Dân Trung Quốc lùng mua sách hiếm hơn 2.500 USD về sự suy tàn của nước Mỹ

Theo Bloomberg, cuốn sách đang gây bão trong giới học giả Trung Quốc có tựa đề "America Against America" (tạm dịch: Mỹ đối địch Mỹ), do ông Vương Hỗ Ninh chắp bút.

Tác giả Vương Hỗ Ninh là một trong các nhân tố khiến các học giả Trung Quốc ráo riết tìm mua cuốn sách hiếm. Ông Vương từng là nhà lãnh đạo quyền lực thứ 5 trong chính phủ, đồng thời còn là cố vấn lý luận chính trị hàng đầu của ba chủ tịch Trung Quốc. Hiện tại, ông đang là một trong 7 thành viên thuộc Ủy ban Thường vụ của Bộ Chính trị.

Trên Kungfuzi, một sàn kinh doanh đồ cổ trực tuyến của Trung Quốc, giá một số bản sao của cuốn sách hiếm đã tăng lên hơn 16.600 nhân dân tệ (tương đương hơn 2.500 USD). Mức giá này cao gấp hơn 3.000 lần giá chào bán ban đầu của cuốn sách vào năm 1991, khi đối thủ kinh tế xứng tầm của Mỹ vẫn là Nhật Bản chứ chưa phải Trung Quốc.

Ông Wang Wen, Hiệu trưởng Viện Nghiên cứu Tài chính Chongyang của Đại học Nhân dân Trung Quốc, cho hay: "Giới học giả quan tâm đến cuốn America Against America xuất phát từ mong muốn tìm hiểu nước Mỹ trong bối cảnh Mỹ - Trung Quốc đang trong thời kì chiến tranh lạnh".

"Những thắc mắc của Trung Quốc về Mỹ chắc chắn sẽ tăng lên sau những sự kiện gần đây tại thủ đô Washington", ông Wang Wen nói thêm.

Bạo loạn tại Điện Capitol được Trung Quốc coi là dấu hiệu mạnh mẽ nhất cho thấy những rạn nứt trong xã hội Mỹ là nguyên nhân của các chính sách đối ngoại ngày càng thất thường của Washington. Điều đó khiến Trung Quốc lo ngại về việc đạt thỏa thuận thương mại hoặc giải quyết tranh chấp chính trị khác với Tổng thống đắc cử Joe Biden.

Ông Wang Wen nhận xét: "Sự bất ổn của một đối tác đàm phán cho thấy lòng tin của dân chúng vào đối tác đó đang giảm và nguy cơ phá vỡ thỏa thuận hoặc lời hứa sẽ trở nên lớn hơn".

Thái độ hoài nghi của công chúng Trung Quốc cho thấy xung đột chính trị tại Washington đang làm gia tăng thách thức của ông Biden trong phương diện vun đắp các mối quan hệ của Mỹ trên toàn thế giới, sau 4 năm bất ổn dưới thời Tổng thống Trump.

Một trong các thách thức lớn nhất của ông Biden là thuyết phục Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhượng bộ hơn nữa chứ không chỉ giới hạn trong thỏa thuận thương mại giai đoạn một đạt được dưới thời ông Trump.

Ông Vương Hỗ Ninh viết cuốn America Against America khi đang trong chuyến thăm nước Mỹ vào năm 1988. Ông Vương dự đoán "chủ nghĩa cá nhân, khoái lạc và dân chủ" của Mỹ cuối cùng sẽ gây ra những rạn nứt làm giảm sức cạnh tranh của nước này.

Trong khi đó, ông Vương cho rằng các quốc gia như Nhật Bản, vốn được xây dựng trên "chủ nghĩa tập thể, vị tha và chuyên chế" có lợi thế lớn hơn.

Luận điểm trên không còn trụ vững trong ba thập kỷ vừa qua, khi mà hai đối thủ chính của Mỹ trong thời kì trước là Nhật Bản và Liên Xô đều xuống dốc. Liên Xô đã sụp đổ, còn nền kinh tế Nhật Bản thì đang trì trệ.

Khi hai đối thủ đi xuống, Mỹ trở thành siêu cường khó đâu sánh kịp trên thế giới. Đến nay, Mỹ vẫn tự hào là nền kinh tế lớn nhất thế giới, sở hữu quân đội hùng hậu nhất trên địa cầu.

Tuy nhiên, Trung Quốc ngày càng tự tin rằng cán cân quyền lực có thể đang thay đổi. Bên cạnh hỗn loạn trong quá trình chuyển giao quyền lực, việc Mỹ phải chật vật xử lý đại dịch COVID-19, biểu tình đòi công bằng chủng tộc và bạo lực súng đạn khiến công chúng Trung Quốc tin về sự suy tàn của Mỹ.

"Thế giới đang trải qua những thay đổi sâu sắc chưa từng có trong thế kỉ qua, nhưng thiên thời địa lợi đang ở phía Trung Quốc", ông Tập phát biểu trước cuộc họp với các quan chức địa phương hôm 11/1. Nhà lãnh đạo tối cao của Trung Quốc cũng nói, ông nhìn thấy cơ hội lớn hơn thách thức.

Truyền thông nhà nước Trung Quốc đề cập trực tiếp hơn về nguồn gốc sự tự tin của công chúng trong nước. Hôm 12/1, Tân Hoa Xã công bố một bài xã luận viết, "sự sụp đổ" của Điện Capitol chứng minh "nền dân chủ phương Tây không còn hoạt động tốt".

"Mỹ đã trở thành một đất nước thất bại trong mắt các đồng minh", Tân Hoa Xã nhấn mạnh.