù hai miền Nam và Bắc Mỹ đang bị giằng xé trong Nội chiến, cuộc bầu cử năm 1864 vẫn được tổ chức như kế hoạch. Cuối cùng, đương kim Tổng thống Abraham Lincoln chiến thắng thêm một nhiệm kì khác.

Thay thế ứng viên

Lưỡng đảng Mỹ đều có qui định riêng về việc thay thế một ứng viên tổng thống.

Ở Đảng Cộng hòa của Tổng thống Trump, 168 thành viên của Ủy ban Quốc gia Đảng Cộng hòa (RNC) có thể bỏ phiếu để chọn người thay thế.

Ngoài ra, RNC có thể triệu tập lại đại hội toàn quốc với sự có mặt của hơn 2.500 đại biểu để chọn một ứng viên mới. Tuy nhiên, với áp lực thời gian như hiện nay thì nếu ông Trump rời cuộc đua, Đảng Cộng hòa cũng khó áp dụng phương án này.

Ở Đảng Dân chủ, ứng viên tổng thống mới sẽ được chọn bởi gần 450 thành viên của Ủy ban Quốc gia Đảng Dân chủ.

Thay thế phiếu bầu

Theo CNA, trường hợp này khó có thể xảy ra. Bà Cafaro của Đại học Mỹ lí giải: "Ở thời điểm hiện tại của cuộc bầu cử, phiếu bầu đã được in xong và người dân cũng đã đi bỏ phiếu".

"Chính phủ không có đủ thời gian in lại phiếu bầu để thay thế tên ứng viên phó tổng thống Mike Pence hay Kamala Harris vào vị trí của ứng viên tổng thống", bà Cafaro nói tiếp.

Theo một cuộc kiểm phiếu do Dự án Bầu cử Mỹ tại Đại học Florida tổng hợp, hơn 3,1 triệu người Mỹ đã bỏ phiếu bầu. Thêm vào đó, thời hạn nhận phiếu bầu giữa các bang là khác nhau và đến nay hạn chót này đã qua ở hầu hết các bang.

Phiếu bầu Đại cử tri

Dù Mỹ tổ chức bỏ phiếu trên toàn quốc, người đứng đầu Nhà Trắng lại được bầu chọn bởi đa số tuyệt đối của 538 thành viên Đại cử tri đoàn.

Ở tất cả các bang (ngoại trừ Nebraska và Maine), ứng viên tổng thống nào giành được đa số phiếu bầu phổ thông sẽ thắng toàn bộ phiếu bầu của Đại cử tri thuộc bang đó.

Hiến pháp Mỹ không bắt buộc Đại cử tri phải bỏ phiếu như thế nào. Tuy nhiên, vào tháng 7, Tòa án Tối cao đã ra phán quyết rằng các bang có thể phạt những "Đại cử tri bất tín" nếu họ không tôn trọng phiếu bầu phổ thông của cử tri trong bang.

Thành viên của Đại cử tri đoàn sẽ tập hợp tại các bang tương ứng vào ngày 14/12 và bỏ phiếu bầu tổng thống cùng phó tổng thống Mỹ.

Trong trường hợp một ứng viên qua đời hoặc rút lui trước khi Đại cử tri bỏ phiếu, tình hình có thể trở nên xáo trộn.

Luật pháp của từng bang tuy có hiệu lực nhất định, tuy nhiên về mặt lí thuyết thì lưỡng đảng Mỹ có thể kêu gọi Đại cử tri bỏ phiếu để thay thế ứng viên khác.

Vào ngày 6/1/2021, Quốc hội sẽ chứng thực kết quả và người chiến thắng cuộc đua vào Nhà Trắng sẽ chậm nhức tổng thống vào ngày 20/1.