Đến Trung Quốc mua vật tư y tế, máy bay của 7 nước phải tay trắng trở về

Canada không hề đơn độc vì 6 quốc gia khác cũng đã chứng kiến cảnh máy bay tới Trung Quốc để mua thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE) nhưng phải rời đi với khoang hàng trống trơn, một quan chức chính phủ Canada chia sẻ với Politico.

Thế giới đang hướng về Trung Quốc, cạnh tranh căng thẳng để mua các loại vật tư y tế như găng tay, áo phẫu thuật, khẩu trang và máy thở quí giá từ thị trường tỉ dân. Cuộc tranh giành giữa các nước khiến nhiều sân bay tại Trung Quốc rơi vào cảnh hỗn loạn.

"Thu mua vật tư y tế giờ đây cứ như miền Tây hoang dã", Phó Thủ tướng Canada Chrystia Freeland phát biểu hôm 22/4 về cuộc chiến để mua và đưa được vật tư ra khỏi Trung Quốc.

Cũng trong tuần này, Thủ tướng Justin Trudeau cho rằng việc hai máy bay Canada tay không trở về cho thấy những điểm vướng mắc trong việc đảm bảo nguồn cung và đưa các vật tư y tế giá trị ra khỏi Trung Quốc.

Politico dẫn lời nguồn tin cấp cao trong chính phủ Canada hôm 22/4 cho biết sân bay Thượng Hải đã bị ách tắc nghiêm trọng khi số chuyến bay tăng gấp 4 lần so với thông thường vì nhiều nước đến giành giật để vận chuyển vật tư y tế lên máy bay.

"Vào ngày 19/4, sân bay Thượng Hải bị tắc nghẽn kinh khủng như sự kiện cầu không vận Berlin năm 1948 do lượng hàng hóa xuất đi quá lớn", nguồn tin nói. "Tình trạng này sẽ tiếp tục diễn ra, vấn đề quan trọng là chúng tôi phải giữ cho dòng chảy hàng hóa lưu thông ở mức cao, phải làm sao đưa máy bay đến nhận hàng liên tục".

Hôm 21/4, Thủ tướng Trudeau cho biết các máy bay buộc phải trở về mà không có vật tư y tế vì "các hạn chế nghiêm ngặt" liên quan đến thời gian một máy bay có thể đáp lại sân bay Trung Quốc trước khi bị buộc rời đi.

Ông Trudeau cũng nói thêm rằng các tuyến cung ứng và vận tải đường bộ đến Thượng Hải đều bị chững lại do các trạm kiểm soát và biện pháp kiểm dịch. Ông Trudeau cho hay chính phủ Canada đã thuê nguyên một chiếc máy bay (charter), trong khi chiếc còn lại do một tỉnh chủ chi.

Politico dẫn nhiều nguồn tin cho biết, kể từ khi đại dịch bùng phát, đây là lần đầu tiên một chuyến bay do chính phủ Canada thuê nguyên chiếc phải trở về tay trắng từ Trung Quốc.

Bà Cecely Roy - phát ngôn viên của Bộ trưởng Bộ Thu mua Canada Anita Anand, cho biết các xe tải chở vật tư y tế phải mất một thời gian dài mới vào được khu vực nhà ga của sân bay Thượng Hải, nơi máy bay của chính phủ Canada đang đợi.

Tuy nhiên, bà Roy cho biết 4 chuyến bay chở khẩu trang N95, khẩu trang y tế, đồ bảo hộ và thuốc thử dùng cho xét nghiệm từ Trung Quốc đã về đến Canada vào cuối tuần qua. Bà cho hay sẽ có thêm một số chuyến bay vận chuyển thiết bị PPE từ Trung Quốc hạ cánh ở Canada vào cuối tuần này.

Nguồn tin cấp cao cho biết có một số chuyến bay thuê nguyên chiếc của chính quyền địa phương cũng trở về Canada nhưng không có hàng. Cuối tuần trước, nguồn tin cho biết có một máy bay do chính quyền tỉnh Manitoba thuê đã gặp tình trạng như vậy.

Nguồn tin trên cho hay 70% nguồn cung vật tư y tế của Canada trong dịch COVID-19 đến từ Trung Quốc, phần còn lại từ Mỹ, Anh và Thụy Sĩ.

Hôm 22/4, ông Cảnh Sảng - phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, đã được phóng viên đặt câu hỏi về bình luận của Thủ tướng Trudeau liên quan đến hai máy bay Canada đến Trung Quốc nhận hàng nhưng tay không trở về.

Ông Cảnh Sảng nói các quan chức Trung Quốc đã kiểm tra và "nhận thấy thông tin liên quan là không chính xác". Vị phát ngôn viên nói thêm rằng cơ quan hàng không Trung Quốc không giới hạn thời gian đậu ở sân bay của các máy bay chở hàng.

"Trung Quốc đã và đang hỗ trợ phía Canada mua vật tư y tế, làm thủ tục thông quan và cấp giấy phép cho các chuyến bay", Politico dẫn lời ông Cảnh Sảng cho biết.